Quechua
Etymology 1
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Noun
ninayay
- combustion
Declension
Declension of ninayay
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayay
|
ninayaykuna
|
| accusative
|
ninayayta
|
ninayaykunata
|
| dative
|
ninayayman
|
ninayaykunaman
|
| genitive
|
ninayaypa
|
ninayaykunap
|
| locative
|
ninayaypi
|
ninayaykunapi
|
| terminative
|
ninayaykama
|
ninayaykunakama
|
| ablative
|
ninayaymanta
|
ninayaykunamanta
|
| instrumental
|
ninayaywan
|
ninayaykunawan
|
| comitative
|
ninayaynintin
|
ninayaykunantin
|
| abessive
|
ninayayninnaq
|
ninayaykunannaq
|
| comparative
|
ninayayhina
|
ninayaykunahina
|
| causative
|
ninayayrayku
|
ninayaykunarayku
|
| benefactive
|
ninayaypaq
|
ninayaykunapaq
|
| associative
|
ninayaypura
|
ninayaykunapura
|
| distributive
|
ninayayninka
|
ninayaykunanka
|
| exclusive
|
ninayaylla
|
ninayaykunalla
|
Possessive forms of ninayay
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayniy
|
ninayayniykuna
|
| accusative
|
ninayayniyta
|
ninayayniykunata
|
| dative
|
ninayayniyman
|
ninayayniykunaman
|
| genitive
|
ninayayniypa
|
ninayayniykunap
|
| locative
|
ninayayniypi
|
ninayayniykunapi
|
| terminative
|
ninayayniykama
|
ninayayniykunakama
|
| ablative
|
ninayayniymanta
|
ninayayniykunamanta
|
| instrumental
|
ninayayniywan
|
ninayayniykunawan
|
| comitative
|
ninayayniynintin
|
ninayayniykunantin
|
| abessive
|
ninayayniyninnaq
|
ninayayniykunannaq
|
| comparative
|
ninayayniyhina
|
ninayayniykunahina
|
| causative
|
ninayayniyrayku
|
ninayayniykunarayku
|
| benefactive
|
ninayayniypaq
|
ninayayniykunapaq
|
| associative
|
ninayayniypura
|
ninayayniykunapura
|
| distributive
|
ninayayniyninka
|
ninayayniykunanka
|
| exclusive
|
ninayayniylla
|
ninayayniykunalla
|
qampa - second-person singular
| qampa (your)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayniyki
|
ninayayniykikuna
|
| accusative
|
ninayayniykita
|
ninayayniykikunata
|
| dative
|
ninayayniykiman
|
ninayayniykikunaman
|
| genitive
|
ninayayniykipa
|
ninayayniykikunap
|
| locative
|
ninayayniykipi
|
ninayayniykikunapi
|
| terminative
|
ninayayniykikama
|
ninayayniykikunakama
|
| ablative
|
ninayayniykimanta
|
ninayayniykikunamanta
|
| instrumental
|
ninayayniykiwan
|
ninayayniykikunawan
|
| comitative
|
ninayayniykintin
|
ninayayniykikunantin
|
| abessive
|
ninayayniykinnaq
|
ninayayniykikunannaq
|
| comparative
|
ninayayniykihina
|
ninayayniykikunahina
|
| causative
|
ninayayniykirayku
|
ninayayniykikunarayku
|
| benefactive
|
ninayayniykipaq
|
ninayayniykikunapaq
|
| associative
|
ninayayniykipura
|
ninayayniykikunapura
|
| distributive
|
ninayayniykinka
|
ninayayniykikunanka
|
| exclusive
|
ninayayniykilla
|
ninayayniykikunalla
|
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayaynin
|
ninayayninkuna
|
| accusative
|
ninayayninta
|
ninayayninkunata
|
| dative
|
ninayayninman
|
ninayayninkunaman
|
| genitive
|
ninayayninpa
|
ninayayninkunap
|
| locative
|
ninayayninpi
|
ninayayninkunapi
|
| terminative
|
ninayayninkama
|
ninayayninkunakama
|
| ablative
|
ninayayninmanta
|
ninayayninkunamanta
|
| instrumental
|
ninayayninwan
|
ninayayninkunawan
|
| comitative
|
ninayayninintin
|
ninayayninkunantin
|
| abessive
|
ninayayninninnaq
|
ninayayninkunannaq
|
| comparative
|
ninayayninhina
|
ninayayninkunahina
|
| causative
|
ninayayninrayku
|
ninayayninkunarayku
|
| benefactive
|
ninayayninpaq
|
ninayayninkunapaq
|
| associative
|
ninayayninpura
|
ninayayninkunapura
|
| distributive
|
ninayaynininka
|
ninayayninkunanka
|
| exclusive
|
ninayayninlla
|
ninayayninkunalla
|
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayninchik
|
ninayayninchikkuna
|
| accusative
|
ninayayninchikta
|
ninayayninchikkunata
|
| dative
|
ninayayninchikman
|
ninayayninchikkunaman
|
| genitive
|
ninayayninchikpa
|
ninayayninchikkunap
|
| locative
|
ninayayninchikpi
|
ninayayninchikkunapi
|
| terminative
|
ninayayninchikkama
|
ninayayninchikkunakama
|
| ablative
|
ninayayninchikmanta
|
ninayayninchikkunamanta
|
| instrumental
|
ninayayninchikwan
|
ninayayninchikkunawan
|
| comitative
|
ninayayninchiknintin
|
ninayayninchikkunantin
|
| abessive
|
ninayayninchikninnaq
|
ninayayninchikkunannaq
|
| comparative
|
ninayayninchikhina
|
ninayayninchikkunahina
|
| causative
|
ninayayninchikrayku
|
ninayayninchikkunarayku
|
| benefactive
|
ninayayninchikpaq
|
ninayayninchikkunapaq
|
| associative
|
ninayayninchikpura
|
ninayayninchikkunapura
|
| distributive
|
ninayayninchikninka
|
ninayayninchikkunanka
|
| exclusive
|
ninayayninchiklla
|
ninayayninchikkunalla
|
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayniyku
|
ninayayniykukuna
|
| accusative
|
ninayayniykuta
|
ninayayniykukunata
|
| dative
|
ninayayniykuman
|
ninayayniykukunaman
|
| genitive
|
ninayayniykupa
|
ninayayniykukunap
|
| locative
|
ninayayniykupi
|
ninayayniykukunapi
|
| terminative
|
ninayayniykukama
|
ninayayniykukunakama
|
| ablative
|
ninayayniykumanta
|
ninayayniykukunamanta
|
| instrumental
|
ninayayniykuwan
|
ninayayniykukunawan
|
| comitative
|
ninayayniykuntin
|
ninayayniykukunantin
|
| abessive
|
ninayayniykunnaq
|
ninayayniykukunannaq
|
| comparative
|
ninayayniykuhina
|
ninayayniykukunahina
|
| causative
|
ninayayniykurayku
|
ninayayniykukunarayku
|
| benefactive
|
ninayayniykupaq
|
ninayayniykukunapaq
|
| associative
|
ninayayniykupura
|
ninayayniykukunapura
|
| distributive
|
ninayayniykunka
|
ninayayniykukunanka
|
| exclusive
|
ninayayniykulla
|
ninayayniykukunalla
|
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayniykichik
|
ninayayniykichikkuna
|
| accusative
|
ninayayniykichikta
|
ninayayniykichikkunata
|
| dative
|
ninayayniykichikman
|
ninayayniykichikkunaman
|
| genitive
|
ninayayniykichikpa
|
ninayayniykichikkunap
|
| locative
|
ninayayniykichikpi
|
ninayayniykichikkunapi
|
| terminative
|
ninayayniykichikkama
|
ninayayniykichikkunakama
|
| ablative
|
ninayayniykichikmanta
|
ninayayniykichikkunamanta
|
| instrumental
|
ninayayniykichikwan
|
ninayayniykichikkunawan
|
| comitative
|
ninayayniykichiknintin
|
ninayayniykichikkunantin
|
| abessive
|
ninayayniykichikninnaq
|
ninayayniykichikkunannaq
|
| comparative
|
ninayayniykichikhina
|
ninayayniykichikkunahina
|
| causative
|
ninayayniykichikrayku
|
ninayayniykichikkunarayku
|
| benefactive
|
ninayayniykichikpaq
|
ninayayniykichikkunapaq
|
| associative
|
ninayayniykichikpura
|
ninayayniykichikkunapura
|
| distributive
|
ninayayniykichikninka
|
ninayayniykichikkunanka
|
| exclusive
|
ninayayniykichiklla
|
ninayayniykichikkunalla
|
paykunap - third-person plural
| paykunap (their)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
ninayayninku
|
ninayayninkukuna
|
| accusative
|
ninayayninkuta
|
ninayayninkukunata
|
| dative
|
ninayayninkuman
|
ninayayninkukunaman
|
| genitive
|
ninayayninkupa
|
ninayayninkukunap
|
| locative
|
ninayayninkupi
|
ninayayninkukunapi
|
| terminative
|
ninayayninkukama
|
ninayayninkukunakama
|
| ablative
|
ninayayninkumanta
|
ninayayninkukunamanta
|
| instrumental
|
ninayayninkuwan
|
ninayayninkukunawan
|
| comitative
|
ninayayninkuntin
|
ninayayninkukunantin
|
| abessive
|
ninayayninkunnaq
|
ninayayninkukunannaq
|
| comparative
|
ninayayninkuhina
|
ninayayninkukunahina
|
| causative
|
ninayayninkurayku
|
ninayayninkukunarayku
|
| benefactive
|
ninayayninkupaq
|
ninayayninkukunapaq
|
| associative
|
ninayayninkupura
|
ninayayninkukunapura
|
| distributive
|
ninayayninkunka
|
ninayayninkukunanka
|
| exclusive
|
ninayayninkulla
|
ninayayninkukunalla
|
|
Etymology 2
From nina + -ya + -y.
Verb
ninayay
- (transitive) to communicate, transmit
Conjugation
Conjugation of ninayay
| infinitive
|
ninayay
|
|
| agentive
|
ninayaq
|
| present participle
|
ninayaspa
|
| past participle
|
ninayasqa
|
| future participle
|
ninayana
|
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
| 1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person inclusive
|
1st person exclusive
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
|
ñuqa
|
qam
|
pay
|
ñuqanchik
|
ñuqayku
|
qamkuna
|
paykuna
|
| present
|
ninayani
|
ninayanki
|
ninayan
|
ninayanchik
|
ninayayku ninayaniku1
|
ninayankichik
|
ninayanku
|
past (experienced)
|
ninayarqani
|
ninayarqanki
|
ninayarqan
|
ninayarqanchik
|
ninayarqayku ninayarqaniku
|
ninayarqankichik
|
ninayarqanku
|
past (reported)
|
ninayasqani
|
ninayasqanki
|
ninayasqan
|
ninayasqanchik
|
ninayasqayku ninayasqaniku
|
ninayasqankichik
|
ninayasqanku
|
| future
|
ninayasaq
|
ninayanki
|
ninayanqa
|
ninayasunchik
|
ninayasaqku
|
ninayankichik
|
ninayanqaku
|
|
|
| imperative
|
|
—
|
qam
|
pay
|
ñuqanchik
|
—
|
qamkuna
|
paykuna
|
| affirmative
|
—
|
ninayay
|
ninayachun
|
ninayasun2 ninayasunchik
|
—
|
ninayaychik
|
ninayachunku
|
| negative
|
—
|
ama ninayaychu
|
ama ninayachunchu
|
ama ninayasunchu ama ninayasunchikchu
|
—
|
ama ninayaychikchu
|
ama ninayachunkuchu
|
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".