kadłub

Inherited from Proto-Slavic *kadъlbъ. First attested in 1466.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /kadɫuːp/
• IPA^(key): (15^th CE) /kadɫup/

kadłub m animacy unattested

1. hollow (tree trunk hollowed out inside, a vessel made of a hollowed out tree trunk, a barrel, e.g. for honey or grain)
   • 1868 [1466], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[1], volume XV (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 43:

     In una monstravit ei puilulas al. cadluby, in ąuibus mel erat

     [In una monstravit ei puilulas al. kadłuby, in ąuibus mel erat]

   • 1895 [1494], “Opyś podiłśkych zamki 1494 r. [Description of the Podilśky Castles in 1494]”, in Mychajło Hruszewśkyj, editor, Zapysky Naukowoho Towarystwa im. Szewczenkat [Zapysky Scientific Society named after Shevchenko]‎^[2], volume 7, numbers 1-18, page 6:

     Item ... est camera sive spycherz, in qua sunt duo reservacula al. szasyeky vacui. Item carluby sex vacui

     [Item ... est camera sive spicherz, in qua sunt duo reservacula al. sąsieki vacui. Item carluby sex vacui]

   • 1895 [1494], “Opyś podiłśkych zamki 1494 r. [Description of the Podilśky Castles in 1494]”, in Mychajło Hruszewśkyj, editor, Zapysky Naukowoho Towarystwa im. Szewczenkat [Zapysky Scientific Society named after Shevchenko]‎^[3], volume 7, numbers 1-18, page 12:

     Est et alia domus, sive gaza, al. spycherz, in qua sunt due camere, in quibus nihil reperi preter aliquot katluby vacui

     [Est et alia domus, sive gaza, al. spycherz, in qua sunt due camere, in quibus nihil reperi preter aliquot kadłuby vacui]

• Polish: kadłub

• Boryś, Wiesław (2005) “kadłub”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “kadłub”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “kadłub”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “kadłub”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• S. Urbańczyk, editor (1961), “kadłub, karłub”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 3, Wrocław, Kraków, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 216
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “kadłub, karłub”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• kadłuba (Middle Polish)

Inherited from Old Polish kadłub. Sense 2 is a semantic loan from Latin truncus.^[1]

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -adwup
• Syllabification: ka‧dłub

kadłub m inan (diminutive kadłubek, related adjective kadłubowy)

1. (mechanical engineering) body, hull (main structural element of a ship, aircraft, or other vehicle or machine in which other structural elements and equipment are mounted)

   Synonym: korpus

3. (anatomy) body, torso (main part of a human or animal body, especially one lacking limbs and often the head)

   Synonyms: korpus, tułów

4. (historical, originally or dialectal, Western Kraków, Suwałki, Augustów Governorate, Podlachia, Międzyrzec Podlaski, Masuria) trunk; hollow (hollowed-out block of wood once used as a container for bulk materials)
5. (milling, Near Mazovian, Jagodne, Podlachia, Tykocin) millstone hollow (hollowed-out trunk with two millstones in its upper part)
6. (Far Masovian, Kolno) half of a dry measure (korzec)
7. (Podlachia, Tykocin) trunk well (hollowed-out trunk inserted into a spring serving as a prototype of a well)
8. (obsolete) bark basket (basket made of tree bark for carrying berries)
   1. (Chełmno-Dobrzyń) [[]] (round wooden basket woven from straw and bast narrower at the top than at the bottom for collecting potatoes in the field when digging)
9. (obsolete) hollow (part of an object that is empty inside without any external additions)
10. (obsolete) sheet crate (wooden crate in a pontoon made in the form of a boat to which a copper sheet is attached)
11. (obsolete) hull hoop (iron hoop surrounding the balls of a ship's hull)

kadłub m animal

1. (derogatory, Biecz, Grybów) epithet

   Ty czarny kadłubie! (Biecz, Grybów, said of the devil) ― You dark good-for-nothing!

• kadłub in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• kadłub in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kadłub”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Dorota Adamiec (21.05.2019) “KADŁUB”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “kadłub”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “kadłub”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “kadłub”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 197
• Jan Karłowicz (1901) “kadłub”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 2: F do K, Kraków: Akademia Umiejętności, page 288