кудай
Kyrgyz
Etymology
From Persian خدا (xodâ, “God”).
Cognate with Bashkir хоҙай (xoźay), Karachay-Balkar къудай (quday), Southern Altai кудай (kuday, “God”), Khakas худай (xuday, “God”), Kumyk худай (xuday), Tatar ходай (xoday), Tuvan кудай (kuday, “God”), Uzbek xudo, Yakut кудай (kuday).
Pronunciation
- IPA(key): /quˈdɑj/
- Hyphenation: ку‧дай
Noun
кудай • (kuday) (Arabic spelling قۇداي)
Declension
| singular (жекелик) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | кудай kuday |
кудайым kudayım |
кудайың kudayıŋ |
кудайыңыз kudayıŋız |
кудайы kudayı |
кудайыбыз kudayıbız |
кудайыңар kudayıŋar |
кудайыңыздар kudayıŋızdar |
| genitive (илик) | кудайдын kudaydın |
кудайымдын kudayımdın |
кудайыңдын kudayıŋdın |
кудайыңыздын kudayıŋızdın |
кудайынын kudayının |
кудайыбыздын kudayıbızdın |
кудайыңардын kudayıŋardın |
кудайыңыздардын kudayıŋızdardın |
| dative (барыш) | кудайга kudayga |
кудайыма kudayıma |
кудайыңа kudayıŋa |
кудайыңызга kudayıŋızga |
кудайына kudayına |
кудайыбызга kudayıbızga |
кудайыңарга kudayıŋarga |
кудайыңыздарга kudayıŋızdarga |
| accusative (табыш) | кудайды kudaydı |
кудайымды kudayımdı |
кудайыңды kudayıŋdı |
кудайыңызды kudayıŋızdı |
кудайыны kudayını |
кудайыбызды kudayıbızdı |
кудайыңарды kudayıŋardı |
кудайыңыздарды kudayıŋızdardı |
| locative (жатыш) | кудайда kudayda |
кудайымда kudayımda |
кудайыңда kudayıŋda |
кудайыңызда kudayıŋızda |
кудайында kudayında |
кудайыбызда kudayıbızda |
кудайыңарда kudayıŋarda |
кудайыңыздарда kudayıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | кудайдан kudaydan |
кудайымдан kudayımdan |
кудайыңдан kudayıŋdan |
кудайыңыздан kudayıŋızdan |
кудайынан kudayınan |
кудайыбыздан kudayıbızdan |
кудайыңардан kudayıŋardan |
кудайыңыздардан kudayıŋızdardan |
| plural (көптөгөн) | ||||||||
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | кудайлар kudaylar |
кудайларым kudaylarım |
кудайларың kudaylarıŋ |
кудайларыңыз kudaylarıŋız |
кудайлары kudayları |
кудайларыбыз kudaylarıbız |
кудайларыңар kudaylarıŋar |
кудайларыңыздар kudaylarıŋızdar |
| genitive (илик) | кудайлардын kudaylardın |
кудайларымдын kudaylarımdın |
кудайларыңдын kudaylarıŋdın |
кудайларыңыздын kudaylarıŋızdın |
кудайларынын kudaylarının |
кудайларыбыздын kudaylarıbızdın |
кудайларыңардын kudaylarıŋardın |
кудайларыңыздардын kudaylarıŋızdardın |
| dative (барыш) | кудайларга kudaylarga |
кудайларыма kudaylarıma |
кудайларыңа kudaylarıŋa |
кудайларыңызга kudaylarıŋızga |
кудайларына kudaylarına |
кудайларыбызга kudaylarıbızga |
кудайларыңарга kudaylarıŋarga |
кудайларыңыздарга kudaylarıŋızdarga |
| accusative (табыш) | кудайларды kudaylardı |
кудайларымды kudaylarımdı |
кудайларыңды kudaylarıŋdı |
кудайларыңызды kudaylarıŋızdı |
кудайларыны kudaylarını |
кудайларыбызды kudaylarıbızdı |
кудайларыңарды kudaylarıŋardı |
кудайларыңыздарды kudaylarıŋızdardı |
| locative (жатыш) | кудайларда kudaylarda |
кудайларымда kudaylarımda |
кудайларыңда kudaylarıŋda |
кудайларыңызда kudaylarıŋızda |
кудайларында kudaylarında |
кудайларыбызда kudaylarıbızda |
кудайларыңарда kudaylarıŋarda |
кудайларыңыздарда kudaylarıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | кудайлардан kudaylardan |
кудайларымдан kudaylarımdan |
кудайларыңдан kudaylarıŋdan |
кудайларыңыздан kudaylarıŋızdan |
кудайларынан kudaylarınan |
кудайларыбыздан kudaylarıbızdan |
кудайларыңардан kudaylarıŋardan |
кудайларыңыздардан kudaylarıŋızdardan |
Derived terms
- кудайла- (kudayla-)
- кудайсыз (kudaysız)
- кудайсыздык (kudaysızdık)
- кудайчыл (kudaycıl)
Southern Altai
Etymology
From Persian خدا (xodâ, “God”).
Cognate with Bashkir хоҙай (xoźay), Karachay-Balkar къудай (quday), Kazakh құдай (qūdai, “God”), Kyrgyz кудай (kuday, “God”), Khakas худай (xuday, “God”), Kumyk худай (xuday), Tatar ходай (xoday), Tuvan кудай (kuday, “God”), Uzbek xudo.
Noun
кудай • (kuday)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | кудай (kuday) | кудайлар (kudaylar) |
| definite genitive | кудайдыҥ (kudaydïŋ) | кудайлардыҥ (kudaylardïŋ) |
| dative | кудайга (kudayga) | кудайларга (kudaylarga) |
| definite accusative | кудайды (kudaydï) | кудайларды (kudaylardï) |
| locative | кудайда (kudayda) | кудайларда (kudaylarda) |
| ablative | кудайдаҥ (kudaydaŋ) | кудайлардаҥ (kudaylardaŋ) |
References
- N. A. Baskakov, Toščakova N.A, editor (1947), “кудай”, in Ojrotsko-Russkij Slovarʹ [Oyrot-Russian Dictionary], Moscow: M.: OGIZ, →ISBN, page 236
- “кудай”, in Grammatika Altajskovo Jazyka [Altaic language Grammar], Kazan: V universtiteskoj til, 1869, →ISBN, pages 5, 199