kryć

Inherited from Proto-Slavic *krỳti. First attested in the fourteenth century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /krit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /krit͡ɕʲ/

kryć impf

1. (transitive or reflexive with się, attested in Lesser Poland, Greater Poland, Sieradz-Łęczyca) to protect; to conceal; to secure [with genitive ‘from what’]
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[1], Krakow, page 172b:

     Vøsz thø to mødroscz ma, ysze gdis gy chø szabicz, tedicz vøcz on svø glovø krige

     [Wąż tę to mądrość ma, iże gdyż ji chcą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje]

   • 1930 [c. 1455], “Nah”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 3, 18:

     Kril syø lyvd twoy na [go]rach

     [Krył się lud twoj na gorach]

   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 110:

     Moze[li] ktho szwego dlusznyka vlapycz..., gdy szye kryl albo vczyekal?

     [Może[li] kto swego dłużnika ułapić..., gdy sie krył albo uciekał?]

   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[3], Lesser Poland, page 61:

     A gdyby nye chczal stacz kv sadv, ale kryiącz syą po stronam zemyanom schkody bądze czynyl

     [A gdyby nie chciał stać ku sądu, ale kryjąc się po stronam ziemianom szkody będzie czynił]

   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[4], [5], [6]}, volume XXII, Łęczyca, page 14:

     Crye szą latet

     [Kryje się latet]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[7], page 612:

     Poydzymy przeczyw Iudaschovy zdrayczy y Zydom, offyarvymy szye dobrovolnye, by nass nye kryączych albo vczyekayaczych nalyezly

     [Pojdzimy przeciw Judaszowi zdrajcy i Żydom, ofiarujmy sie dobrowolnie, by nas nie kryjących [sie] albo uciekających naleźli]

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[8], Greater Poland, page Deut 48:

     A wszako ta kryta sø v mnye y poznamyonana w skarbyech moych?

     [A wszako ta kryta są u mnie i poznamionana w skarbiech moich?]

   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[9], 4, 14:

     Twego oblycza bødø szø kricz

     [Twego oblicza będę się kryć]

2. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland, Pomerania, Masovia) to conceal, to hide (to make invisible or inaccessible)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[10], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 19:

     Ne kry *przedø mnø kazny twoych

     [Nie kryj przede mną kaźni twoich]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[11], Krakow, Brodnia, page 6a:

     Nye krigy ode *minie przikazanya twego

     [Nie kryj ode mnie przykazania twego]

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[12], Greater Poland, pages 31, 5:

     Nyeprawdy mey nye kryl yesm

     [Nieprawdy mej nie krył jeśm]

   • 1876-1929 [XV p. post.], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎^[13], volume XII, Murzynowo, page 143:

     Sensus hominibus obstruit krige, zamika

     [Sensus hominibus obstruit kryje, zamyka]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 288:

     Po tych dnyach począla Elszbyetha szona yego i kryla szyą pyancz myesszyacy

     [Po tych dniach poczęła Elżbieta żona jego i kryła się pięc miesięcy]

• Polish: kryć
• Silesian: kryć

• Boryś, Wiesław (2005) “kryć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “kryć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “kryć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “kryć”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• S. Urbańczyk, editor (1962), “kryć”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 3, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 410
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “kryć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish kryć.

• Audio 1; “kryć”:

  (file)

• Audio 2; “kryć się”:

  (file)

• Rhymes: -ɘt͡ɕ
• Syllabification: kryć

kryć impf

1. (transitive) to hide; to cover (to place or keep someone or something out of sight or in a safe place) [with przed (+ instrumental) ‘from whom’]

   Synonyms: bunkrować, chować, ukrywać

2. (transitive) to hide; to cover (to obscure someone or something such that it becomes invisible)
3. (transitive) to hide; to cover (of e.g. a grave, to contain something within oneself)

   Synonym: taić

4. (transitive) to hide (to contain something, e.g. a secret that is not immediately visible)
5. (transitive) to hide (to not reveal what one feels, knows, thinks or intends) [with przed (+ instrumental) ‘from whom’]

   Synonyms: taić, ukrywać

6. (transitive) to cover (to protect someone or something in a dangerous situation) [with przed (+ instrumental) ‘from whom/what’]
7. (transitive) to cover (to help someone avoid responsibility) [with przed (+ instrumental) ‘from whom/what’]
8. (transitive) to cover (to place a material on something to protect it) [with instrumental ‘with what’]
9. (transitive, of a male animal) to cover (to impregnate a female)

   Synonym: pokrywać

10. (transitive, sports) to mark (to follow a player not in possession of the ball when defending, to prevent them receiving a pass easily)
11. (intransitive, children's games) to cover one's eyes (to cover one's eyes so that other people participating in the game can hide in a game of hide-and-seek)
12. (transitive) to cover (to stand in the second row exactly behind the people in the first row)
13. (intransitive, boxing) to cover (to protect yourself from the opponent's blows)
14. (transitive, of paint, varnish, etc.) to cover (to encase the color of a surface; to coat a surface)
15. (transitive, photography) to cover (to cause an emulsion to become black in a photographic technique by exposing it to a developer)
16. (reflexive with się) to hide; to cover oneself (to act so as not to be visible to not intend a particular action) [with przed (+ instrumental) ‘from whom/what’]

    Synonyms: chować się, skrywać się, ukrywać się, zatajać się

17. (reflexive with się) to hide; to be covered (to be difficult to see or be invisible due to being surrounded by something)
18. (reflexive with się) to hide] (to cease to be visible to someone after moving behind surrounding things)

    Synonym: chować się

19. (reflexive with się) to hide (to not be immediately understandable or obvious)

    Synonyms: skrywać się, ukrywać się

20. (reflexive with się) to hide (to not disclose information) [with z (+ instrumental) ‘with what’]

    Synonyms: kamuflować się, ukrywać się

21. (reflexive with się) to hide (to use a false name or surname) [with pod (+ instrumental) ‘under what name’; or with za (+ instrumental) ‘behind what name’]

    Synonyms: skrywać się, ukrywać się

22. (reflexive with się) to cover each other (to help one another avoid responsibility for bad things one has done)
23. (reflexive with się) to be covered (to be encased in e.g. a paint or varnish)
24. (reflexive with się, obsolete, hunting, of a fox) to hide (to disappear into a hole)

• kryć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• kryć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• kryć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kryć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kryć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “kryć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “kryć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “kryć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 582
• kryć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish kryć.

• IPA^(key): /ˈkrɪt͡ɕ/
• Rhymes: -ɪt͡ɕ
• Syllabification: kryć

kryć impf

1. (transitive) to hide, to cover
2. (reflexive with sie) to hide, to cover oneself

• kryc in dykcjonorz.eu
• kryć in silling.org
• Bogdan Kallus (2020) “kryć”, in Słownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana, →ISBN, page 328
• Henryk Jaroszewicz (2022) “kryć [sie]”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 90
• Eugeniusz Kosmała (2023) “kryć sie”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), k, page 131

Inherited from Proto-Slavic *krỳti.

• IPA^(key): /ˈkʀɨt͡ʃ/
• Rhymes: -ɨt͡ʃ
• Hyphenation: kryć
• Syllabification: kryć

kryć impf

1. (transitive) to cover, hide
2. (reflexive with so) to take cover

• “kryć” in Soblex