अचल

See also: अंचल

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit अचल (acala).

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /ə.t͡ʃəl/, [ɐ.t͡ʃɐl]
  • Audio:(file)

Adjective

अचल • (acal)

  1. unmoving, immutable
  2. constant
  3. (Indian classical music) of a note, inalterable; not permitted to take कोमल (komal), तीव्र (tīvra), etc. forms
    सप्तक में सा और प प्रायः अचल होते हैंsaptak mẽ sā aur pa prāyaḥ acal hote ha͠i

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Compound of अ- (a-) +‎ चल (cala).

Pronunciation

Adjective

अचल • (acala) stem

  1. immovable, motionless

Declension

Masculine a-stem declension of अचल
singular dual plural
nominative अचलः (acalaḥ) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलाः (acalāḥ)
अचलासः¹ (acalāsaḥ¹)
accusative अचलम् (acalam) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलान् (acalān)
instrumental अचलेन (acalena) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलैः (acalaiḥ)
अचलेभिः¹ (acalebhiḥ¹)
dative अचलाय (acalāya) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
ablative अचलात् (acalāt) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
genitive अचलस्य (acalasya) अचलयोः (acalayoḥ) अचलानाम् (acalānām)
locative अचले (acale) अचलयोः (acalayoḥ) अचलेषु (acaleṣu)
vocative अचल (acala) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलाः (acalāḥ)
अचलासः¹ (acalāsaḥ¹)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of अचला
singular dual plural
nominative अचला (acalā) अचले (acale) अचलाः (acalāḥ)
accusative अचलाम् (acalām) अचले (acale) अचलाः (acalāḥ)
instrumental अचलया (acalayā)
अचला¹ (acalā¹)
अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलाभिः (acalābhiḥ)
dative अचलायै (acalāyai) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलाभ्यः (acalābhyaḥ)
ablative अचलायाः (acalāyāḥ)
अचलायै² (acalāyai²)
अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलाभ्यः (acalābhyaḥ)
genitive अचलायाः (acalāyāḥ)
अचलायै² (acalāyai²)
अचलयोः (acalayoḥ) अचलानाम् (acalānām)
locative अचलायाम् (acalāyām) अचलयोः (acalayoḥ) अचलासु (acalāsu)
vocative अचले (acale) अचले (acale) अचलाः (acalāḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of अचल
singular dual plural
nominative अचलम् (acalam) अचले (acale) अचलानि (acalāni)
अचला¹ (acalā¹)
accusative अचलम् (acalam) अचले (acale) अचलानि (acalāni)
अचला¹ (acalā¹)
instrumental अचलेन (acalena) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलैः (acalaiḥ)
अचलेभिः¹ (acalebhiḥ¹)
dative अचलाय (acalāya) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
ablative अचलात् (acalāt) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
genitive अचलस्य (acalasya) अचलयोः (acalayoḥ) अचलानाम् (acalānām)
locative अचले (acale) अचलयोः (acalayoḥ) अचलेषु (acaleṣu)
vocative अचल (acala) अचले (acale) अचलानि (acalāni)
अचला¹ (acalā¹)
  • ¹Vedic

Proper noun

अचल • (acala) stemm

  1. (Buddhism) the deity Acala ("Immovable")
    Synonym: अचलनाथ (acalanātha)

Noun

अचल • (acala) stemm

  1. a mountain, rock

Declension

Masculine a-stem declension of अचल
singular dual plural
nominative अचलः (acalaḥ) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलाः (acalāḥ)
अचलासः¹ (acalāsaḥ¹)
accusative अचलम् (acalam) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलान् (acalān)
instrumental अचलेन (acalena) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलैः (acalaiḥ)
अचलेभिः¹ (acalebhiḥ¹)
dative अचलाय (acalāya) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
ablative अचलात् (acalāt) अचलाभ्याम् (acalābhyām) अचलेभ्यः (acalebhyaḥ)
genitive अचलस्य (acalasya) अचलयोः (acalayoḥ) अचलानाम् (acalānām)
locative अचले (acale) अचलयोः (acalayoḥ) अचलेषु (acaleṣu)
vocative अचल (acala) अचलौ (acalau)
अचला¹ (acalā¹)
अचलाः (acalāḥ)
अचलासः¹ (acalāsaḥ¹)
  • ¹Vedic

Descendants

  • Indonesian: acala (learned)
  • Old Javanese: acala

References

  • Hellwig, Oliver (2010–2025) “acala”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.