चुम्बति

Sanskrit

Alternative scripts

চুম্বতি (Assamese script)
ᬘᬸᬫ᭄ᬩᬢᬶ (Balinese script)
চুম্বতি (Bengali script)
𑰓𑰲𑰦𑰿𑰤𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀘𑀼𑀫𑁆𑀩𑀢𑀺 (Brahmi script)
စုမ္ဗတိ (Burmese script)
ચુમ્બતિ (Gujarati script)
ਚੁਮ੍ਬਤਿ (Gurmukhi script)
𑌚𑍁𑌮𑍍𑌬𑌤𑌿 (Grantha script)
ꦕꦸꦩ꧀ꦧꦠꦶ (Javanese script)
𑂒𑂳𑂧𑂹𑂥𑂞𑂱 (Kaithi script)
ಚುಮ್ಬತಿ (Kannada script)
ចុម្ពតិ (Khmer script)
ຈຸມ຺ພຕິ (Lao script)
ചുമ്ബതി (Malayalam script)
ᢜᡠᠮᠪᠠᢠᡳ (Manchu script)
𑘓𑘳𑘦𑘿𑘤𑘝𑘱 (Modi script)
ᢋᠤᠮᠪᠠᢐᠢ (Mongolian script)
𑦳𑧔𑧆𑧠𑧄𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐔𑐸𑐩𑑂𑐧𑐟𑐶 (Newa script)
ଚୁମ୍ବତି (Odia script)
ꢗꢸꢪ꣄ꢨꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆖𑆶𑆩𑇀𑆧𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖓𑖲𑖦𑖿𑖤𑖝𑖰 (Siddham script)
චුම‍්බති (Sinhalese script)
𑩡𑩒𑩴 𑪙𑩲𑩫𑩑 (Soyombo script)
𑚏𑚰𑚢𑚶𑚠𑚙𑚮 (Takri script)
சும்ப³தி (Tamil script)
చుమ్బతి (Telugu script)
จุมฺพติ (Thai script)
ཙུ་མྦ་ཏི (Tibetan script)
𑒔𑒳𑒧𑓂𑒥𑒞𑒱 (Tirhuta script)
𑨣𑨃𑨢𑩇𑨠𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

See चुम्ब् (cumb).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /t͡ɕúm.bɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /t͡ɕum.bɐ.t̪i/

Verb

चुम्बति • (cúmbati) third-singular indicative (class 1, type P, root चुम्ब्)

to kiss
to touch softly and closely

Conjugation

Present: चुम्बति (cumbati), चुम्बते (cumbate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चुम्बति cumbati	चुम्बतः cumbataḥ	चुम्बन्ति cumbanti	चुम्बते cumbate	चुम्बेते cumbete	चुम्बन्ते cumbante
Second	चुम्बसि cumbasi	चुम्बथः cumbathaḥ	चुम्बथ cumbatha	चुम्बसे cumbase	चुम्बेथे cumbethe	चुम्बध्वे cumbadhve
First	चुम्बामि cumbāmi	चुम्बावः cumbāvaḥ	चुम्बामः / चुम्बामसि¹ cumbāmaḥ / cumbāmasi¹	चुम्बे cumbe	चुम्बावहे cumbāvahe	चुम्बामहे cumbāmahe
Imperative
Third	चुम्बतु cumbatu	चुम्बताम् cumbatām	चुम्बन्तु cumbantu	चुम्बताम् cumbatām	चुम्बेताम् cumbetām	चुम्बन्ताम् cumbantām
Second	चुम्ब cumba	चुम्बतम् cumbatam	चुम्बत cumbata	चुम्बस्व cumbasva	चुम्बेथाम् cumbethām	चुम्बध्वम् cumbadhvam
First	चुम्बानि cumbāni	चुम्बाव cumbāva	चुम्बाम cumbāma	चुम्बै cumbai	चुम्बावहै cumbāvahai	चुम्बामहै cumbāmahai
Optative/Potential
Third	चुम्बेत् cumbet	चुम्बेताम् cumbetām	चुम्बेयुः cumbeyuḥ	चुम्बेत cumbeta	चुम्बेयाताम् cumbeyātām	चुम्बेरन् cumberan
Second	चुम्बेः cumbeḥ	चुम्बेतम् cumbetam	चुम्बेत cumbeta	चुम्बेथाः cumbethāḥ	चुम्बेयाथाम् cumbeyāthām	चुम्बेध्वम् cumbedhvam
First	चुम्बेयम् cumbeyam	चुम्बेव cumbeva	चुम्बेम cumbema	चुम्बेय cumbeya	चुम्बेवहि cumbevahi	चुम्बेमहि cumbemahi
Subjunctive
Third	चुम्बात् / चुम्बाति cumbāt / cumbāti	चुम्बातः cumbātaḥ	चुम्बान् cumbān	चुम्बाते / चुम्बातै cumbāte / cumbātai	चुम्बैते cumbaite	चुम्बन्त / चुम्बान्तै cumbanta / cumbāntai
Second	चुम्बाः / चुम्बासि cumbāḥ / cumbāsi	चुम्बाथः cumbāthaḥ	चुम्बाथ cumbātha	चुम्बासे / चुम्बासै cumbāse / cumbāsai	चुम्बैथे cumbaithe	चुम्बाध्वै cumbādhvai
First	चुम्बानि cumbāni	चुम्बाव cumbāva	चुम्बाम cumbāma	चुम्बै cumbai	चुम्बावहै cumbāvahai	चुम्बामहै cumbāmahai
Participles
	चुम्बत् cumbat			चुम्बमान cumbamāna
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अचुम्बत् (acumbat), अचुम्बत (acumbata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचुम्बत् acumbat	अचुम्बताम् acumbatām	अचुम्बन् acumban	अचुम्बत acumbata	अचुम्बेताम् acumbetām	अचुम्बन्त acumbanta
Second	अचुम्बः acumbaḥ	अचुम्बतम् acumbatam	अचुम्बत acumbata	अचुम्बथाः acumbathāḥ	अचुम्बेथाम् acumbethām	अचुम्बध्वम् acumbadhvam
First	अचुम्बम् acumbam	अचुम्बाव acumbāva	अचुम्बाम acumbāma	अचुम्बे acumbe	अचुम्बावहि acumbāvahi	अचुम्बामहि acumbāmahi

Descendants

Helu Prakrit:
- Sinhalese: ඉඹිනවා (iᵐbinawā), සිඹිනවා (siᵐbinawā)
Magadhi Prakrit:
- Assamese: চুমা (suma)
- Bengali: চুমা (cuma)
- Maithili:
  Devanagari script: चुमब (cumab)
  
  Tirhuta script: 𑒔𑒳𑒧𑒥 (cumaba)
- Odia: ଚୁମ୍ବିବା (cumbibā), ଚୁଚୁମିବା (cucumibā) (with reduplication)
Maharastri Prakrit: 𑀘𑀼𑀁𑀩𑀇 (cuṃbaï)
- Old Marathi:
  Devanagari script: चुंबणे (cuṃbaṇe)
  
  Modi script: 𑘓𑘳𑘽𑘤𑘜𑘹 (cuṃbaṇe)
Paisaci Prakrit:
- Takka Apabhramsa:
  - Punjabi:
    Gurmukhi script: ਚੁੰਮਣਾ (cummṇā)
    
    Shahmukhi script: چُمّݨا (cummṇā)
- Vracada Apabhramsa:
  - Sindhi:
    Arabic script: چُمَڻُ
    
    Devanagari script: चुमणु
Pali: cumbati
Sauraseni Prakrit: *𑀘𑀼𑀁𑀩𑀤𑀺 (*cuṃbadi)
- Gurjara Apabhramsa:
  - Gujarati: ચુંબવું (cumbvũ)
- Sauraseni Apabhramsa:
  - Braj: चूमन (cūman)
  - Hindustani:
    Hindi: चूमना (cūmnā, “to kiss”)
    
    Urdu: چُومْنَا (cūmnā)

References

Monier Williams (1899) “चुम्बति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 400, column 2.
Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “cúmbati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press