lekki
See also: Lekki
Fula
Alternative forms
- 𞤤𞤫𞤳𞥆𞤭
Noun
Usage notes
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *lьgъkъ. First attested in the 15th century.
Pronunciation
Adjective
lekki (derived adverb lekko or po lekku or z lekka)
- light (having little physical weight)
- Antonym: ciężki
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 323:
- Yerzmo moye yesth lekkye (iugum enim meum suave est et onus meum leve Mat 11, 30)
- [Jerzmo moje jest lekkie (iugum enim meum suave est et onus meum leve Mat 11, 30)]
- light (agile, mobile)
- (attested in Masovia, Greater Poland) light (moderate, easy to bear, doable, not unpleasant)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 81:
- Nye gest sgodno any szą wydzy dostateczno za thako sznamyenythą szkodą lekky zaklad wszącz (pro damno tam notabili leve pignus recipi)
- [Nie jest zgodno ani się widzi dostateczno za tako znamienitą szkodę lekki zakład wziąć (pro damno tam notabili leve pignus recipi)]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 61v:
- Dico humanum povyądam vam lathwya a lekką rzecz kthora [mozycz] mozeczye sznoszycz ad Roma[nos]
- [Dico humanum powiadam wam łatwa a lekka rzecz która [mozycz] możecie znocić ad Roma[nos]]
- calm; slow
- 1885-2024 [c. 1450], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[5], volume IV, page 577:
- Lekke y powolne
- [Lekkie i powolne]
- quiet
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[6], page 552:
- Spytal yego svyąthy Ian lyekyem glosem..., ktoremv odpovyedzyal myly Iesus tesch lyekkyem glossem (huic submissa voce quaerenti dominus submissa voce proditorem expressit)
- [Spytał jego święty Jan lekiem głosem..., ktoremu odpowiedział miły Jesus też lekkiem głosem (huic submissa voce quaerenti dominus submissa voce proditorem expressit)]
- (attested in Pomerania, Greater Poland) humble, modest
- 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[7], [8], [9], volume XXIV, Grochów, West Pomeranian Voivodeship, Kcynia, page 69:
- Virgines debent esse modeste cziche, lekke
- [Virgines debent esse modeste ciche, lekkie]
- delicate, subtle
- 1915 [End of the 15th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[10], page 522:
- Subtile przenykle, lekye
- [Subtile przenikłe, lekie]
- rash, inconsiderate, reckless
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[11], page 142:
- Iesus... nye byl lyekych obyczayow (nunquam levis), nygdy nye byl prosno chodzącz, tesch nye byl gnyevlyvy
- [Jesus... nie był lekich obyczajow (nunquam levis), nigdy nie był prozno chodząc, też nie był gniewliwy]
Derived terms
nouns
verbs
Related terms
nouns
- lekkoważność
Descendants
References
- Boryś, Wiesław (2005) “lekki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “lekki”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “lekki”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “lekki”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “lekki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “lekki”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Old Polish lekki.
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -ɛkki
- Syllabification: lek‧ki
- Homophone: Lekki
Adjective
lekki (comparative lżejszy or (obsolete) lekszy or (obsolete) lekciejszy, superlative najlżejszy or (obsolete) najlekszy or (obsolete) najlekciejszy, derived adverb lekko)
- light (having little physical weight)
- Antonym: ciężki
- light (delicate and agile, i.e. of a step)
- Antonym: ciężki
- light; easy (not demanding much effort; not difficult)
- light (easy to digest)
- Synonym: lekkostrawny
- (of clothes) light (not thick)
- Synonym: cienki
- light (of low intensity, i.e. of pain)
- Synonym: słaby
- slight; light (small and easy to overlook)
- light (uncomplicated and unsophisticated; focused on providing entertainment)
- Synonym: lekkostrawny
- Antonym: ciężki
- (of armored things) light (having less armor and being more maneuverable)
- Antonym: ciężki
- (colloquial, technology) small (taking up little memory)
- Synonym: ciężki
- light (containing reduced amounts of certain substances considered harmful, i.e. of cigarette)
- (in the comparative, colloquial, humorous) lighter (having spent or lost a certain amount of money)
- (archaic) rash, inconsiderate, reckless
- Synonym: lekkomyślny
- (obsolete) carefree (without concern)
- (obsolete) cursory (not detailed or exact)
- Synonyms: pobieżny, powierzchowny
- (obsolete) inconstant (frequently changing)
- (obsolete) no-good (not worth much)
- Synonyms: see Thesaurus:zły
- (Middle Polish, of a distance) small (located not far)
- (Middle Polish, of respect) small
- (Middle Polish, of alcohol) weak (having little effect)
- Synonym: słaby
- (Middle Polish, of medicine) mild acting
- (Middle Polish) disgraceful
- (Middle Polish) light; Further details are uncertain.
- 1528, J. Murmelius, Dictionarius[12], page 16:
- Levis. Leicht. Lekky.
- [Levis. Leicht. Lekki.]
Declension
Declension of lekki (velar)
| singular | plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
| nominative | lekki | lekka | lekkie | lekcy | lekkie | |
| genitive | lekkiego | lekkiej | lekkiego | lekkich | ||
| dative | lekkiemu | lekkiej | lekkiemu | lekkim | ||
| accusative | lekkiego | lekki | lekką | lekkie | lekkich | lekkie |
| instrumental | lekkim | lekką | lekkim | lekkimi | ||
| locative | lekkim | lekkiej | lekkim | lekkich | ||
Derived terms
adjectives
- leciuśki
- leciutki
- lekkich obyczajów
- lekkuśki
- lekuśki
adverbs
- lekce
- lekką ręką
- z lekkim sercem
nouns
- krawiectwo lekkie
- lekka atletyka
- lekka śmierć
- lekki kawałek chleba
- lekki sen
- lekkie pióro
- lżejsza muza
- metal lekki
- przemysł lekki
- waga lekka
phrases
- niech ziemia lekką będzie
verbs
- mieć lekką rękę impf
Adverb
lekki (not comparable)
Further reading
- lekki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- lżejszy in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- lekki in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “1. lekki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “2, lekki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Renata Bronikowska (04.11.2017) “LEKKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “lekki”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “lekki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “lekki”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 709