قایق

Ottoman Turkish

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *kiayguk (“boat; oar”); cognate with Azerbaijani qayıq, Crimean Tatar qayıq, Kyrgyz кайык (kayık), Southern Altai кайык (kayïk), Turkmen kayık and Uzbek qayiq.

Noun

قایق • (kayık) (definite accusative قایغی (kayığı), plural قایقلر (kayıklar))

boat, a watercraft propelled by oars and used for transportation of goods, fishing, racing, or military use
Synonym: ناو (nav)

Derived terms

آتش قایغی (ateş kayığı, “sort of long boat”)
اوطون قایغی (odun kayığı, “boat used in the transportation of logs”)
بالق قایغی (balık kayığı, “fish-boat”)
تبدیل قایغی (tebdil kayığı, “Sultan's boat”)
سلاملق قایغی (selâmlık kayığı, “cerimonial boat”)
طولمش قایق (dolmuş kayık, “passenger-boat”)
فوروز قایغی (furuz kayığı, “fish-boat”)
قایق دستكاهی (kayık destgâhı, “boat's stock”)
قایقجی (kayıkcı, “boatman”)
قایقخانه (kayıkhâne, “boathouse”)
كومور قایغی (kömür kayığı, “coal-boat”)
مطراباز قایغی (matrabaz kayığı, “pedlar-boat”)
پازار قایغی (pazar kayığı, “large, heavy rowboat”)
پیاده قایغی (piyade kayığı, “boat with one pair of rowers”)

Descendants

Turkish: kayık
→ Armenian: խայեխ (xayex), խայըխ (xayəx), կայեղ (kayeġ)
→ Aromanian: căíḱe, căícă
→ Bulgarian: каи́к (kaík)
→ Greek: καΐκι (kaḯki)
- → Italian: caicco
  - → English: caicco
  - → French: caïque, caïc, caie
    - → English: caique
    - → Portuguese: caique
    - → Spanish: caique
  - → German: Kaik
→ Hungarian: kaik, kajik
→ Russian: каи́к (kaík)
→ Serbo-Croatian:
Cyrillic script: ка̀ӣк

Latin script: kàīk

Further reading

click to expand

Barbier de Meynard, Charles (1886) “قایق”, in Dictionnaire turc-français, volume II, Paris: E. Leroux, page 482
Çağbayır, Yaşar (2007) “kayık1”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 2493
Hindoglu, Artin (1838) “قایق”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français‎^[1], Vienna: F. Beck, page 354b
Kélékian, Diran (1911) “قایق”, in Dictionnaire turc-français‎^[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 941
Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Cymba”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum‎^[3], Vienna, column 318
Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “قایق”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum‎^[4], Vienna, column 3605
Nişanyan, Sevan (2002–) “kayık”, in Nişanyan Sözlük
Поленаковиќ, Харалампие (2007) “319. CǍÍЌE sb. f. pl. cǎiќi (Pascu), CǍÍCǍ”, in Зузана Тополињска, Петар Атанасов, editors, Турските елементи во ароманскиот [Turskite elementi vo aromanskiot]‎^[5], put into Macedonian from the author’s Serbo-Croatian Turski elementi u aromunskom dijalektu (1939, unpublished) by Веселинка Лаброска, Скопје: Македонска академија на науките и уметностите [Makedonska akademija na naukite i umetnostite], →ISBN, page 97
Redhouse, James W. (1890) “قایق”, in A Turkish and English Lexicon‎^[6], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1428

Persian

Alternative forms

قیق (qayiq) (Tajik)

Etymology

Borrowed from Turkic. Compare Azerbaijani qayıq, Kazakh қайық (qaiyq), Turkish kayık, Turkmen gaýyk.

Pronunciation

(Classical Persian) IPA^(key): /qaː.ˈjiq/

(Dari, formal) IPA^(key): [qɑː.jɪ́q]
- (Kabuli) IPA^(key): [qɑː.jɪ́q]
- (Hazaragi) IPA^(key): [qɔː.jíq]

(Iran, formal) IPA^(key): [qɒː.jéɢ̥]

(Tajik, formal) IPA^(key): [qä.jíq]

Readings
Classical reading^?	qāyiq
Dari reading^?	qāyiq
Iranian reading^?	ġâyeġ
Tajik reading^?	qayiq

Noun

قایِق • (qâyeq) (plural قایق‌ها (qâyeq-hâ))

boat
Synonyms: بلم (balam); زورق (zowraq); کرجی (karaji); لتکا (lotkâ), لتکه (lotke); کرو (kerow); طراده (tarrâde); قارب (qâreb); ناوچه (nâvče); غراب (ġorâb)