czwartek
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *četvьrtъkъ. By surface analysis, czwarty + -ek. First attested in the 15th century.
Pronunciation
Noun
czwartek m inan (related adjective czwartkowy)
- (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) Thursday
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[1], Krakow, Brodnia, page 53a:
- We czwartek o dwu sinu obu syostr panny Mariey (sc. modlitwa)
- [We czwartek o dwu synu obu siostr Panny Maryjej (sc. modlitwa)]
Derived terms
nouns
- Wielki Czwartek
- Zielony Czwartek
Descendants
References
- Boryś, Wiesław (2005) “czwartek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “czwartek”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Mańczak, Witold (2017) “czwartek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “czwartek”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “czwartek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish czwartek. By surface analysis, czwarty (“fourth”) + -ek.
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -artɛk
- Syllabification: czwar‧tek
Noun
czwartek m inan (related adjective czwartkowy, abbreviation cz. or czw.)
Declension
Declension of czwartek
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | czwartek | czwartki |
| genitive | czwartku | czwartków |
| dative | czwartkowi | czwartkom |
| accusative | czwartek | czwartki |
| instrumental | czwartkiem | czwartkami |
| locative | czwartku | czwartkach |
| vocative | czwartku | czwartki |
Derived terms
See also
- days of the week: dni tygodnia (appendix): poniedziałek · wtorek · środa · czwartek · piątek · sobota · niedziela [edit]
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), czwartek is one of the most used words in Polish, appearing 0 times in scientific texts, 72 times in news, 3 times in essays, 2 times in fiction, and 2 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 79 times, making it the 813th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
Further reading
- czwartek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- czwartek in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “czwartek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Magdalena Majdak (16.01.2023) “CZWARTEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “czwartek”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “czwartek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “czwartek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 407