stawić

Inherited from Proto-Slavic *stàviti. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /stavit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /stavit͡ɕʲ/

stawić pf (imperfective stawiać)

1. (attested in Greater Poland) to set (to place, to put)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 119:

     3Vyelye lyvda eypskyego obrazy ych, dzyevycza noszacz dzyeczyatko, y stavyly w ych boznyczach y czynyly ym vyelyka czescz

     [Wiele luda ejipskiego obrazy ich, dziewica nosząc dzieciątko, i stawili w ich bożnicach i czynili im wieliką cześć]

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[2], Greater Poland, pages 85, 13:

     Boze, zloszny powstaly na mye... a nye stawyly czyebye przed sobø

     [Boże, złośni powstali na mie... a nie stawili ciebie przed sobą]

2. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, law) to bring (to present in court, i.e. a witness, a refugee, a guarantor, the subject of the dispute, etc., to bring to trial)
   • 1888 [1407], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[3], Greater Poland, page 89:

     Iaco Micolay wipusczil kaplana Wawrzinczowi, yego myal przecziw gemu stawicz

     [Jako Mikołaj wypuścił kapłana Wawrzyńcowi, jego miał przeciw jemu stawić]

   • 1923 [1481], Helena Polaczkówna, editor, Najstarsza księga sądowa wsi Trześniowa 1419-1609‎^[4], Trześniów, Podkarpackie Voivodeship, page 106:

     Quia sibi ius szkazalo Cupethkowi *lubr sthawycz

     [Quia sibi ius skazało ku Piet[r]kowi lupr stawić]

   • 1897 [1418], Teki Adolfa Pawińskiego‎^[5], volume VII, number 91, Brześć Kujawski Voivodeship:

     Kaszalesz mi sobe trzi grziwne obranczicz, ... tedi sa rankoyme trzi grziwne ranczili a gdisz swe bidlo w tich trzech grziwnach stauili, tedim ya czebe obszilal

     [Kazałeś mi sobie trzy grzywnie obręczyć, ... tedy za rękojmie trzy grzywnie ręczyli a gdyż swe bydło w tych trzech grzywnach stawili, tedym ja ciebie obsyłał]

3. (attested in Lesser Poland) to set, to erect (to build)
   • 1895 [1428], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎^[6], volume VIIIa, page 172:

     Yze... posual ksandz custossa o przekopø y o kopanye przekopi y na gego stauil groblø

     [Iże... pozwał ksiądz kustosza o przekopę i o kopanie przekopy i na jego stawił groblą]

   • 1428, Rękopiśmienne luźne ekscerpty z ksiąg sądowych grodzkich i ziemskich, volume III, Krakow, Biecz, and Czchów, pages 30, 101:

     em quia locavit al. stavil piscinam penes rippam ipsius

     Item quia locavit al. stawił piscinam penes rippam ipsius

4. to dam (to build a barrier on a river)
   • 1856-1870 [1437], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[7], volume II, number 2709:

     Paulus debet fluvium transeuntem per villam... stauicz et ultra szastawy non debet ipsum mittere de ripis

     [Paulus debet fluvium transeuntem per villam... stawić et ultra zastawy non debet ipsum mittere de ripis]

5. The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. to leave, to keep
      • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 35, 4:

        Gdy ten myesczanyn przed pelna rada wysznal, aby szobye dwye [puszce] stawyl y szchowal a trzeczą krolewy dal, tho bylo szlodzeystwo

        [Gdy ten mieszczanin przed pełną radą wyznał, aby sobie dwie [puszce] stawił i schował a trzecią krolewi dał, to było złodziejstwo]

6. (reflexive with się, attested in Masovia) to show oneself; to come (to arrive in person, to show up)
   • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎^[8], Mierzeniec, Płock, line 15:

     Kogokoly szmyercz vduszy, kaszdy w gey scolye bycz mvszy, dzyfno szya szvym zakom stavy, kasdego szyuotha szbavy

     [Kogokoli śmierć udusi, każdy w jej szkole być musi, dziwno się swym żakom stawi, każdego żywota zbawi]

7. (reflexive with się) to boast, to brag
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[9], page 793:

     Pomavyayącz czye o krolevstvo, aby szye thy stavyl, yzby chczyal krolem bycz

     [Pomawiająć cie o krolewstwo, aby sie ty stawił, iżby chciał krolem być]

8. (reflexive with się) to impede (to hinder, to be an obstacle)
   • 1874-1891 [XV p. pr.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[10], [11], [12]}, volume XVI, page 340:

     Staw szyą obsta

     [Staw się obsta]

9. (reflexive with się) to pretend
   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[13], [14], [15]}, volume I, page XLIII:

     Lubo cze klamcze sluchącz, staw syą gynssze mysslycz, gyąkoby thego nye sluchąl

     [Lubo cie kłamce słuchać, staw się jinsze myślić, jakoby tego nie słuchał]

• Polish: stawić
• Silesian: stawić

• Boryś, Wiesław (2005) “stawić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “stawić”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “stawić, stawić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish stawić.

• IPA^(key): /ˈsta.vit͡ɕ/

• Audio 1; “stawić”:

  (file)

• Audio 2; “stawić się”:

  (file)

• Rhymes: -avit͡ɕ
• Syllabification: sta‧wić

stawić pf (imperfective stawiać)

1. (reflexive with się) to show up, to turn up

   Synonym: zjawić się

• stawić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• stawić in Polish dictionaries at PWN