दन्त

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

danta (Latin script)
𑀤𑀦𑁆𑀢 (Brahmi script)
দন্ত (Bengali script)
දන‍්ත (Sinhalese script)
ဒန္တ or ၻၼ္တ or ၻၼ်တ (Burmese script)
ทนฺต or ทันตะ (Thai script)
ᨴᨶ᩠ᨲ (Tai Tham script)
ທນ຺ຕ or ທັນຕະ (Lao script)
ទន្ត (Khmer script)
𑄘𑄚𑄴𑄖 (Chakma script)

Noun

दन्त m

Devanagari script form of danta “tooth”

Declension

Declension table of "दन्त" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्तो (danto)	दन्ता (dantā)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्ते (dante)
Instrumental (third)	दन्तेन (dantena)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Dative (fourth)	दन्तस्स (dantassa) or दन्ताय (dantāya) or दन्तत्थं (dantatthaṃ)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्तस्मा (dantasmā) or दन्तम्हा (dantamhā) or दन्ता (dantā)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Genitive (sixth)	दन्तस्स (dantassa)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्तस्मिं (dantasmiṃ) or दन्तम्हि (dantamhi) or दन्ते (dante)	दन्तेसु (dantesu)
Vocative (calling)	दन्त (danta)	दन्ता (dantā)

Adjective

दन्त

Devanagari script form of danta “made of ivory”

Declension

Declension table of "दन्त" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्तो (danto)	दन्ता (dantā)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्ते (dante)
Instrumental (third)	दन्तेन (dantena)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Dative (fourth)	दन्तस्स (dantassa) or दन्ताय (dantāya) or दन्तत्थं (dantatthaṃ)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्तस्मा (dantasmā) or दन्तम्हा (dantamhā) or दन्ता (dantā)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Genitive (sixth)	दन्तस्स (dantassa)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्तस्मिं (dantasmiṃ) or दन्तम्हि (dantamhi) or दन्ते (dante)	दन्तेसु (dantesu)
Vocative (calling)	दन्त (danta)	दन्ता (dantā)

Declension table of "दन्त" (neuter)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्तं (dantaṃ)	दन्तानि (dantāni)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्तानि (dantāni)
Instrumental (third)	दन्तेन (dantena)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Dative (fourth)	दन्तस्स (dantassa) or दन्ताय (dantāya) or दन्तत्थं (dantatthaṃ)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्तस्मा (dantasmā) or दन्तम्हा (dantamhā) or दन्ता (dantā)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Genitive (sixth)	दन्तस्स (dantassa)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्तस्मिं (dantasmiṃ) or दन्तम्हि (dantamhi) or दन्ते (dante)	दन्तेसु (dantesu)
Vocative (calling)	दन्त (danta)	दन्तानि (dantāni)

Adjective

दन्त

Devanagari script form of danta, which is past participle of दमेति (dameti, “to train”)
restrained

Declension

Declension table of "दन्त" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्तो (danto)	दन्ता (dantā)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्ते (dante)
Instrumental (third)	दन्तेन (dantena)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Dative (fourth)	दन्तस्स (dantassa) or दन्ताय (dantāya) or दन्तत्थं (dantatthaṃ)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्तस्मा (dantasmā) or दन्तम्हा (dantamhā) or दन्ता (dantā)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Genitive (sixth)	दन्तस्स (dantassa)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्तस्मिं (dantasmiṃ) or दन्तम्हि (dantamhi) or दन्ते (dante)	दन्तेसु (dantesu)
Vocative (calling)	दन्त (danta)	दन्ता (dantā)

Declension table of "दन्ता" (feminine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्ता (dantā)	दन्तायो (dantāyo) or दन्ता (dantā)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्तायो (dantāyo) or दन्ता (dantā)
Instrumental (third)	दन्ताय (dantāya)	दन्ताहि (dantāhi) or दन्ताभि (dantābhi)
Dative (fourth)	दन्ताय (dantāya)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्ताय (dantāya)	दन्ताहि (dantāhi) or दन्ताभि (dantābhi)
Genitive (sixth)	दन्ताय (dantāya)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्ताय (dantāya) or दन्तायं (dantāyaṃ)	दन्तासु (dantāsu)
Vocative (calling)	दन्ते (dante)	दन्तायो (dantāyo) or दन्ता (dantā)

Declension table of "दन्त" (neuter)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	दन्तं (dantaṃ)	दन्तानि (dantāni)
Accusative (second)	दन्तं (dantaṃ)	दन्तानि (dantāni)
Instrumental (third)	दन्तेन (dantena)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Dative (fourth)	दन्तस्स (dantassa) or दन्ताय (dantāya) or दन्तत्थं (dantatthaṃ)	दन्तानं (dantānaṃ)
Ablative (fifth)	दन्तस्मा (dantasmā) or दन्तम्हा (dantamhā) or दन्ता (dantā)	दन्तेहि (dantehi) or दन्तेभि (dantebhi)
Genitive (sixth)	दन्तस्स (dantassa)	दन्तानं (dantānaṃ)
Locative (seventh)	दन्तस्मिं (dantasmiṃ) or दन्तम्हि (dantamhi) or दन्ते (dante)	दन्तेसु (dantesu)
Vocative (calling)	दन्त (danta)	दन्तानि (dantāni)

Sanskrit

Alternative scripts

দন্ত (Assamese script)
ᬤᬦ᭄ᬢ (Balinese script)
দন্ত (Bengali script)
𑰟𑰡𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
𑀤𑀦𑁆𑀢 (Brahmi script)
ဒန္တ (Burmese script)
દન્ત (Gujarati script)
ਦਨ੍ਤ (Gurmukhi script)
𑌦𑌨𑍍𑌤 (Grantha script)
ꦢꦤ꧀ꦠ (Javanese script)
𑂠𑂢𑂹𑂞 (Kaithi script)
ದನ್ತ (Kannada script)
ទន្ត (Khmer script)
ທນ຺ຕ (Lao script)
ദന്ത (Malayalam script)
ᡩᠠᠨᢠᠠ (Manchu script)
𑘟𑘡𑘿𑘝 (Modi script)
ᢑᠠᠨᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
𑦿𑧁𑧠𑦽 (Nandinagari script)
𑐡𑐣𑑂𑐟 (Newa script)
ଦନ୍ତ (Odia script)
ꢣꢥ꣄ꢡ (Saurashtra script)
𑆢𑆤𑇀𑆠 (Sharada script)
𑖟𑖡𑖿𑖝 (Siddham script)
දන‍්ත (Sinhalese script)
𑩭𑩯 𑪙𑩫 (Soyombo script)
𑚛𑚝𑚶𑚙 (Takri script)
த³ந்த (Tamil script)
దన్త (Telugu script)
ทนฺต (Thai script)
ད་ནྟ (Tibetan script)
𑒠𑒢𑓂𑒞 (Tirhuta script)
𑨛𑨝𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

Thematized from the strong stem of दत् (dát, “tooth”). Cognate with Latin dēns, Ancient Greek ὀδούς (odoús), English tooth.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /dɐ́n.tɐ/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /d̪ɐn̪.t̪ɐ/

Noun

दन्त • (dánta) stem, m or n

tooth
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda
an elephant's tusk, ivory
- c. 400 BCE, Mahābhārata
the point of an arrow
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda

Usage notes

Neuter-gendered form occurs in Rāmāyaṇa VI, 82, 28.

Declension

Masculine a-stem declension of दन्त
	singular	dual	plural
nominative	दन्तः (dántaḥ)	दन्तौ (dántau) दन्ता¹ (dántā¹)	दन्ताः (dántāḥ) दन्तासः¹ (dántāsaḥ¹)
accusative	दन्तम् (dántam)	दन्तौ (dántau) दन्ता¹ (dántā¹)	दन्तान् (dántān)
instrumental	दन्तेन (dántena)	दन्ताभ्याम् (dántābhyām)	दन्तैः (dántaiḥ) दन्तेभिः¹ (dántebhiḥ¹)
dative	दन्ताय (dántāya)	दन्ताभ्याम् (dántābhyām)	दन्तेभ्यः (dántebhyaḥ)
ablative	दन्तात् (dántāt)	दन्ताभ्याम् (dántābhyām)	दन्तेभ्यः (dántebhyaḥ)
genitive	दन्तस्य (dántasya)	दन्तयोः (dántayoḥ)	दन्तानाम् (dántānām)
locative	दन्ते (dánte)	दन्तयोः (dántayoḥ)	दन्तेषु (dánteṣu)
vocative	दन्त (dánta)	दन्तौ (dántau) दन्ता¹ (dántā¹)	दन्ताः (dántāḥ) दन्तासः¹ (dántāsaḥ¹)

¹Vedic

Neuter a-stem declension of दन्त
	singular	dual	plural
nominative	दन्तम् (dantam)	दन्ते (dante)	दन्तानि (dantāni) दन्ता¹ (dantā¹)
accusative	दन्तम् (dantam)	दन्ते (dante)	दन्तानि (dantāni) दन्ता¹ (dantā¹)
instrumental	दन्तेन (dantena)	दन्ताभ्याम् (dantābhyām)	दन्तैः (dantaiḥ) दन्तेभिः¹ (dantebhiḥ¹)
dative	दन्ताय (dantāya)	दन्ताभ्याम् (dantābhyām)	दन्तेभ्यः (dantebhyaḥ)
ablative	दन्तात् (dantāt)	दन्ताभ्याम् (dantābhyām)	दन्तेभ्यः (dantebhyaḥ)
genitive	दन्तस्य (dantasya)	दन्तयोः (dantayoḥ)	दन्तानाम् (dantānām)
locative	दन्ते (dante)	दन्तयोः (dantayoḥ)	दन्तेषु (danteṣu)
vocative	दन्त (danta)	दन्ते (dante)	दन्तानि (dantāni) दन्ता¹ (dantā¹)

¹Vedic

Borrowed terms

Balinese: ᬤᬦ᭄ᬢ (danta)
Malay: danta (biological)
Malayalam: ദന്തം (dantaṁ)
Tamil: தந்தம் (tantam)
Telugu: దంతము (dantamu)

Descendants

Pali: danta
Prakrit: 𑀤𑀁𑀢 (daṃta)
- Central:
  - Sauraseni Prakrit:
    - Awadhi: दाँत (dā̃t)
    - Domari: ḍanḍ
    - Gujarati: દાંત (dā̃t)
    - Hindustani: dā̃t
      - Hindi: दाँत
      - Urdu: دان٘ت
    - Romani: dand
- Dardic:
  - Dameli: dan
  - Gawar-Bati: دنت (dant)
  - Grangali: [script needed] (daṅ)
  - Indus Kohistani: دان (dān)
  - Kalasha: dandóyak
  - Kashmiri: دَنٛد (dand)
  - Khowar: دون (don)
  - Phalura: دان (dān)
  - Savi: dānd
  - Shina: دون (do̯n)
  - Shumashti: [script needed] (dandem)
  - Wotapuri-Katarqalai: dan
- Eastern:
  - Magadhi Prakrit:
    - Early Assamese: দান্ত (danto)
      - Assamese: দাঁত (dãt)
    - Bengali: দাঁত (dãt)
    - Bihari:
      - Bhojpuri: दाँत (dā̃t)
      - Maithili: दाँत (dā̃t)
    - Odia: ଦାନ୍ତ (dānta)
    - Sylheti: ꠖꠣꠔ (dat)
- Northern:
  - Khasa Prakrit:
    - Central Pahari:
      - Garhwali: दाँत (dā̃t)
      - Kumaoni: दाँत (dā̃t)
    - Eastern Pahari:
      - Nepali: दाँत (dā̃t)
    - Western Pahari:
      - Bhadrawahi: दन्त (dant)
- Southern:
  - Helu Prakrit:
    - Dhivehi: ދަތް (dat̊)
    - Sinhalese: දත (data)
  - Maharastri Prakrit:
    - Konkani:
      Devanagari script: दांतु
      
      Kannada script: ದಾಂತು
      
      Latin script: dantu
    - Old Marathi:
      Devanagari script: दांत (dāṃta)
      
      Modi script: 𑘟𑘰𑘽𑘝 (dāṃta)
      - Marathi: दात (dāt)
- Western:
  - Paisaci Prakrit:
    - Punjabi: danda
      Gurmukhi script: ਦੰਦ
      
      Shahmukhi script: دَندَ
      - Lahnda: دند (dand), ڈند (ḍand)
    - Sindhi: ḍ̠andu
      Arabic script: ڏَندُ
      
      Devanagari script: ॾंदु
      - Kachchi: ડાંધ (ḍā̃dh)

→ Old Javanese: danta
- > Javanese: ꦢꦼꦤ꧀ꦠ (denta) (inherited)
- → Balinese: ᬤᬦ᭄ᬢ (danta)

References

Monier Williams (1899) “दन्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 468.
Mayrhofer, Manfred (1992) “dánt-”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 693-694
Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “danta”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 352