niedźwiedź

See also: Niedźwiedź

Old Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *medvědь, with a sound change of mj changing to ń as a result of labial dissimilation,[1] (compare Old Czech nedvěd and Old Slovak nedveď) or is a dialectalism (compare Old Polish miasto > Masovian Polish niasto) or hypercorrection (compare Silesian Miymcy), and possibly via association with nie-.[2] First attested in the 13th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɲɛd͡ʑʲvʲɛ(ː)t͡ɕʲ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɲɛd͡ʑʲvʲɛt͡ɕʲ/, /ɲɛd͡ʑʲvʲet͡ɕʲ/

Noun

niedźwiedź m animal (female equivalent miedźwiedzica, diminutive miedźwiadek)

  1. bear (member of the family Ursidae)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 245:
      Czy ystny, boyącz szye zarlocznego svyrza, czvsz lwov albo nyedzvyedzov, y przyyąly Moyseschovy xyągy
      [Ci istni bojąc sie żarłocznego źwirza, czusz lwow albo niedźwiedziow, i przyjęli Mojżeszowy księgi]
  2. scorpion (any of various arachnids of the order Scorpiones)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 275:
      Bądzyely proszycz yaya, azaly yemv poda nyedzvyedzya (scorpionem Luc 11, 12)?
      [Będzieli prosić jaja, azali jemu poda niedźwiedzia (scorpionem Luc 11, 12)?]

Derived terms

adjectives
noun
  • niedźwiedziny
noun
verbs

Descendants

  • Polish: niedźwiedź, miedźwiedź (Middle Polish, Western Lublin, Kamionka)
  • Silesian: niedźwiydź
  • Old Ruthenian: недвѣдзь (nedvědzʹ)

References

  1. ^ Boryś, Wiesław (2005) “niedźwiedź”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  2. ^ Krystyna Długosz-Kurczabowa (2021) “miód”, in Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, →ISBN
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “niedźwiedź”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish niedźwiedź.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈɲɛ.d͡ʑvjɛt͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈɲɛ.d͡ʑvjɛt͡ɕ/, /ˈɲɛ.d͡ʑvjet͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛd͡ʑvjɛt͡ɕ
  • Syllabification: nie‧dźwiedź
  • Homophone: Niedźwiedź

Noun

niedźwiedź m animal (female equivalent niedźwiedzica, diminutive niedźwiadek)

  1. bear (member of the family Ursidae)
    Synonym: miś

Declension

Derived terms

adjective

Noun

niedźwiedź m pers

  1. (by extension) oaf (oafish person)
  2. (finance) bear (investor who sells in anticipation of falling prices)

Declension

Further reading

  • niedźwiedź in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • niedźwiedź in Polish dictionaries at PWN