unitrinus

Latin

Etymology

From ūnus (one, single) +‎ trīnus (three, triple). Compare triūnus, with the opposite order. Both adjectives were often used together.

Pronunciation

Adjective

ūnitrīnus (feminine ūnitrīna, neuter ūnitrīnum); first/second-declension adjective

  1. (New Latin) triune; existing as a unitary trinity
    • 1440, Nicholas of Cusa, “Capitulum XIX. Transumptio trianguli infiniti ad trinitatem maximam”, in De docta ignorantia[1], volume 1:
      Coniunge igitur ista, quae videntur opposita, antecedenter, ut praedixi; et non habebis unum et tria vel e converso, sed unitrinum seu triunum.
      (please add an English translation of this quotation)
    • 1453, Nicholas of Cusa, De Visione Dei:
      O mirabilissimus deus, qui neque es numeri singularis, neque numeri pluralis, sed super omnem pluralitatem et singularitatem unitrinus et triunus.
      (please add an English translation of this quotation)
    • 1519, Guillaume Briçonnet, Sermo synodalis R. in Christo Patris D. Gvillermi Meldensis Ep̃i, habitus Meldis, anno 1915, die 13 Octobris: quo monẽntur quibus ouiũ cura credita est, illis præentes inuigilare.[2], Paris: Henricus Stephanus, published 1520:
      nõ vos ipsos, sed secũdũ Petri præceptũ, pascite ꝗ in vobis est, gregem dei, prouidentes non coacte, sed spõtanee, secundum deum, neqꝫ vt dominãntes, sed forma facti gregis, vt cum apparuerit prĩceps pastorum dulcissimus IHESVS, percipiatis immarcessibilem gloriæ coronam, quã vobis largiatur qui vnitrinus et triunus est.
      (please add an English translation of this quotation)
    • 1613 [1603], Quercetanus, De Priscorum Philosophorum verae medicinae materia, page 20:
      Voluitq́ue summus ille creator manifestari unitrinus, seu triunus, non tantùm in eo, quod reperitur in natura terrae, sed in omnibus etiam totius creationis operibus.
      (please add an English translation of this quotation)

Declension

First/second-declension adjective.

singular plural
masculine feminine neuter masculine feminine neuter
nominative ūnitrīnus ūnitrīna ūnitrīnum ūnitrīnī ūnitrīnae ūnitrīna
genitive ūnitrīnī ūnitrīnae ūnitrīnī ūnitrīnōrum ūnitrīnārum ūnitrīnōrum
dative ūnitrīnō ūnitrīnae ūnitrīnō ūnitrīnīs
accusative ūnitrīnum ūnitrīnam ūnitrīnum ūnitrīnōs ūnitrīnās ūnitrīna
ablative ūnitrīnō ūnitrīnā ūnitrīnō ūnitrīnīs
vocative ūnitrīne ūnitrīna ūnitrīnum ūnitrīnī ūnitrīnae ūnitrīna

Further reading

  • Schoeck, R. J. (1991) “A Step Towards a Neo-Latin Lexicon”, in Humanistica Lovaniensia: Journal of Neo-Latin Studies, volume 40, page 444