podawać

From po- +‎ dawać. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔda(ː)vat͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔdavat͡ɕʲ/, /pɔdɒvat͡ɕʲ/

podawać impf (perfective podać)

1. (attested in Greater Poland) to give (to transfer one's possession or holding of (something) to (someone))

   Synonym: dawać

   • 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 828, Kościan:

     Jacom nye lscziwe Maczeyewy scolteto podawal pyanczdzesszad grzywen grossy za szoltistwo

     [Jakom nielściwie Maciejewi scolteto podawał pięćdziesiąt grzywien groszy za szołtystwo]

   • c. 1431, Kanon mszy św., Canon missae., volume XII, Krakow, page 218:

     Sicuti accepta habere dignatus es..., quod tibi obtulit summus sacerdos, podawal wyrzchny kaplyan, tuus Malchisedech, sanctum sacrificium tuum

     [Sicuti accepta habere dignatus es..., quod tibi obtulit summus sacerdos, podawał wirzchni kapłan, tuus Malchisedech, sanctum sacrificium tuum]

   1. to administer sacraments
      • 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXIII, page 281:

        Sexto, debet wlnera alligare, id est sacramenta eis ministrare podavacz

        [Sexto, debet wlnera alligare, id est sacramenta eis ministrare podawać]

2. to pass, to hand (to move, allowing something to be taken or used)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 529:

     Czczyenye o tem, yako myly Iesus... podaval pyczye svem apostolom

     [Czcienie o tem, jako miły Jesus... podawał picie swem apostołom]

3. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) to give away, to give out
   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[5], Krakow, Brodnia, page 20a:

     Nye podaway, panye, zwierzątom dusz chwalaczich cziebie

     [Nie podawaj, Panie, źwierzętom dusz chwalących ciebie]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 82:

     Nye podavay non trahas (super humilem animo fortior esto et elemosyna non trahas illum Ecclus 29, 11)

     [Nie podawaj non trahas (super humilem animo fortior esto et elemosyna non trahas illum Ecclus 29, 11)]

4. to give away, to commit [with dative ‘to what’]
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[6], page 310:

     Bądzye podavacz brat bratha kv smyerczy (tradet... frater fratrem in mortem Mat 10, 21)

     [Będzie podawać brat brata ku śmierci (tradet... frater fratrem in mortem Mat 10, 21)]

5. (reflexive with się) to oblige to something, to take on an obligation
   • 1868 [1446], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[7], volume XI (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 275:

     Si recederet, tunc... tres marcas succumbet, quia idem homo... ubique fuerit, ipsum debent exdare, ad hoc se subdidit al. podawa sze benivole

     [Si recederet, tunc... tres marcas succumbet, quia idem homo... ubique fuerit, ipsum debent exdare, ad hoc se subdidit al. podawa sie benivole]

6. (reflexive with się) to announce one's departure
   • 1857 [1397], Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi‎^[8], volume II, Biblioteka Warszawska, page 797:

     Ducit testes Jassek erga cmetonem de Dobeslavicze... Jse *se on mu ne podawal podluk prawa ani mu przecz kasal

     [Ducit testes Jaszek erga cmetonem de Dobiesławice... Iże się on mu nie podawał podług prawa ani mu przecz kazał]

7. (attested in Greater Poland) The meaning of this term is uncertain.
   • 1967 [1421], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1212, Kościan:

     Isze pani Zowka ne stracyla ctirdzesancy grywen, nisli acz gee strączyla to gee stracyla swim *począdkem... a to tegodla, isz yest podawala woytową oczcysną, *chącz gy oddalicz

     [Iże pani Zofka nie straciła cztyrdziesiąci grzywien, niżli acz je straciła, to je straciła swym początkiem... a to tego dla, iż jest podawała wojtowę oćczyznę, ch[c]ąc ji oddalić]

• Polish: podawać
• Silesian: podŏwać

• Boryś, Wiesław (2005) “dawać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “podawać, podawać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish podawać. By surface analysis, po- +‎ dawać.

• Audio 1; “podawać”:

  (file)

• Audio 2; “podawać się”:

  (file)

• Rhymes: -avat͡ɕ
• Syllabification: po‧da‧wać

podawać impf (perfective podać)

1. (ditransitive) to hand, to pass (to give, pass or transmit with the hand) [with dative ‘to whom’]

   Synonym: dawać

2. (ditransitive) to pass along (to give information) [with dative ‘to whom’]
3. (transitive, engineering) to deliver (to give a particular substance to something through mechanical means)
4. (ditransitive) to give, to administer (to put some substance, i.e. medicine, into someone's body) [with dative ‘to whom’]
5. (ditransitive) to serve; to pass (to wait upon at a table; to set food and drink in front of, to help to food, meals etc.) [with dative ‘to whom’]

   Synonym: serwować

6. (ditransitive, basketball, field hockey or ice hockey, soccer) to pass (to send a ball or puck to someone) [with instrumental ‘with what’, along with dative or do (+ genitive) ‘to whom’]

   Synonyms: odgrywać, strzelać, zagrywać

7. (transitive, tennis) to serve (to lead off with the first delivery over the net)
8. (transitive) to send (to report a specific institution related to the justice system to deal with a given person or case) [with do (+ genitive) ‘to what’], [with na (+ accusative) ‘for what’]
9. (transitive, obsolete) to put up (to nominate someone's candidacy for something)

   Synonym: wysuwać kandydaturę

10. (transitive, obsolete) to subjugate

    Synonyms: poddawać, podporządkowywać

11. (transitive, obsolete) to expose to

    Synonyms: narażać, wystawiać

12. (transitive, obsolete) to commission

    Synonym: zalecać

13. (transitive, obsolete) to bring up; to mention, to propose
14. (transitive, obsolete) to dictate (to speak while someone records)

    Synonym: dyktować

15. (transitive, obsolete) to take away (to change the course of; to cause to be in a far off place)
16. (transitive, obsolete) to bring, to give rise to (to cause to be)

    Synonyms: przynosić, rodzić

17. (Middle Polish, transitive) to announce

    Synonyms: ogłaszać, obwieszczać

18. (Middle Polish, transitive) to impose; to send; to bestow
19. (Middle Polish, transitive) to send; to lead (to cause to go somewhere)

    Synonym: kierować

20. (Middle Polish, transitive) to present orally or in words
21. (Middle Polish, transitive) to propose

    Synonym: proponować

22. (Middle Polish, transitive) to show, to reveal

    Synonyms: ujawniać, ukazywać

23. (Middle Polish, transitive) to bring to a particular state

    Synonym: doprowadzać

24. (Middle Polish, transitive) to give birth to; to give fruit

    Synonym: rodzić

25. (Middle Polish, transitive) to be the source of something physical
26. (Middle Polish, transitive) to pull out (to bring something to the surface from the inside of)

    Synonyms: wyciągać, wyjmować

27. (Middle Polish, transitive) to render; to make; to cause
28. (Middle Polish, transitive) to mock; to slander
29. (Middle Polish) to offer; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎^[9], page 123c:

      Offero, Podáyę/ Okazuyę/ Ofiaruyę

      [Offero, Podaję/ Okazuję/ Ofiaruję]

30. (Middle Polish) to submit; Further details are uncertain.
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[10], page [1019]a:

      Submissus – Podaię, ſpuſzczam.

      [Submissus – Podaję, spuszczam.]

31. (reflexive with się) to pretend, to act (to present oneself as someone one is not) [with za (+ accusative) ‘to be who’]
32. (reflexive with się, literary, archaic) to lean forward

    Synonym: wychylać się

33. (reflexive with się, obsolete) to announce oneself

    Synonym: ogłoszać się

34. (reflexive with się, obsolete) to be subjugated

    Synonyms: poddawać się, podporządkowywać się

35. (reflexive with się, obsolete) to expose oneself to

    Synonyms: narażać się, wystawiać się

36. (reflexive with się, obsolete) to trust something to someone

    Synonym: zawierzać

37. (reflexive with się, obsolete) to come someone's way

    Synonym: nadarzać się

38. (reflexive with się, obsolete) to unfold before someone's eyes
39. (reflexive with się, obsolete) to say one's name and surname as someone else reads from a list
40. (reflexive with się, obsolete) to request a demission
41. (Middle Polish, reflexive with się) to give oneself

    Synonym: dawać się

42. (Middle Polish, reflexive with się) to head (to go in a particular direction)

    Synonym: kierować się

43. (Middle Polish, reflexive with się) to undertake

    Synonym: podejmować się

44. (Middle Polish, reflexive with się) to insist; to suggest
    1. (Middle Polish, reflexive with się) to be obvious
45. (Middle Polish, reflexive with się) to originate from, to come from

    Synonym: pochodzić

46. (Middle Polish, reflexive with się) to present oneself; to be
47. (Middle Polish, reflexive with się) to want to escape
48. (Middle Polish, reflexive with się) to be announced; to be taught
49. (Middle Polish) to vow; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎^[11], page 508a:

      Devoveo, Pośliubuyę/ przirzekam/ też podawam albo wydawam ſie

      [Devoveo, Poślubuję/ przyrzekam/ też podawam albo wydawam się]

Or obsoletely:

• podawać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• podawać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• podawać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podawać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podawać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “PODAWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.01.2023
• “PODAWAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 22.09.2023
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “podawać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “podawać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “podawać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 336
• podawać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego