आग्नेय
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit आग्नेय (āgneya).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ɑːɡ.neːj/, [äːɡ.neːj]
Adjective
आग्नेय • (āgney) (indeclinable)
- volcanic, igneous
- आग्नेय पत्थर ― āgney patthar ― igneous rock
- incendiary, flammable
- (Vedic Hinduism) pertaining to Agni
- (chiefly vastu) southeast; southeastern
Derived terms
- आग्नेयास्त्र (āgneyāstra, “firearm”)
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “आग्नेय”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 81
Marathi
Etymology
Borrowed from Sanskrit आग्नेय (āgneya).
Pronunciation
- IPA(key): /aɡ.ne.jə/
Adjective
आग्नेय • (āgneya)
Noun
आग्नेय • (āgneya) f
See also
compass points: दिशा (diśā): [edit]
| वायव्य (vāyavya) | उत्तर (uttar) | ईशान्य (īśānya) |
| पश्चिम (paścim) | पूर्व (pūrva) | |
| नैऋत्य (nairutya) | दक्षिण (dakṣiṇ) | आग्नेय (āgney) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- আগ্নেয় (Assamese script)
- ᬆᬕ᭄ᬦᬾᬬ (Balinese script)
- আগ্নেয় (Bengali script)
- 𑰁𑰐𑰿𑰡𑰸𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀆𑀕𑁆𑀦𑁂𑀬 (Brahmi script)
- အာဂ္နေယ (Burmese script)
- આગ્નેય (Gujarati script)
- ਆਗ੍ਨੇਯ (Gurmukhi script)
- 𑌆𑌗𑍍𑌨𑍇𑌯 (Grantha script)
- ꦄꦴꦒ꧀ꦤꦺꦪ (Javanese script)
- 𑂄𑂏𑂹𑂢𑂵𑂨 (Kaithi script)
- ಆಗ್ನೇಯ (Kannada script)
- អាគ្នេយ (Khmer script)
- ອາຄ຺ເນຍ (Lao script)
- ആഗ്നേയ (Malayalam script)
- ᠠ᠊ᠠᡤᠨᡝᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘁𑘐𑘿𑘡𑘹𑘧 (Modi script)
- ᠠᢗᠺᠨᠧᠶ᠋ᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦡𑦰𑧠𑧁𑧚𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐁𑐐𑑂𑐣𑐾𑐫 (Newa script)
- ଆଗ୍ନେଯ (Odia script)
- ꢃꢔ꣄ꢥꢾꢫ (Saurashtra script)
- 𑆄𑆓𑇀𑆤𑆼𑆪 (Sharada script)
- 𑖁𑖐𑖿𑖡𑖸𑖧 (Siddham script)
- ආග්නෙය (Sinhalese script)
- 𑩐𑩛𑩞 𑪙𑩯𑩔𑩻 (Soyombo script)
- 𑚁𑚌𑚶𑚝𑚲𑚣 (Takri script)
- ஆக்³நேய (Tamil script)
- ఆగ్నేయ (Telugu script)
- อาคฺเนย (Thai script)
- ཨཱ་གྣེ་ཡ (Tibetan script)
- 𑒂𑒑𑓂𑒢𑒹𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨊𑨍𑩇𑨝𑨄𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
Vṛddhi derivative of अग्नि (agni) with a -य (-ya) extension.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɑːɡ.nɐj.jɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɑːɡ.n̪eː.jɐ/
Adjective
आग्नेय • (āgneyá)
- belonging, relating or consecrated to fire
- belonging, relating or consecrated to Agni, the god of fire
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | आग्नेयः (āgneyáḥ) | आग्नेयौ (āgneyaú) आग्नेया¹ (āgneyā́¹) |
आग्नेयाः (āgneyā́ḥ) आग्नेयासः¹ (āgneyā́saḥ¹) |
| accusative | आग्नेयम् (āgneyám) | आग्नेयौ (āgneyaú) आग्नेया¹ (āgneyā́¹) |
आग्नेयान् (āgneyā́n) |
| instrumental | आग्नेयेन (āgneyéna) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयैः (āgneyaíḥ) आग्नेयेभिः¹ (āgneyébhiḥ¹) |
| dative | आग्नेयाय (āgneyā́ya) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयेभ्यः (āgneyébhyaḥ) |
| ablative | आग्नेयात् (āgneyā́t) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयेभ्यः (āgneyébhyaḥ) |
| genitive | आग्नेयस्य (āgneyásya) | आग्नेययोः (āgneyáyoḥ) | आग्नेयानाम् (āgneyā́nām) |
| locative | आग्नेये (āgneyé) | आग्नेययोः (āgneyáyoḥ) | आग्नेयेषु (āgneyéṣu) |
| vocative | आग्नेय (ā́gneya) | आग्नेयौ (ā́gneyau) आग्नेया¹ (ā́gneyā¹) |
आग्नेयाः (ā́gneyāḥ) आग्नेयासः¹ (ā́gneyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | आग्नेयी (āgneyī́) | आग्नेय्यौ (āgneyyaù) आग्नेयी¹ (āgneyī́¹) |
आग्नेय्यः (āgneyyàḥ) आग्नेयीः¹ (āgneyī́ḥ¹) |
| accusative | आग्नेयीम् (āgneyī́m) | आग्नेय्यौ (āgneyyaù) आग्नेयी¹ (āgneyī́¹) |
आग्नेयीः (āgneyī́ḥ) |
| instrumental | आग्नेय्या (āgneyyā́) | आग्नेयीभ्याम् (āgneyī́bhyām) | आग्नेयीभिः (āgneyī́bhiḥ) |
| dative | आग्नेय्यै (āgneyyaí) | आग्नेयीभ्याम् (āgneyī́bhyām) | आग्नेयीभ्यः (āgneyī́bhyaḥ) |
| ablative | आग्नेय्याः (āgneyyā́ḥ) आग्नेय्यै² (āgneyyaí²) |
आग्नेयीभ्याम् (āgneyī́bhyām) | आग्नेयीभ्यः (āgneyī́bhyaḥ) |
| genitive | आग्नेय्याः (āgneyyā́ḥ) आग्नेय्यै² (āgneyyaí²) |
आग्नेय्योः (āgneyyóḥ) | आग्नेयीनाम् (āgneyī́nām) |
| locative | आग्नेय्याम् (āgneyyā́m) | आग्नेय्योः (āgneyyóḥ) | आग्नेयीषु (āgneyī́ṣu) |
| vocative | आग्नेयि (ā́gneyi) | आग्नेय्यौ (ā́gneyyau) आग्नेयी¹ (ā́gneyī¹) |
आग्नेय्यः (ā́gneyyaḥ) आग्नेयीः¹ (ā́gneyīḥ¹) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | आग्नेयम् (āgneyám) | आग्नेये (āgneyé) | आग्नेयानि (āgneyā́ni) आग्नेया¹ (āgneyā́¹) |
| accusative | आग्नेयम् (āgneyám) | आग्नेये (āgneyé) | आग्नेयानि (āgneyā́ni) आग्नेया¹ (āgneyā́¹) |
| instrumental | आग्नेयेन (āgneyéna) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयैः (āgneyaíḥ) आग्नेयेभिः¹ (āgneyébhiḥ¹) |
| dative | आग्नेयाय (āgneyā́ya) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयेभ्यः (āgneyébhyaḥ) |
| ablative | आग्नेयात् (āgneyā́t) | आग्नेयाभ्याम् (āgneyā́bhyām) | आग्नेयेभ्यः (āgneyébhyaḥ) |
| genitive | आग्नेयस्य (āgneyásya) | आग्नेययोः (āgneyáyoḥ) | आग्नेयानाम् (āgneyā́nām) |
| locative | आग्नेये (āgneyé) | आग्नेययोः (āgneyáyoḥ) | आग्नेयेषु (āgneyéṣu) |
| vocative | आग्नेय (ā́gneya) | आग्नेये (ā́gneye) | आग्नेयानि (ā́gneyāni) आग्नेया¹ (ā́gneyā¹) |
- ¹Vedic
Noun
आग्नेय • (āgneyá) stem, m
- the south-east quarter, of which Agni is said to be the regent