szamár
Hungarian
Etymology
Borrowed from a Northern Italian dialectal word. Compare Italian somaro (“donkey”).[1]
Pronunciation
- IPA(key): [ˈsɒmaːr]
Audio: (file) - Rhymes: -aːr
- Hyphenation: sza‧már
Noun
szamár (plural szamarak)
- donkey
- Synonym: (childish, especially of a young donkey) csacsi
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | szamár | szamarak |
| accusative | szamarat | szamarakat |
| dative | szamárnak | szamaraknak |
| instrumental | szamárral | szamarakkal |
| causal-final | szamárért | szamarakért |
| translative | szamárrá | szamarakká |
| terminative | szamárig | szamarakig |
| essive-formal | szamárként | szamarakként |
| essive-modal | — | — |
| inessive | szamárban | szamarakban |
| superessive | szamáron | szamarakon |
| adessive | szamárnál | szamaraknál |
| illative | szamárba | szamarakba |
| sublative | szamárra | szamarakra |
| allative | szamárhoz | szamarakhoz |
| elative | szamárból | szamarakból |
| delative | szamárról | szamarakról |
| ablative | szamártól | szamaraktól |
| non-attributive possessive – singular |
szamáré | szamaraké |
| non-attributive possessive – plural |
szamáréi | szamarakéi |
| possessor | single possession | multiple possessions |
|---|---|---|
| 1st person sing. | szamaram | szamaraim |
| 2nd person sing. | szamarad | szamaraid |
| 3rd person sing. | szamara | szamarai |
| 1st person plural | szamarunk | szamaraink |
| 2nd person plural | szamaratok | szamaraitok |
| 3rd person plural | szamaruk | szamaraik |
Derived terms
- szamaras
- szamárkodik
Compound words
Expressions
Adjective
szamár (comparative szamarabb, superlative legszamarabb)
- (derogatory) dumb
- 1983 (posthumously), József Romhányi, Szamárfül (“dog-ear”, literally “donkey-ear”), Móra Publishers; from the poem (“letter-etude”) Szamármese (“Donkey Tale”):
- A szamárnál szamarabb Szemere sem szerzett hamarabb szamárfi szamarat szomorú szamara számára, ezért sok szemérmes szamárkönny szemerkélt a szamárnál szamarabb Szemere szomorú szamara szemére.
- Neither did dumber-than-a-donkey Szemere get a jackass donkey for his sorrowful donkey any sooner, therefore many a bashful donkey-tear drizzled over the eyes of dumber-than-a-donkey Szemere’s sorrowful donkey.
- 1983 (posthumously), József Romhányi, Szamárfül (“dog-ear”, literally “donkey-ear”), Móra Publishers; from the poem (“letter-etude”) Szamármese (“Donkey Tale”):
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | szamár | szamarak |
| accusative | szamarat | szamarakat |
| dative | szamárnak | szamaraknak |
| instrumental | szamárral | szamarakkal |
| causal-final | szamárért | szamarakért |
| translative | szamárrá | szamarakká |
| terminative | szamárig | szamarakig |
| essive-formal | szamárként | szamarakként |
| essive-modal | — | — |
| inessive | szamárban | szamarakban |
| superessive | szamáron | szamarakon |
| adessive | szamárnál | szamaraknál |
| illative | szamárba | szamarakba |
| sublative | szamárra | szamarakra |
| allative | szamárhoz | szamarakhoz |
| elative | szamárból | szamarakból |
| delative | szamárról | szamarakról |
| ablative | szamártól | szamaraktól |
| non-attributive possessive – singular |
szamáré | szamaraké |
| non-attributive possessive – plural |
szamáréi | szamarakéi |
Derived terms
References
- ^ szamár in Zaicz, Gábor (ed.). Etimológiai szótár: Magyar szavak és toldalékok eredete (‘Dictionary of Etymology: The origin of Hungarian words and affixes’). Budapest: Tinta Könyvkiadó, 2006, →ISBN. (See also its 2nd edition.)
Further reading
- szamár in Géza Bárczi, László Országh, et al., editors, A magyar nyelv értelmező szótára [The Explanatory Dictionary of the Hungarian Language] (ÉrtSz.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 1959–1962. Fifth ed., 1992: →ISBN.