mạt cưa mướp đắng

• mướp đắng mạt cưa

Compound of mạt cưa (“sawdust”) +‎ mướp đắng (“bitter melon”), from a folktale about how two fraudulent merchants - one selling sawdust as bran and another selling bitter melons as cucumbers - ended up defrauded by one another.

Earliest extant attestation of this figure of speech is in the poem "Tuơng phùng (Chance Meeting)" in Hồng Đức quốc âm thi tập (Collection of poems in our nation's language in the Hồng Đức era), vol. 3, folio 58b [15th century CE]:

• Mướp đắng khen ai đổi mạt cưa. ― Praiseworthy is anyone who trades sawdust for bittermelon.

• (Hà Nội) IPA^(key): [maːt̚˧˨ʔ kɨə˧˧ mɨəp̚˧˦ ʔɗaŋ˧˦]
• (Huế) IPA^(key): [maːk̚˨˩ʔ kɨə˧˧ mɨəp̚˦˧˥ ʔɗaŋ˦˧˥]
• (Saigon) IPA^(key): [maːk̚˨˩˨ kɨə˧˧ mɨəp̚˦˥ ʔɗaŋ˦˥]

mạt cưa mướp đắng

1. (idiomatic) deceiver, swindler, fraudster, scammer
   • 1820, 阮攸 [Nguyễn Du], compiled by Liễu Văn Đường, 傳翹 [Truyện Kiều], published 1866, lines 811–812:

     情(Tình)期(cờ)拯(chẳng)限(hẹn)麻(mà)年(nên)
     𩈘(Mạt)鋸(cưa)𦲾(mướp)䔲(đắng)堆(đôi)邊(bên)󰜋(một)坊(phường)

     They got acquainted with each other by chance without premeditation. What a couple, a swindler and a scammer, two of the same ilk!

   • 2011, Nguyễn Văn Thịnh, chapter 8, in Thời Bi Tráng [A Woeful and Majestic Time]:

     Cùng phường mạt cưa mướp đắng cả! – Ông giáo cười khẩy:… Dù Diều hâu hay Bồ câu, đều phải vì nước Mỹ, lợi thì vơ vào, bất lợi thì phải nhả ra thôi!

     "They're all deceivers and fraudsters!" Snickered the Professor: "Whether hawks or doves, they must all act in the United States' interests; if they could profit, they'd hog everything; if they could not profit, they'd spit it all out!"

• An Chi (1 May 2003) “Chuyện Đông Chuyện Tây [Eastern and Western Matters]”, in Kiến thức ngày nay [Knowledge Today] (in Vietnamese), number 458; reprinted in An Chi (2006) “907. Hai chữ đầu của câu Kiều thứ 812 là mạt cưa hay mặt cưa?”, in Chuyện Đông Chuyện Tây (in Vietnamese), volume 5, Nhà xuất bản Trẻ, pages 326-332
• “Giải Thích Thành Ngữ: Mạt Cưa Mướp Đắng [Explaining the Idiom: Saw-dust and Bitter-melon]”, in Quê Hương Online‎^[1] (in Vietnamese), 27 February 2009, archived from the original on 21 February 2024