zuri

See also: Zuri, Züri, žüri, žuri, and zuří

Basque

Pronunciation

 
  • IPA(key): (most dialects) /s̻uɾi/ [s̻u.ɾi]
  • IPA(key): (Biscayan) /s̺uɾi/ [s̺u.ɾi]

  • Rhymes: -uɾi, -i
  • Hyphenation: zu‧ri

Etymology 1

From Proto-Basque *zuri, perhaps from *zur (wood) +‎ *-i.[1]

Adjective

zuri (comparative zuriago, superlative zurien, excessive zuriegi)

  1. white
    Txori hori zeruan zuria da.That bird in the sky is white.
  2. white (of or relating to Caucasians, people of European descent with light-coloured skin)
  3. bright
  4. false, hypocrite
  5. lazy, loafing
Declension
Declension of zuri (adjective, ending in vowel)
indefinite singular plural
absolutive zuri zuria zuriak
ergative zurik zuriak zuriek
dative zuriri zuriari zuriei
genitive zuriren zuriaren zurien
comitative zurirekin zuriarekin zuriekin
causative zurirengatik zuriarengatik zuriengatik
benefactive zurirentzat zuriarentzat zurientzat
instrumental zuriz zuriaz zuriez
inessive anim zurirengan zuriarengan zuriengan
inan zuritan zurian zurietan
locative anim
inan zuritako zuriko zurietako
allative anim zurirengana zuriarengana zuriengana
inan zuritara zurira zurietara
terminative anim zurirenganaino zuriarenganaino zurienganaino
inan zuritaraino zuriraino zurietaraino
directive anim zurirenganantz zuriarenganantz zurienganantz
inan zuritarantz zurirantz zurietarantz
destinative anim zurirenganako zuriarenganako zurienganako
inan zuritarako zurirako zurietarako
ablative anim zurirengandik zuriarengandik zuriengandik
inan zuritatik zuritik zurietatik
partitive zuririk
prolative zuritzat

Noun

zuri inan or anim

  1. (inanimate) white
  2. (animate) a white person
  3. (animate) a lazy person, a loafer
  4. (inanimate, music) minim
  5. (inanimate) white wine
    Synonym: ardo zuri
Declension
Declension of zuri (animate and inanimate, ending in vowel)
indefinite singular plural
absolutive zuri zuria zuriak
ergative zurik zuriak zuriek
dative zuriri zuriari zuriei
genitive zuriren zuriaren zurien
comitative zurirekin zuriarekin zuriekin
causative zurirengatik zuriarengatik zuriengatik
benefactive zurirentzat zuriarentzat zurientzat
instrumental zuriz zuriaz zuriez
inessive anim zurirengan zuriarengan zuriengan
inan zuritan zurian zurietan
locative anim
inan zuritako zuriko zurietako
allative anim zurirengana zuriarengana zuriengana
inan zuritara zurira zurietara
terminative anim zurirenganaino zuriarenganaino zurienganaino
inan zuritaraino zuriraino zurietaraino
directive anim zurirenganantz zuriarenganantz zurienganantz
inan zuritarantz zurirantz zurietarantz
destinative anim zurirenganako zuriarenganako zurienganako
inan zuritarako zurirako zurietarako
ablative anim zurirengandik zuriarengandik zuriengandik
inan zuritatik zuritik zurietatik
partitive zuririk
prolative zuritzat

Derived terms

  • zuri-beltzeko (black-and-white)
  • zuri-gorri (red and white, related to Athletic Bilbao)
  • zuri-urdin (white and blue, related to Real Sociedad)
  • zuriak eta beltzak aditu (to read someone the riot act)
  • zuriberri (plastering)
  • zuriberritu (to plaster)
  • zuribide (excuse)
  • zurigailu (peeler)
  • zurigarri (excuse)
  • zurikail (pale)
  • zurikaildu (to pale)
  • zurikatu (to flatter)
  • zurikatx (tree heath)
  • zurikatzaile (flatterer)
  • zurikeria (deceit)
  • zuriketa (whitening)
  • zuriketari (flatterer)
  • zurikin (husk)
  • zurimenta (white clothing)
  • zurin
  • zuringo (egg white)
  • zuringotu (to roll the eyes)
  • Zuriñe
  • zuritasun (whiteness)
  • zuritzaile (whitener)
  • zuriune (blank space)
  • zurixka (whitish)
  • zurixkatu (to whiten)
  • zurizta (whitish)

See also

Colors in Basque · koloreak (layout · text)
     zuri      gris      beltz
             gorri              laranja; marroi              hori
                          berde             
                          oztin              urdin
             ubel              more              arrosa

Etymology 2

Pronoun

zuri

  1. dative of zu (to you)

Etymology 3

Noun

zuri

  1. dative indefinite of zur

References

  1. ^ R. L. Trask (2008) “zuri”, in Max W. Wheeler, editor, Etymological Dictionary of Basque, University of Sussex, page 381

Further reading

  • zuri”, in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy] (in Basque), Euskaltzaindia [Royal Academy of the Basque Language]
  • zuri”, in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], Euskaltzaindia, 1987–2005

Serbo-Croatian

Verb

zuri (Cyrillic spelling зури)

  1. inflection of zuriti:
    1. third-person singular present
    2. second-person singular imperative

Swahili

Pronunciation

  • Audio (Kenya):(file)

Etymology 1

Borrowed from Arabic [Term?].

Adjective

-zuri (declinable)

  1. good, kind
    Antonym: -baya
  2. nice
  3. pretty, beautiful
Declension
Inflected forms of -zuri
Noun class singular plural
m-wa class(I/II) mzuri
m-mi class(III/IV) mzuri mizuri
ji-ma class(V/VI) zuri mazuri
ki-vi class(VII/VIII) kizuri vizuri
n class(IX/X) nzuri nzuri
u class(XI) mzuri see n(X) or ma(VI) class
pa class(XVI) pazuri
ku class(XVII) kuzuri
mu class(XVIII) muzuri
Derived terms
See also

Etymology 2

Borrowed from Arabic زُور (zūr).

Noun

zuri class IX (plural zuri class X)

  1. (rare) perjury, false testimony