üzmek

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish اوزمك (üzmek, “to overstrain, break down, injure, hurt feelings, treat with harshness”), from Proto-Turkic *üŕ- (“to break, tear, demolish”).[1]

Cognate with Old Turkic 𐰇𐰕 (üz-, “to break, tear”), Azerbaijani üzmək (“to break”), Bashkir өҙөү (öźöw, “to tear, break”), Khakas ӱзерге (üzerge, “to break off, pick off”), Kyrgyz үзүү (üzüü, “to interrupt, break, disrupt, pluck”), Turkmen üzmek (“to tear off, pluck”), Uzbek uzmoq (“to break, tear, pick”).

Verb

üzmek (third-person singular simple present üzer)

  1. (transitive) to distress, upset, worry; to sadden
    • 1969, “Bu Son Olsun”, in Bu Son Olsun/Felek Beni, performed by Cem Karaca:
      Ne yalnızlık ne de yalan üzmesin seni / Doğarken ağladı insan bu son olsun bu son
      Let neither sadness nor lies sadden you / Humanity cried when it was born, let this be the last, the last
  2. (transitive) to abrade
  3. (transitive, dialectal) to break, tear

Conjugation

Conjugation of üzmek
positive conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple üzerim üzersin üzer üzeriz üzersiniz üzerler
past üzermişim üzermişsin üzermiş üzermişiz üzermişsiniz üzerlermiş
inferential üzerdim üzerdin üzerdi üzerdik üzerdiniz üzerlerdi
conditional üzersem üzersen üzerse üzersek üzerseniz üzerlerse
continuous continuous simple üzüyorum üzüyorsun üzüyor üzüyoruz üzüyorsunuz üzüyorlar
past üzüyormuşum üzüyormuşsun üzüyormuş üzüyormuşuz üzüyormuşsunuz üzüyorlarmış
inferential üzüyordum üzüyordun üzüyordu üzüyorduk üzüyordunuz üzüyorlardı
conditional üzüyorsam üzüyorsan üzüyorsa üzüyorsak üzüyorsanız üzüyorlarsa
inferential inferential simple üzmüşüm üzmüşsün üzmüş üzmüşüz üzmüşsünüz üzmüşler
past üzmüşmüşüm üzmüşmüşsün üzmüşmüş üzmüşmüşüz üzmüşmüşsünüz üzmüşlermiş
inferential üzmüştüm üzmüştün üzmüştü üzmüştük üzmüştünüz üzmüşlerdi
conditional üzmüşsem üzmüşsen üzmüşse üzmüşsek üzmüşseniz üzmüşlerse
future future simple üzeceğim üzeceksin üzecek üzeceğiz üzeceksiniz üzecekler
past üzecekmişim üzecekmişsin üzecekmiş üzecekmişiz üzecekmişsiniz üzeceklermiş
inferential üzecektim üzecektin üzecekti üzecektik üzecektiniz üzeceklerdi
conditional üzeceksem üzeceksen üzecekse üzeceksek üzecekseniz üzeceklerse
progressive progressive simple üzmekteyim üzmektesin üzmekte üzmekteyiz üzmektesiniz üzmekteler
past üzmekteymişim üzmekteymişsin üzmekteymiş üzmekteymişiz üzmekteymişsiniz üzmektelermiş
inferential üzmekteydim üzmekteydin üzmekteydi üzmekteydik üzmekteydiniz üzmektelerdi
conditional üzmekteysem üzmekteysen üzmekteyse üzmekteysek üzmekteyseniz üzmektelerse
necessitative necessitative simple üzmeliyim üzmelisin üzmeli üzmeliyiz üzmelisiniz üzmeliler
past üzmeliymişim üzmeliymişsin üzmeliymiş üzmeliymişiz üzmeliymişsiniz üzmelilermiş
inferential üzmeliydim üzmeliydin üzmeliydi üzmeliydik üzmeliydiniz üzmelilerdi
conditional üzmeliysem üzmeliysen üzmeliyse üzmeliysek üzmeliyseniz üzmelilerse
past past simple üzdüm üzdün üzdü üzdük üzdünüz üzdüler
conditional üzdüysem üzdüysen üzdüyse üzdüysek üzdüyseniz üzdülerse
conditional conditional simple üzsem üzsen üzse üzsek üzseniz üzseler
past üzseymişim üzseymişsin üzseymiş üzseymişiz üzseymişsiniz üzselermiş
inferential üzseydim üzseydin üzseydi üzseydik üzseydiniz üzselerdi
optative üzeyim üzesin üze üzelim üzesiniz üzeler
imperative imperative regular — üz üzsün — üzün üzsünler
formal — üzünüz — — üzünüz —
informal — üzsene — — üzsenize —
infinitive üzmek
verbal noun üzme
impersonal participle imperfective üzen
perfective üzmüş
prospective üzecek
personal participle non-prospective üzdüğüm üzdüğün üzdüğü üzdüğümüz üzdüğünüz üzdükleri
prospective üzeceğim üzeceğin üzeceği üzeceğimiz üzeceğiniz üzecekleri
temporal adverb temporal adverb simple üzerken1
specific üzünce
"and" üzüp
"since" üzeli
"until" üzesiye
"as long as" üzdükçe
modal adverb modal adverb simple üzerek
reduplicated üze üze
"as if" üzercesine1
negative conjugation
negative conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple üzmem üzmezsin üzmez üzmeyiz üzmezsiniz üzmezler
past üzmezmişim üzmezmişsin üzmezmiş üzmezmişiz üzmezmişsiniz üzmezlermiş
inferential üzmezdim üzmezdin üzmezdi üzmezdik üzmezdiniz üzmezlerdi
conditional üzmezsem üzmezsen üzmezse üzmezsek üzmezseniz üzmezlerse
continuous continuous simple üzmüyorum üzmüyorsun üzmüyor üzmüyoruz üzmüyorsunuz üzmüyorlar
past üzmüyormuşum üzmüyormuşsun üzmüyormuş üzmüyormuşuz üzmüyormuşsunuz üzmüyorlarmış
inferential üzmüyordum üzmüyordun üzmüyordu üzmüyorduk üzmüyordunuz üzmüyorlardı
conditional üzmüyorsam üzmüyorsan üzmüyorsa üzmüyorsak üzmüyorsanız üzmüyorlarsa
inferential inferential simple üzmemişim üzmemişsin üzmemiş üzmemişiz üzmemişsiniz üzmemişler
past üzmemişmişim üzmemişmişsin üzmemişmiş üzmemişmişiz üzmemişmişsiniz üzmemişlermiş
inferential üzmemiştim üzmemiştin üzmemişti üzmemiştik üzmemiştiniz üzmemişlerdi
conditional üzmemişsem üzmemişsen üzmemişse üzmemişsek üzmemişseniz üzmemişlerse
future future simple üzmeyeceğim üzmeyeceksin üzmeyecek üzmeyeceğiz üzmeyeceksiniz üzmeyecekler
past üzmeyecekmişim üzmeyecekmişsin üzmeyecekmiş üzmeyecekmişiz üzmeyecekmişsiniz üzmeyeceklermiş
inferential üzmeyecektim üzmeyecektin üzmeyecekti üzmeyecektik üzmeyecektiniz üzmeyeceklerdi
conditional üzmeyeceksem üzmeyeceksen üzmeyecekse üzmeyeceksek üzmeyecekseniz üzmeyeceklerse
progressive progressive simple üzmemekteyim üzmemektesin üzmemekte üzmemekteyiz üzmemektesiniz üzmemekteler
past üzmemekteymişim üzmemekteymişsin üzmemekteymiş üzmemekteymişiz üzmemekteymişsiniz üzmemektelermiş
inferential üzmemekteydim üzmemekteydin üzmemekteydi üzmemekteydik üzmemekteydiniz üzmemektelerdi
conditional üzmemekteysem üzmemekteysen üzmemekteyse üzmemekteysek üzmemekteyseniz üzmemektelerse
necessitative necessitative simple üzmemeliyim üzmemelisin üzmemeli üzmemeliyiz üzmemelisiniz üzmemeliler
past üzmemeliymişim üzmemeliymişsin üzmemeliymiş üzmemeliymişiz üzmemeliymişsiniz üzmemelilermiş
inferential üzmemeliydim üzmemeliydin üzmemeliydi üzmemeliydik üzmemeliydiniz üzmemelilerdi
conditional üzmemeliysem üzmemeliysen üzmemeliyse üzmemeliysek üzmemeliyseniz üzmemelilerse
past past simple üzmedim üzmedin üzmedi üzmedik üzmediniz üzmediler
conditional üzmediysem üzmediysen üzmediyse üzmediysek üzmediyseniz üzmedilerse
conditional conditional simple üzmesem üzmesen üzmese üzmesek üzmeseniz üzmeseler
past üzmeseymişim üzmeseymişsin üzmeseymiş üzmeseymişiz üzmeseymişsiniz üzmeselermiş
inferential üzmeseydim üzmeseydin üzmeseydi üzmeseydik üzmeseydiniz üzmeselerdi
optative üzmeyeyim üzmeyesin üzmeye üzmeyelim üzmeyesiniz üzmeyeler
imperative imperative regular — üzme üzmesin — üzmeyin üzmesinler
formal — üzmeyiniz — — üzmeyiniz —
informal — üzmesene — — üzmesenize —
infinitive üzmemek
verbal noun üzmeme
impersonal participle imperfective üzmeyen
perfective üzmemiş
prospective üzmeyecek
personal participle non-prospective üzmediğim üzmediğin üzmediği üzmediğimiz üzmediğiniz üzmedikleri
prospective üzmeyeceğim üzmeyeceğin üzmeyeceği üzmeyeceğimiz üzmeyeceğiniz üzmeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple üzmezken1
specific üzmeyince
"and" üzmeyip
"since" üzmeyeli
"until" üzmeyesiye
"as long as" üzmedikçe
modal adverb modal adverb simple üzmeyerek
reduplicated üzmeye üzmeye
"as if" üzmezcesine1
potential conjugation
potential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple üzebilirim üzebilirsin üzebilir üzebiliriz üzebilirsiniz üzebilirler
past üzebilirmişim üzebilirmişsin üzebilirmiş üzebilirmişiz üzebilirmişsiniz üzebilirlermiş
inferential üzebilirdim üzebilirdin üzebilirdi üzebilirdik üzebilirdiniz üzebilirlerdi
conditional üzebilirsem üzebilirsen üzebilirse üzebilirsek üzebilirseniz üzebilirlerse
continuous continuous simple üzebiliyorum üzebiliyorsun üzebiliyor üzebiliyoruz üzebiliyorsunuz üzebiliyorlar
past üzebiliyormuşum üzebiliyormuşsun üzebiliyormuş üzebiliyormuşuz üzebiliyormuşsunuz üzebiliyorlarmış
inferential üzebiliyordum üzebiliyordun üzebiliyordu üzebiliyorduk üzebiliyordunuz üzebiliyorlardı
conditional üzebiliyorsam üzebiliyorsan üzebiliyorsa üzebiliyorsak üzebiliyorsanız üzebiliyorlarsa
inferential inferential simple üzebilmişim üzebilmişsin üzebilmiş üzebilmişiz üzebilmişsiniz üzebilmişler
past üzebilmişmişim üzebilmişmişsin üzebilmişmiş üzebilmişmişiz üzebilmişmişsiniz üzebilmişlermiş
inferential üzebilmiştim üzebilmiştin üzebilmişti üzebilmiştik üzebilmiştiniz üzebilmişlerdi
conditional üzebilmişsem üzebilmişsen üzebilmişse üzebilmişsek üzebilmişseniz üzebilmişlerse
future future simple üzebileceğim üzebileceksin üzebilecek üzebileceğiz üzebileceksiniz üzebilecekler
past üzebilecekmişim üzebilecekmişsin üzebilecekmiş üzebilecekmişiz üzebilecekmişsiniz üzebileceklermiş
inferential üzebilecektim üzebilecektin üzebilecekti üzebilecektik üzebilecektiniz üzebileceklerdi
conditional üzebileceksem üzebileceksen üzebilecekse üzebileceksek üzebilecekseniz üzebileceklerse
progressive progressive simple üzebilmekteyim üzebilmektesin üzebilmekte üzebilmekteyiz üzebilmektesiniz üzebilmekteler
past üzebilmekteymişim üzebilmekteymişsin üzebilmekteymiş üzebilmekteymişiz üzebilmekteymişsiniz üzebilmektelermiş
inferential üzebilmekteydim üzebilmekteydin üzebilmekteydi üzebilmekteydik üzebilmekteydiniz üzebilmektelerdi
conditional üzebilmekteysem üzebilmekteysen üzebilmekteyse üzebilmekteysek üzebilmekteyseniz üzebilmektelerse
necessitative necessitative simple üzebilmeliyim üzebilmelisin üzebilmeli üzebilmeliyiz üzebilmelisiniz üzebilmeliler
past üzebilmeliymişim üzebilmeliymişsin üzebilmeliymiş üzebilmeliymişiz üzebilmeliymişsiniz üzebilmelilermiş
inferential üzebilmeliydim üzebilmeliydin üzebilmeliydi üzebilmeliydik üzebilmeliydiniz üzebilmelilerdi
conditional üzebilmeliysem üzebilmeliysen üzebilmeliyse üzebilmeliysek üzebilmeliyseniz üzebilmelilerse
past past simple üzebildim üzebildin üzebildi üzebildik üzebildiniz üzebildiler
conditional üzebildiysem üzebildiysen üzebildiyse üzebildiysek üzebildiyseniz üzebildilerse
conditional conditional simple üzebilsem üzebilsen üzebilse üzebilsek üzebilseniz üzebilseler
past üzebilseymişim üzebilseymişsin üzebilseymiş üzebilseymişiz üzebilseymişsiniz üzebilselermiş
inferential üzebilseydim üzebilseydin üzebilseydi üzebilseydik üzebilseydiniz üzebilselerdi
optative üzebileyim üzebilesin üzebile üzebilelim üzebilesiniz üzebileler
imperative imperative regular — üzebil üzebilsin — üzebilin üzebilsinler
formal — üzebiliniz — — üzebiliniz —
informal — üzebilsene — — üzebilsenize —
infinitive üzebilmek
verbal noun üzebilme
impersonal participle imperfective üzebilen
perfective üzebilmiş
prospective üzebilecek
personal participle non-prospective üzebildiğim üzebildiğin üzebildiği üzebildiğimiz üzebildiğiniz üzebildikleri
prospective üzebileceğim üzebileceğin üzebileceği üzebileceğimiz üzebileceğiniz üzebilecekleri
temporal adverb temporal adverb simple üzebilirken1
specific üzebilince
"and" üzebilip
"since" üzebileli
"until" üzebilesiye
"as long as" üzebildikçe
modal adverb modal adverb simple üzebilerek
reduplicated üzebile üzebile
"as if" üzebilircesine1
impotential conjugation
impotential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple üzemem üzemezsin üzemez üzemeyiz üzemezsiniz üzemezler
past üzemezmişim üzemezmişsin üzemezmiş üzemezmişiz üzemezmişsiniz üzemezlermiş
inferential üzemezdim üzemezdin üzemezdi üzemezdik üzemezdiniz üzemezlerdi
conditional üzemezsem üzemezsen üzemezse üzemezsek üzemezseniz üzemezlerse
continuous continuous simple üzemiyorum üzemiyorsun üzemiyor üzemiyoruz üzemiyorsunuz üzemiyorlar
past üzemiyormuşum üzemiyormuşsun üzemiyormuş üzemiyormuşuz üzemiyormuşsunuz üzemiyorlarmış
inferential üzemiyordum üzemiyordun üzemiyordu üzemiyorduk üzemiyordunuz üzemiyorlardı
conditional üzemiyorsam üzemiyorsan üzemiyorsa üzemiyorsak üzemiyorsanız üzemiyorlarsa
inferential inferential simple üzememişim üzememişsin üzememiş üzememişiz üzememişsiniz üzememişler
past üzememişmişim üzememişmişsin üzememişmiş üzememişmişiz üzememişmişsiniz üzememişlermiş
inferential üzememiştim üzememiştin üzememişti üzememiştik üzememiştiniz üzememişlerdi
conditional üzememişsem üzememişsen üzememişse üzememişsek üzememişseniz üzememişlerse
future future simple üzemeyeceğim üzemeyeceksin üzemeyecek üzemeyeceğiz üzemeyeceksiniz üzemeyecekler
past üzemeyecekmişim üzemeyecekmişsin üzemeyecekmiş üzemeyecekmişiz üzemeyecekmişsiniz üzemeyeceklermiş
inferential üzemeyecektim üzemeyecektin üzemeyecekti üzemeyecektik üzemeyecektiniz üzemeyeceklerdi
conditional üzemeyeceksem üzemeyeceksen üzemeyecekse üzemeyeceksek üzemeyecekseniz üzemeyeceklerse
progressive progressive simple üzememekteyim üzememektesin üzememekte üzememekteyiz üzememektesiniz üzememekteler
past üzememekteymişim üzememekteymişsin üzememekteymiş üzememekteymişiz üzememekteymişsiniz üzememektelermiş
inferential üzememekteydim üzememekteydin üzememekteydi üzememekteydik üzememekteydiniz üzememektelerdi
conditional üzememekteysem üzememekteysen üzememekteyse üzememekteysek üzememekteyseniz üzememektelerse
necessitative necessitative simple üzememeliyim üzememelisin üzememeli üzememeliyiz üzememelisiniz üzememeliler
past üzememeliymişim üzememeliymişsin üzememeliymiş üzememeliymişiz üzememeliymişsiniz üzememelilermiş
inferential üzememeliydim üzememeliydin üzememeliydi üzememeliydik üzememeliydiniz üzememelilerdi
conditional üzememeliysem üzememeliysen üzememeliyse üzememeliysek üzememeliyseniz üzememelilerse
past past simple üzemedim üzemedin üzemedi üzemedik üzemediniz üzemediler
conditional üzemediysem üzemediysen üzemediyse üzemediysek üzemediyseniz üzemedilerse
conditional conditional simple üzemesem üzemesen üzemese üzemesek üzemeseniz üzemeseler
past üzemeseymişim üzemeseymişsin üzemeseymiş üzemeseymişiz üzemeseymişsiniz üzemeselermiş
inferential üzemeseydim üzemeseydin üzemeseydi üzemeseydik üzemeseydiniz üzemeselerdi
optative üzemeyeyim üzemeyesin üzemeye üzemeyelim üzemeyesiniz üzemeyeler
imperative imperative regular — üzeme üzemesin — üzemeyin üzemesinler
formal — üzemeyiniz — — üzemeyiniz —
informal — üzemesene — — üzemesenize —
infinitive üzememek
verbal noun üzememe
impersonal participle imperfective üzemeyen
perfective üzememiş
prospective üzemeyecek
personal participle non-prospective üzemediğim üzemediğin üzemediği üzemediğimiz üzemediğiniz üzemedikleri
prospective üzemeyeceğim üzemeyeceğin üzemeyeceği üzemeyeceğimiz üzemeyeceğiniz üzemeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple üzemezken1
specific üzemeyince
"and" üzemeyip
"since" üzemeyeli
"until" üzemeyesiye
"as long as" üzemedikçe
modal adverb modal adverb simple üzemeyerek
reduplicated üzemeye üzemeye
"as if" üzemezcesine1

1 The suffixes -ken and -cesine may be suffixed to the base form of any of the following tenses: aorist, continuous, inferential (even when it follows another suffix), and future.

Derived terms

See also

References

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*üŕ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.