shaya
See also: shāyǎ
English
Noun
shaya
- Alternative form of chaya (“leafy vegetable”).
Anagrams
Swazi
Etymology
From Proto-Bantu *-jìpaga (“to kill”), the repetitive derivation of Proto-Bantu *-jìpa.
Verb
-shaya
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Zulu
Etymology
From Proto-Bantu *-jìpaga (“to kill”), the repetitive derivation of Proto-Bantu *-jìpa.
Verb
-shaya
- (transitive) to hit, to strike, to beat
- (transitive) to punish
- (transitive) to sentence
- (transitive) to play (a percussion instrument)
Inflection
| positive | negative | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ukushaya | ukungashayi | ||||
| imperative | ||||||
| simple | + object concord | |||||
| singular | shaya | -shaye | ||||
| plural | shayani | -shayeni | ||||
| present | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyashaya, ngishaya | engishayayo, engishaya | ngishaya | angishayi | engingashayi | ngingashayi |
| 2nd singular | uyashaya, ushaya | oshayayo, oshaya | ushaya | awushayi | ongashayi | ungashayi |
| 1st plural | siyashaya, sishaya | esishayayo, esishaya | sishaya | asishayi | esingashayi | singashayi |
| 2nd plural | niyashaya, nishaya | enishayayo, enishaya | nishaya | anishayi | eningashayi | ningashayi |
| class 1 | uyashaya, ushaya | oshayayo, oshaya | eshaya | akashayi | ongashayi | engashayi |
| class 2 | bayashaya, bashaya | abashayayo, abashaya | beshaya | abashayi | abangashayi | bengashayi |
| class 3 | uyashaya, ushaya | oshayayo, oshaya | ushaya | awushayi | ongashayi | ungashayi |
| class 4 | iyashaya, ishaya | eshayayo, eshaya | ishaya | ayishayi | engashayi | ingashayi |
| class 5 | liyashaya, lishaya | elishayayo, elishaya | lishaya | alishayi | elingashayi | lingashayi |
| class 6 | ayashaya, ashaya | ashayayo, ashaya | eshaya | awashayi | angashayi | engashayi |
| class 7 | siyashaya, sishaya | esishayayo, esishaya | sishaya | asishayi | esingashayi | singashayi |
| class 8 | ziyashaya, zishaya | ezishayayo, ezishaya | zishaya | azishayi | ezingashayi | zingashayi |
| class 9 | iyashaya, ishaya | eshayayo, eshaya | ishaya | ayishayi | engashayi | ingashayi |
| class 10 | ziyashaya, zishaya | ezishayayo, ezishaya | zishaya | azishayi | ezingashayi | zingashayi |
| class 11 | luyashaya, lushaya | olushayayo, olushaya | lushaya | alushayi | olungashayi | lungashayi |
| class 14 | buyashaya, bushaya | obushayayo, obushaya | bushaya | abushayi | obungashayi | bungashayi |
| class 15 | kuyashaya, kushaya | okushayayo, okushaya | kushaya | akushayi | okungashayi | kungashayi |
| class 17 | kuyashaya, kushaya | okushayayo, okushaya | kushaya | akushayi | okungashayi | kungashayi |
| recent past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngishayile, ngishayē | engishayile, engishayē | ngishayile, ngishayē | angishayanga | engingashayanga | ngingashayanga |
| 2nd singular | ushayile, ushayē | oshayile, oshayē | ushayile, ushayē | awushayanga | ongashayanga | ungashayanga |
| 1st plural | sishayile, sishayē | esishayile, esishayē | sishayile, sishayē | asishayanga | esingashayanga | singashayanga |
| 2nd plural | nishayile, nishayē | enishayile, enishayē | nishayile, nishayē | anishayanga | eningashayanga | ningashayanga |
| class 1 | ushayile, ushayē | oshayile, oshayē | eshayile, eshayē | akashayanga | ongashayanga | engashayanga |
| class 2 | bashayile, bashayē | abashayile, abashayē | beshayile, beshayē | abashayanga | abangashayanga | bengashayanga |
| class 3 | ushayile, ushayē | oshayile, oshayē | ushayile, ushayē | awushayanga | ongashayanga | ungashayanga |
| class 4 | ishayile, ishayē | eshayile, eshayē | ishayile, ishayē | ayishayanga | engashayanga | ingashayanga |
| class 5 | lishayile, lishayē | elishayile, elishayē | lishayile, lishayē | alishayanga | elingashayanga | lingashayanga |
| class 6 | ashayile, ashayē | ashayile, ashayē | eshayile, eshayē | awashayanga | angashayanga | engashayanga |
| class 7 | sishayile, sishayē | esishayile, esishayē | sishayile, sishayē | asishayanga | esingashayanga | singashayanga |
| class 8 | zishayile, zishayē | ezishayile, ezishayē | zishayile, zishayē | azishayanga | ezingashayanga | zingashayanga |
| class 9 | ishayile, ishayē | eshayile, eshayē | ishayile, ishayē | ayishayanga | engashayanga | ingashayanga |
| class 10 | zishayile, zishayē | ezishayile, ezishayē | zishayile, zishayē | azishayanga | ezingashayanga | zingashayanga |
| class 11 | lushayile, lushayē | olushayile, olushayē | lushayile, lushayē | alushayanga | olungashayanga | lungashayanga |
| class 14 | bushayile, bushayē | obushayile, obushayē | bushayile, bushayē | abushayanga | obungashayanga | bungashayanga |
| class 15 | kushayile, kushayē | okushayile, okushayē | kushayile, kushayē | akushayanga | okungashayanga | kungashayanga |
| class 17 | kushayile, kushayē | okushayile, okushayē | kushayile, kushayē | akushayanga | okungashayanga | kungashayanga |
| remote past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngāshaya | engāshaya | ngāshaya | angishayanga | engingashayanga | ngingashayanga |
| 2nd singular | wāshaya | owāshaya | wāshaya | awushayanga | ongashayanga | ungashayanga |
| 1st plural | sāshaya | esāshaya | sāshaya | asishayanga | esingashayanga | singashayanga |
| 2nd plural | nāshaya | enāshaya | nāshaya | anishayanga | eningashayanga | ningashayanga |
| class 1 | wāshaya | owāshaya | āshaya | akashayanga | ongashayanga | engashayanga |
| class 2 | bāshaya | abāshaya | bāshaya | abashayanga | abangashayanga | bengashayanga |
| class 3 | wāshaya | owāshaya | wāshaya | awushayanga | ongashayanga | ungashayanga |
| class 4 | yāshaya | eyāshaya | yāshaya | ayishayanga | engashayanga | ingashayanga |
| class 5 | lāshaya | elāshaya | lāshaya | alishayanga | elingashayanga | lingashayanga |
| class 6 | āshaya | āshaya | āshaya | awashayanga | angashayanga | engashayanga |
| class 7 | sāshaya | esāshaya | sāshaya | asishayanga | esingashayanga | singashayanga |
| class 8 | zāshaya | ezāshaya | zāshaya | azishayanga | ezingashayanga | zingashayanga |
| class 9 | yāshaya | eyāshaya | yāshaya | ayishayanga | engashayanga | ingashayanga |
| class 10 | zāshaya | ezāshaya | zāshaya | azishayanga | ezingashayanga | zingashayanga |
| class 11 | lwāshaya | olwāshaya | lwāshaya | alushayanga | olungashayanga | lungashayanga |
| class 14 | bāshaya | obāshaya | bāshaya | abushayanga | obungashayanga | bungashayanga |
| class 15 | kwāshaya | okwāshaya | kwāshaya | akushayanga | okungashayanga | kungashayanga |
| class 17 | kwāshaya | okwāshaya | kwāshaya | akushayanga | okungashayanga | kungashayanga |
| potential | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngingashaya | — | ngingashaya | ngingeshaye | — | ngingeshaye |
| 2nd singular | ungashaya | — | ungashaya | ungeshaye | — | ungeshaye |
| 1st plural | singashaya | — | singashaya | singeshaye | — | singeshaye |
| 2nd plural | ningashaya | — | ningashaya | ningeshaye | — | ningeshaye |
| class 1 | angashaya | — | engashaya | angeshaye | — | engeshaye |
| class 2 | bangashaya | — | bengashaya | bangeshaye | — | bengeshaye |
| class 3 | ungashaya | — | ungashaya | ungeshaye | — | ungeshaye |
| class 4 | ingashaya | — | ingashaya | ingeshaye | — | ingeshaye |
| class 5 | lingashaya | — | lingashaya | lingeshaye | — | lingeshaye |
| class 6 | angashaya | — | engashaya | angeshaye | — | engeshaye |
| class 7 | singashaya | — | singashaya | singeshaye | — | singeshaye |
| class 8 | zingashaya | — | zingashaya | zingeshaye | — | zingeshaye |
| class 9 | ingashaya | — | ingashaya | ingeshaye | — | ingeshaye |
| class 10 | zingashaya | — | zingashaya | zingeshaye | — | zingeshaye |
| class 11 | lungashaya | — | lungashaya | lungeshaye | — | lungeshaye |
| class 14 | bungashaya | — | bungashaya | bungeshaye | — | bungeshaye |
| class 15 | kungashaya | — | kungashaya | kungeshaye | — | kungeshaye |
| class 17 | kungashaya | — | kungashaya | kungeshaye | — | kungeshaye |
| immediate future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngizoshaya | engizoshaya | ngizoshaya | angizushaya | engingezushaya | ngingezushaya |
| 2nd singular | uzoshaya | ozoshaya | uzoshaya | awuzushaya | ongezushaya | ungezushaya |
| 1st plural | sizoshaya | esizoshaya | sizoshaya | asizushaya | esingezushaya | singezushaya |
| 2nd plural | nizoshaya | enizoshaya | nizoshaya | anizushaya | eningezushaya | ningezushaya |
| class 1 | uzoshaya | ozoshaya | ezoshaya | akazushaya | ongezushaya | engezushaya |
| class 2 | bazoshaya | abazoshaya | bezoshaya | abazushaya | abangezushaya | bengezushaya |
| class 3 | uzoshaya | ozoshaya | uzoshaya | awuzushaya | ongezushaya | ungezushaya |
| class 4 | izoshaya | ezoshaya | izoshaya | ayizushaya | engezushaya | ingezushaya |
| class 5 | lizoshaya | elizoshaya | lizoshaya | alizushaya | elingezushaya | lingezushaya |
| class 6 | azoshaya | azoshaya | ezoshaya | awazushaya | angezushaya | engezushaya |
| class 7 | sizoshaya | esizoshaya | sizoshaya | asizushaya | esingezushaya | singezushaya |
| class 8 | zizoshaya | ezizoshaya | zizoshaya | azizushaya | ezingezushaya | zingezushaya |
| class 9 | izoshaya | ezoshaya | izoshaya | ayizushaya | engezushaya | ingezushaya |
| class 10 | zizoshaya | ezizoshaya | zizoshaya | azizushaya | ezingezushaya | zingezushaya |
| class 11 | luzoshaya | oluzoshaya | luzoshaya | aluzushaya | olungezushaya | lungezushaya |
| class 14 | buzoshaya | obuzoshaya | buzoshaya | abuzushaya | obungezushaya | bungezushaya |
| class 15 | kuzoshaya | okuzoshaya | kuzoshaya | akuzushaya | okungezushaya | kungezushaya |
| class 17 | kuzoshaya | okuzoshaya | kuzoshaya | akuzushaya | okungezushaya | kungezushaya |
| remote future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyoshaya | engiyoshaya | ngiyoshaya | angiyushaya | engingeyushaya | ngingeyushaya |
| 2nd singular | uyoshaya | oyoshaya | uyoshaya | awuyushaya | ongeyushaya | ungeyushaya |
| 1st plural | siyoshaya | esiyoshaya | siyoshaya | asiyushaya | esingeyushaya | singeyushaya |
| 2nd plural | niyoshaya | eniyoshaya | niyoshaya | aniyushaya | eningeyushaya | ningeyushaya |
| class 1 | uyoshaya | oyoshaya | eyoshaya | akayushaya | ongeyushaya | engeyushaya |
| class 2 | bayoshaya | abayoshaya | beyoshaya | abayushaya | abangeyushaya | bengeyushaya |
| class 3 | uyoshaya | oyoshaya | uyoshaya | awuyushaya | ongeyushaya | ungeyushaya |
| class 4 | iyoshaya | eyoshaya | iyoshaya | ayiyushaya | engeyushaya | ingeyushaya |
| class 5 | liyoshaya | eliyoshaya | liyoshaya | aliyushaya | elingeyushaya | lingeyushaya |
| class 6 | ayoshaya | ayoshaya | eyoshaya | awayushaya | angeyushaya | engeyushaya |
| class 7 | siyoshaya | esiyoshaya | siyoshaya | asiyushaya | esingeyushaya | singeyushaya |
| class 8 | ziyoshaya | eziyoshaya | ziyoshaya | aziyushaya | ezingeyushaya | zingeyushaya |
| class 9 | iyoshaya | eyoshaya | iyoshaya | ayiyushaya | engeyushaya | ingeyushaya |
| class 10 | ziyoshaya | eziyoshaya | ziyoshaya | aziyushaya | ezingeyushaya | zingeyushaya |
| class 11 | luyoshaya | oluyoshaya | luyoshaya | aluyushaya | olungeyushaya | lungeyushaya |
| class 14 | buyoshaya | obuyoshaya | buyoshaya | abuyushaya | obungeyushaya | bungeyushaya |
| class 15 | kuyoshaya | okuyoshaya | kuyoshaya | akuyushaya | okungeyushaya | kungeyushaya |
| class 17 | kuyoshaya | okuyoshaya | kuyoshaya | akuyushaya | okungeyushaya | kungeyushaya |
| present subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngishaye | ngingashayi | ||||
| 2nd singular | ushaye | ungashayi | ||||
| 1st plural | sishaye | singashayi | ||||
| 2nd plural | nishaye | ningashayi | ||||
| class 1 | ashaye | angashayi | ||||
| class 2 | bashaye | bangashayi | ||||
| class 3 | ushaye | ungashayi | ||||
| class 4 | ishaye | ingashayi | ||||
| class 5 | lishaye | lingashayi | ||||
| class 6 | ashaye | angashayi | ||||
| class 7 | sishaye | singashayi | ||||
| class 8 | zishaye | zingashayi | ||||
| class 9 | ishaye | ingashayi | ||||
| class 10 | zishaye | zingashayi | ||||
| class 11 | lushaye | lungashayi | ||||
| class 14 | bushaye | bungashayi | ||||
| class 15 | kushaye | kungashayi | ||||
| class 17 | kushaye | kungashayi | ||||
| past subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngashaya | ngangashaya, angashaya, angangashaya | ||||
| 2nd singular | washaya | wangashaya, awashaya, awangashaya | ||||
| 1st plural | sashaya | sangashaya, asashaya, asangashaya | ||||
| 2nd plural | nashaya | nangashaya, anashaya, anangashaya | ||||
| class 1 | washaya | wangashaya, akashaya, akangashaya | ||||
| class 2 | bashaya | bangashaya, abashaya, abangashaya | ||||
| class 3 | washaya | wangashaya, awashaya, awangashaya | ||||
| class 4 | yashaya | yangashaya, ayashaya, ayangashaya | ||||
| class 5 | lashaya | langashaya, alashaya, alangashaya | ||||
| class 6 | ashaya | angashaya, awashaya, awangashaya | ||||
| class 7 | sashaya | sangashaya, asashaya, asangashaya | ||||
| class 8 | zashaya | zangashaya, azashaya, azangashaya | ||||
| class 9 | yashaya | yangashaya, ayashaya, ayangashaya | ||||
| class 10 | zashaya | zangashaya, azashaya, azangashaya | ||||
| class 11 | lwashaya | lwangashaya, alwashaya, alwangashaya | ||||
| class 14 | bashaya | bangashaya, abashaya, abangashaya | ||||
| class 15 | kwashaya | kwangashaya, akwashaya, akwangashaya | ||||
| class 17 | kwashaya | kwangashaya, akwashaya, akwangashaya | ||||
Derived terms
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “shaya”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “shaya (6.3)”