sáraigh

Irish

Etymology

From Old Irish sáraigid.^[1] By surface analysis, sár +‎ -igh.

Verb

sáraigh (present analytic sáraíonn, future analytic sáróidh, verbal noun sárú, past participle sáraithe) (ambitransitive)

to violate, transgress, infringe
(religion) to profane
to overcome (a difficulty)
to pass, exceed
to tire out, exhaust
Synonyms: tuirsigh, traoch, tnáith

Conjugation

conjugation of sáraigh (second conjugation)

tense	singular			plural			relative	autonomous
verbal noun	sárú
past participle	sáraithe
tense	first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative
present	sáraím	sáraíonn tú; sáraír^†	sáraíonn sé, sí	sáraímid; sáraíonn muid	sáraíonn sibh	sáraíonn siad; sáraíd^†	a sháraíonn; a sháraíos / a sáraíonn*	sáraítear
past	sháraigh mé; sháraíos	sháraigh tú; sháraís	sháraigh sé, sí	sháraíomar; sháraigh muid	sháraigh sibh; sháraíobhair	sháraigh siad; sháraíodar	a sháraigh / ar sháraigh*	sáraíodh
past habitual	sháraínn / sáraínn‡‡	sháraíteá / sáraíteá‡‡	sháraíodh sé, sí / sáraíodh sé, sí‡‡	sháraímis; sháraíodh muid / sáraímis‡‡; sáraíodh muid‡‡	sháraíodh sibh / sáraíodh sibh‡‡	sháraídís; sháraíodh siad / sáraídís‡‡; sáraíodh siad‡‡	a sháraíodh / a sáraíodh*	sháraítí / sáraítí‡‡
future	sáróidh mé; sáród; sáróchaidh mé^†	sáróidh tú; sáróir^†; sáróchaidh tú^†	sáróidh sé, sí; sáróchaidh sé, sí^†	sáróimid; sáróidh muid; sáróchaimid^†; sáróchaidh muid^†	sáróidh sibh; sáróchaidh sibh^†	sáróidh siad; sáróid^†; sáróchaidh siad^†	a sháróidh; a shárós; a sháróchaidh^†; a sháróchas^† / a sáróidh; a sáróchaidh^†	sárófar; sáróchar^†
conditional	sháróinn; sháróchainn^† / sáróinn‡‡; sáróchainn^†‡‡	shárófá; sháróchthá^† / sárófá‡‡; sáróchthá^†‡‡	sháródh sé, sí; sháróchadh sé, sí^† / sáródh sé, sí‡‡; sáróchadh sé, sí^†‡‡	sháróimis; sháródh muid; sháróchaimis^†; sháróchadh muid^† / sáróimis‡‡; sáródh muid‡‡; sáróchaimis^†‡‡; sáróchadh muid^†‡‡	sháródh sibh; sháróchadh sibh^† / sáródh sibh‡‡; sáróchadh sibh^†‡‡	sháróidís; sháródh siad; sháróchadh siad^† / sáróidís‡‡; sáródh siad‡‡; sáróchadh siad^†‡‡	a sháródh; a sháróchadh^† / a sáródh; a sáróchadh^†	shárófaí; sháróchthaí^† / sárófaí‡‡; sáróchthaí^†‡‡
subjunctive
present	go sáraí mé; go sáraíod^†	go sáraí tú; go sáraír^†	go sáraí sé, sí	go sáraímid; go sáraí muid	go sáraí sibh	go sáraí siad; go sáraíd^†	—	go sáraítear
past	dá sáraínn	dá sáraíteá	dá sáraíodh sé, sí	dá sáraímis; dá sáraíodh muid	dá sáraíodh sibh	dá sáraídís; dá sáraíodh siad	—	dá sáraítí
imperative
–	sáraím	sáraigh	sáraíodh sé, sí	sáraímis	sáraígí; sáraídh^†	sáraídís	—	sáraítear

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Derived terms

dosháraithe

Mutation

Mutated forms of *sáraigh*
radical	lenition	eclipsis
sáraigh	sháraigh after an, tsáraigh	not applicable

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “sáraigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language