क्षत्रिय
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit क्षत्रिय (kṣatríya).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kʂət̪.ɾɪ.jə/, [kʃɐt̪.ɾi.jɐ]
Audio: (file)
Proper noun
क्षत्रिय • (kṣatriya) m
Declension
| singular | |
|---|---|
| direct | क्षत्रिय kṣatriya |
| oblique | क्षत्रिय kṣatriya |
| vocative | क्षत्रिय kṣatriya |
Noun
क्षत्रिय • (kṣatriya) m (feminine क्षत्रियण)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | क्षत्रिय kṣatriya |
क्षत्रिय kṣatriya |
| oblique | क्षत्रिय kṣatriya |
क्षत्रियों kṣatriyõ |
| vocative | क्षत्रिय kṣatriya |
क्षत्रियो kṣatriyo |
Nepali
Etymology
Borrowed from Sanskrit क्षत्रिय (kṣatríya).
Pronunciation
- IPA(key): [t͡sʰʌt̪rie]
- Phonetic Devanagari: छत्रिए
Noun
क्षत्रिय • (kṣatriya)
Related terms
- क्षत्राणी (kṣatrāṇī, “female kshatriya”)
Sanskrit
Alternative forms
Alternative scripts
- ক্ষত্ৰিয় (Assamese script)
- ᬓ᭄ᬱᬢ᭄ᬭᬶᬬ (Balinese script)
- ক্ষত্রিয় (Bengali script)
- 𑰎𑰿𑰬𑰝𑰿𑰨𑰰𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑁆𑀱𑀢𑁆𑀭𑀺𑀬 (Brahmi script)
- က္ၑတြိယ (Burmese script)
- ક્ષત્રિય (Gujarati script)
- ਕ੍ਸ਼ਤ੍ਰਿਯ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑍍𑌷𑌤𑍍𑌰𑌿𑌯 (Grantha script)
- ꦏ꧀ꦰꦠꦿꦶꦪ (Javanese script)
- 𑂍𑂹𑂭𑂞𑂹𑂩𑂱𑂨 (Kaithi script)
- ಕ್ಷತ್ರಿಯ (Kannada script)
- ក្ឞត្រិយ (Khmer script)
- ກ຺ຩຕ຺ຣິຍ (Lao script)
- ക്ഷത്രിയ (Malayalam script)
- ᡬᢢᠠᢠᡵᡳᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘿𑘬𑘝𑘿𑘨𑘱𑘧 (Modi script)
- ᢉᢔᠠᢐᠷᠢᠶ᠋ᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧠𑧌𑦽𑧠𑧈𑧒𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐎𑑂𑐲𑐟𑑂𑐬𑐶𑐫 (Newa script)
- କ୍ଷତ୍ରିଯ (Odia script)
- ꢒ꣄ꢰꢡ꣄ꢬꢶꢫ (Saurashtra script)
- 𑆑𑇀𑆰𑆠𑇀𑆫𑆴𑆪 (Sharada script)
- 𑖎𑖿𑖬𑖝𑖿𑖨𑖰𑖧 (Siddham script)
- ක්ෂත්රිය (Sinhalese script)
- 𑩜 𑪙𑪀𑩫 𑪙𑩼𑩑𑩻 (Soyombo script)
- 𑚊𑚶𑚙𑚶𑚤𑚮𑚣 (Takri script)
- க்ஷத்ரிய (Tamil script)
- క్షత్రియ (Telugu script)
- กฺษตฺริย (Thai script)
- ཀྵ་ཏྲི་ཡ (Tibetan script)
- 𑒏𑓂𑒭𑒞𑓂𑒩𑒱𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨋𑩇𑨯𑨙𑩇𑨫𑨁𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *kṣatríyas, from Proto-Indo-Iranian *kšatríyas (“ruler, warrior”), from Proto-Indo-European *tek- (“obtain, receive, get”). Cognate with Avestan 𐬑𐬱𐬀𐬚𐬭𐬌𐬌𐬀 (xšaθriia), Old Persian 𐎧𐏁𐎠𐎹𐎰𐎡𐎹 (xšāyaθiya, “emperor”) (whence Persian شاه (šâh, “king”)). Related to क्षत्र (kṣatrá, “rule, dominion, authority”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kʂɐt.ɾí.jɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kʂɐt̪.ɾi.jɐ/
Noun
क्षत्रिय • (kṣatríya) stem, m
- a Kshatriya, a member of the military or reigning order, consisting of kings, warriors and soldiers, which in later times constituted the second highest of the four castes in traditional Indian society
- the power of a sovereign
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षत्रियः (kṣatríyaḥ) | क्षत्रियौ (kṣatríyau) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
क्षत्रियाः (kṣatríyāḥ) क्षत्रियासः¹ (kṣatríyāsaḥ¹) |
| accusative | क्षत्रियम् (kṣatríyam) | क्षत्रियौ (kṣatríyau) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
क्षत्रियान् (kṣatríyān) |
| instrumental | क्षत्रियेण (kṣatríyeṇa) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियैः (kṣatríyaiḥ) क्षत्रियेभिः¹ (kṣatríyebhiḥ¹) |
| dative | क्षत्रियाय (kṣatríyāya) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| ablative | क्षत्रियात् (kṣatríyāt) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| genitive | क्षत्रियस्य (kṣatríyasya) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियाणाम् (kṣatríyāṇām) |
| locative | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियेषु (kṣatríyeṣu) |
| vocative | क्षत्रिय (kṣátriya) | क्षत्रियौ (kṣátriyau) क्षत्रिया¹ (kṣátriyā¹) |
क्षत्रियाः (kṣátriyāḥ) क्षत्रियासः¹ (kṣátriyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Adjective
क्षत्रिय • (kṣatríya) stem
- governing, endowed with sovereignty
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षत्रियः (kṣatríyaḥ) | क्षत्रियौ (kṣatríyau) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
क्षत्रियाः (kṣatríyāḥ) क्षत्रियासः¹ (kṣatríyāsaḥ¹) |
| accusative | क्षत्रियम् (kṣatríyam) | क्षत्रियौ (kṣatríyau) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
क्षत्रियान् (kṣatríyān) |
| instrumental | क्षत्रियेण (kṣatríyeṇa) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियैः (kṣatríyaiḥ) क्षत्रियेभिः¹ (kṣatríyebhiḥ¹) |
| dative | क्षत्रियाय (kṣatríyāya) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| ablative | क्षत्रियात् (kṣatríyāt) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| genitive | क्षत्रियस्य (kṣatríyasya) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियाणाम् (kṣatríyāṇām) |
| locative | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियेषु (kṣatríyeṣu) |
| vocative | क्षत्रिय (kṣátriya) | क्षत्रियौ (kṣátriyau) क्षत्रिया¹ (kṣátriyā¹) |
क्षत्रियाः (kṣátriyāḥ) क्षत्रियासः¹ (kṣátriyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षत्रिया (kṣatríyā) | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रियाः (kṣatríyāḥ) |
| accusative | क्षत्रियाम् (kṣatríyām) | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रियाः (kṣatríyāḥ) |
| instrumental | क्षत्रियया (kṣatríyayā) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियाभिः (kṣatríyābhiḥ) |
| dative | क्षत्रियायै (kṣatríyāyai) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियाभ्यः (kṣatríyābhyaḥ) |
| ablative | क्षत्रियायाः (kṣatríyāyāḥ) क्षत्रियायै² (kṣatríyāyai²) |
क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियाभ्यः (kṣatríyābhyaḥ) |
| genitive | क्षत्रियायाः (kṣatríyāyāḥ) क्षत्रियायै² (kṣatríyāyai²) |
क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियाणाम् (kṣatríyāṇām) |
| locative | क्षत्रियायाम् (kṣatríyāyām) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियासु (kṣatríyāsu) |
| vocative | क्षत्रिये (kṣátriye) | क्षत्रिये (kṣátriye) | क्षत्रियाः (kṣátriyāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षत्रियम् (kṣatríyam) | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रियाणि (kṣatríyāṇi) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
| accusative | क्षत्रियम् (kṣatríyam) | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रियाणि (kṣatríyāṇi) क्षत्रिया¹ (kṣatríyā¹) |
| instrumental | क्षत्रियेण (kṣatríyeṇa) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियैः (kṣatríyaiḥ) क्षत्रियेभिः¹ (kṣatríyebhiḥ¹) |
| dative | क्षत्रियाय (kṣatríyāya) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| ablative | क्षत्रियात् (kṣatríyāt) | क्षत्रियाभ्याम् (kṣatríyābhyām) | क्षत्रियेभ्यः (kṣatríyebhyaḥ) |
| genitive | क्षत्रियस्य (kṣatríyasya) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियाणाम् (kṣatríyāṇām) |
| locative | क्षत्रिये (kṣatríye) | क्षत्रिययोः (kṣatríyayoḥ) | क्षत्रियेषु (kṣatríyeṣu) |
| vocative | क्षत्रिय (kṣátriya) | क्षत्रिये (kṣátriye) | क्षत्रियाणि (kṣátriyāṇi) क्षत्रिया¹ (kṣátriyā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- → Maharastri Prakrit: 𑀔𑀢𑁆𑀢𑀺𑀅 (khattia)
- → Nepali: छेत्री (chetrī)
- → Pali: khattiya
- → Punjabi: ਖੱਤਰੀ (khattarī)
- → Thai: กษัตริย์ (gà-sàt)
Borrowed terms
- → Bengali: ক্ষত্রিয় (khotriẏo)
- → Chinese: 剎帝利 / 刹帝利 (chàdìlì)
- → Japanese: 刹帝利 (せつていり, Setsuteiri), クシャトリヤ (kushatoriya)
- → English: kshatriya
- → Gujarati: ક્ષત્રિય (kṣatriya)
- → Hindi: क्षत्रिय (kṣatriya), खत्री (khatrī) (from Punjabi ਖੱਤਰੀ (khattarī))
- → Indonesian: kesatria, ksatriya, ksatria, satria
- → Indonesian: ksatriya
- → Kannada: ಕ್ಷತ್ರಿಯ (kṣatriya)
- → Khmer: ក្សត្រ (ksat)
- → Lao: ກະສັດ (ka sat)
- → Malay: kesatria, satria
- → Malayalam: ക്ഷത്രിയ (kṣatriya), ഖത്രി (khatri)
- → Marathi: क्षत्रिय (kṣatriy), खत्री (khatrī)
- → Nepali: क्षेत्री (kṣetrī), खत्री (khatrī)
- → Newar: छथरे (chathare) छथरीय (chatharīya)
- → Odia: କ୍ଷତ୍ରିୟ (kṣatriya)
- → Old Javanese: kṣatriya
- → Sinhalese: ක්ෂත්රිය (kṣatriya)
- → Tamil: சத்திரியர் (cattiriyar), கத்ரி (katri)
- → Telugu: క్షత్రియ (kṣatriya), ఖత్రీ (khatrī)
- → Thai: กษัตริย์ (gà-sàt)