دستار
Ottoman Turkish
Etymology
Borrowed from Persian دستار (dastâr).
Noun
دستار • (destar)
- turban, a man's headdress made by winding a length of muslin
- Synonyms: چالمه (çalma), صارق (sarık), عمامه (ʼimâme)
- handkerchief, a piece of cloth carried for wiping the face or hands
- tablecloth, a piece of cloth used for covering a table
- Synonym: سفره بزی (sofra bezi)
- napkin, serviette, a piece of cloth used for wiping the mouth
- Synonym: پچته (peçeta)
- towel, a piece of cloth used for drying anything wet, especially after a bath
Derived terms
- دستاربند (destarbend, “turbaned man”)
Descendants
- Turkish: destar
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “destar”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1150
- Kélékian, Diran (1911) “دستار”, in Dictionnaire turc-français[1] (in French), Constantinople: Mihran, page 572
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Cidaris”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[2], Vienna, column 179
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “دستار”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[3], Vienna, column 2076
- Redhouse, James W. (1890) “دستار”, in A Turkish and English Lexicon[4], Constantinople: A. H. Boyajian, page 901
Persian
| Dari | دستار |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | дастор |
Etymology
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): /das.ˈtaːɾ/
- (Dari, formal) IPA(key): [d̪äs.t̪ʰɑ́ːɾ]
- (Iran, formal) IPA(key): [d̪æs.t̪ʰɒ́ːɹ]
- (Tajik, formal) IPA(key): [d̪äs.t̪ʰɔ́ɾ]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | dastār |
| Dari reading? | dastār |
| Iranian reading? | dastâr |
| Tajik reading? | dastor |
Noun
دستار • (dastâr) (plural دستارها)
- turban
- 11th century, Abulfazl-i Bayhaqī, Tārīx-i Bayhaqī
- حسنک پیدا آمد، بی‌بند، جبه‌ای داشت حبری‌رنگ با سیاه می‌زد، خلق‌گونه و دراعه و ردایی سخت پاکیزه و دستاری نشابوری مالیده و موزهٔ میکاییلی نو در پای و موی سر مالیده، زیر دستار پوشیده کرده اندک مایه پیدا می‌بود.
- hasanak paydā āmad, bē-band, jubba-ē dāšt hibrī-rang bā siyāh mē-zad, xalaq-gūna u durrā'a u ridā-ē saxt pākīza u dastār-ē nešābūrī mālīda u mōza-i mīkā'īlī-i nō dar pāy u mō-i sar mālīda, zīr-i dastār pōšīda karda, andak māya paydā mē-būd.
- (please add an English translation of this quotation)
- 11th century, Abulfazl-i Bayhaqī, Tārīx-i Bayhaqī
- dastar
- handkerchief
- napkin
- towel
- apron
Inflection
| singular | plural | |
|---|---|---|
| bare | دستار (dastâr) | دستارها، دستارا△ (dastâr, dastârấ△) |
| definitive direct object | دستار را، دستار رو△ (dastâr râ, dastâro△) | دستارها را، دستارا رو△ (dastâr, dastârấ ro△) |
| ezâfe | دستار (dastâr-e) | دستار‌های، دستارای△ (dastâr, dastârấ-ye△) |
| marked indefinite or relative definite |
دستاری (dastâr-i) | دستار‌هایی، دستارایی△ (dastâr, dastârấi△) |
△ Colloquial.
| singular | plural | |
|---|---|---|
| 1st person singular (“my”) |
دستارم (dastâram) | دستار‌هایم، دستار‌هام، دستارام△ (dastâr-hấyam, dastârấm△) |
| 2nd person singular (“your”) |
دستارت (dastârat, dastâret△) | دستار‌هایت، دستار‌هات، دستارات△ (dastâr-hấyat, dastârất△) |
| 3rd person singular (“his, her, its”) |
دستارش (dastâraš, dastâreš△) | دستار‌هایش، دستار‌هاش، دستاراش△ (dastâr-hấyaš, dastârấš△) |
| 1st person plural (“our”) |
دستارمان، دستارمون△ (dastâremân, dastâremun△) | دستار‌هایمان، دستار‌هامون، دستارامون△ (dastâr-hấyemân, dastârấmun△) |
| 2nd person plural (“your”) |
دستارتان، دستارتون△ (dastâretân, dastâretun△) | دستار‌هایتان، دستار‌هاتون، دستاراتون△ (dastâr-hấyetân, dastârấtun△) |
| 3rd person plural (“their”) |
دستارشان، دستارشون△ (dastârešân, dastârešun△) | دستار‌هایشان، دستار‌هاشون، دستاراشون△ (dastâr-hấyešân, dastârấšun△) |
△ Colloquial.
Derived terms
- دستارسر (dastâr-sar)
Descendants
- → Bengali: দস্তার (dostar)
- → Gujarati: દસ્તાર (dastār)
- → Malay: destar
- Indonesian: destar
- → Ottoman Turkish: دستار (destâr)
- Turkish: destar
- → Punjabi: دستار (dastar) / ਦਸਤਾਰ (dastār)
- → English: dastar
- → Urdu: دستار (dastār)
Punjabi
Etymology
Borrowed from Classical Persian دستار (dastār).
Noun
دستار • (dastār) f (Gurmukhi spelling ਦਸਤਾਰ)