géill
See also: gèill
Irish
Etymology 1
From Old Irish gíallaid (“gives hostages, obeys, submits; serves, is in base clientship; obeys, serves”), from gíall m (“a human pledge, a hostage”) (compare modern giall).
Verb
géill (present analytic géilleann, future analytic géillfidh, verbal noun géilleadh, past participle géillte)
Conjugation
conjugation of géill (first conjugation – A)
| verbal noun | géilleadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | géillte | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | géillim | géilleann tú; géillir† |
géilleann sé, sí | géillimid | géilleann sibh | géilleann siad; géillid† |
a ghéilleann; a ghéilleas / a ngéilleann* |
géilltear |
| past | ghéill mé; ghéilleas | ghéill tú; ghéillis | ghéill sé, sí | ghéilleamar; ghéill muid | ghéill sibh; ghéilleabhair | ghéill siad; ghéilleadar | a ghéill / ar ghéill* |
géilleadh |
| past habitual | ghéillinn / ngéillinn‡‡ | ghéillteá / ngéillteᇇ | ghéilleadh sé, sí / ngéilleadh sé, s퇇 | ghéillimis; ghéilleadh muid / ngéillimis‡‡; ngéilleadh muid‡‡ | ghéilleadh sibh / ngéilleadh sibh‡‡ | ghéillidís; ghéilleadh siad / ngéillidís‡‡; ngéilleadh siad‡‡ | a ghéilleadh / a ngéilleadh* |
ghéilltí / ngéillt퇇 |
| future | géillfidh mé; géillfead |
géillfidh tú; géillfir† |
géillfidh sé, sí | géillfimid; géillfidh muid |
géillfidh sibh | géillfidh siad; géillfid† |
a ghéillfidh; a ghéillfeas / a ngéillfidh* |
géillfear |
| conditional | ghéillfinn / ngéillfinn‡‡ | ghéillfeá / ngéillfeᇇ | ghéillfeadh sé, sí / ngéillfeadh sé, s퇇 | ghéillfimis; ghéillfeadh muid / ngéillfimis‡‡; ngéillfeadh muid‡‡ | ghéillfeadh sibh / ngéillfeadh sibh‡‡ | ghéillfidís; ghéillfeadh siad / ngéillfidís‡‡; ngéillfeadh siad‡‡ | a ghéillfeadh / a ngéillfeadh* |
ghéillfí / ngéillf퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go ngéille mé; go ngéillead† |
go ngéille tú; go ngéillir† |
go ngéille sé, sí | go ngéillimid; go ngéille muid |
go ngéille sibh | go ngéille siad; go ngéillid† |
— | go ngéilltear |
| past | dá ngéillinn | dá ngéillteá | dá ngéilleadh sé, sí | dá ngéillimis; dá ngéilleadh muid |
dá ngéilleadh sibh | dá ngéillidís; dá ngéilleadh siad |
— | dá ngéilltí |
| imperative | ||||||||
| – | géillim | géill | géilleadh sé, sí | géillimis | géilligí; géillidh† |
géillidís | — | géilltear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- géill slí (“yield right of way”)
Etymology 2
Noun
géill m
Etymology 3
Noun
géill m
- genitive singular of giall (“jaw, (lower) cheek; cheek, jamb of door, etc.; corner of gable-end”)
Mutation
| radical | lenition | eclipsis |
|---|---|---|
| géill | ghéill | ngéill |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- Ó Dónaill, Niall (1977) “géill”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “gíallaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language