хэхьан
Adyghe
Etymology
Pronunciation
- IPA(key): [xaħaːn]
Verb
хэхьан • (xɛḥan) (transitive)
- to join (a group, an organization or a company of people)
- Кӏалэр цӏыфыхэр ахахьэ
- Kʼalɛr cʼəfəxɛr axaḥɛ
- The boy joins the people.
- to go into / enter an area of mass (liquid, solid or gas), to go through
- Кӏалэр мэзым хахьэ
- Kʼalɛr mɛzəm xaḥɛ
- The boy enters the forest.
- Кӏалэр псым хэхьагъ
- Kʼalɛr psəm xɛḥağ
- The boy entered the water.
- Машӏом ухэмыхь
- Mašʷʼom wuxɛməḥ
- Don't go into the fire.
- Цӏыфыхэр дэпкъым хэхьашъущтэп
- Cʼəfəxɛr dɛpqəm xɛḥašʷuśtɛp
- Humans can't go through the wall
Conjugation
| prefix | meaning | word |
|---|---|---|
| те (te) | on | техьан (teḥan) |
| чӏэ (ĉʼɛ) | under | чӏэхьан (ĉʼɛḥan) |
| дэ (dɛ) | inside another object | дэхьан (dɛḥan) |
| хэ (xɛ) | through | хэхьан (xɛḥan) |
| и (ji) | inside | ихьан (jiḥan) |
| ӏу (ʼwu) | around | ӏухьан (ʼwuḥan) |
| пы (pə) | hanging/attached | пыхьан (pəḥan) |
| къо (qʷo) | behind | къохьан (qʷoḥan) |
| го (gʷo) | besides | гохьан (gʷoḥan) |
| бгъодэ (bğʷodɛ) | besides | бгъодэхьан (bğʷodɛḥan) |
| шъхьадэ (ŝḥadɛ) | over | шъхьадэхьан (ŝḥadɛḥan) |
| шъхьапыры (ŝḥapərə) | over beyond | шъхьапырыхьан (ŝḥapərəḥan) |
| кӏэлъыры (kʼɛlˢərə) | adjutant | кӏэлъырыхьан (kʼɛlˢərəḥan) |
| зэкӏэ (zɛkʼɛ) | backward | зэкӏэхьан (zɛkʼɛḥan) |
| зэбгыры (zɛbɣərə) | scatter | зэбгырыхьан (zɛbɣərəḥan) |
| жэхэ (žɛxɛ) | unto | жэхэхьан (žɛxɛḥan) |
| жэдэ (žɛdɛ) | toward mouth | жэдэхьан (žɛdɛḥan) |
| кӏоцӏы (kʷʼocʼə) | within inside | кӏоцӏыхьан (kʷʼocʼəḥan) |
| лъы (lˢə) | toward | лъыхьан (lˢəḥan) |
Synonyms
- хэхьэн (xɛḥɛn) (Kabardian)