नाच्नु
See also: नाचना
Nepali
Etymology
Inherited from Prakrit 𑀡𑀘𑁆𑀘𑀇 (ṇaccaï), from Sanskrit नृत्यति (nṛ́tyati).
Pronunciation
- IPA(key): [nät͡snu]
- Phonetic Devanagari: नाच्नु
Verb
नाच्नु • (nācnu)
- to dance
Conjugation
Conjugation of नाच्नु [nät͡snu]
| Information | ||||
|---|---|---|---|---|
| Stem | नाच्- [nät͡s-] | |||
| Conjugation type | 1st conjugation: consonant-ending stem, regular. | |||
| Derivatives | ||||
| I-stem (Passive) |
नाचिनु [nät͡sinu] | |||
| A-stem (Causative/Denominative) |
नाचाउनु [nät͡säu̯nu] | |||
| Non-finite forms | ||||
| Infinitives | नाच्नु [nät͡snu] नाच्न [nät͡snʌ] | |||
| Participles | Affirmative (+) | Negative (–) | ||
| Conjunctive | नाचेर [nät͡seɾʌ] नाची [nät͡si] नाचीकन [nät͡sikʌnʌ] |
ननाचेर [nʌ ͜ nät͡seɾʌ] ननाची [nʌ ͜ nät͡si] ननाचीकन [nʌ ͜ nät͡sikʌnʌ] | ||
| 1st Perfect | m. sing. | नाचेको [nät͡seko] | ननाचेको [nʌ ͜ nät͡seko] | |
| f. sing. | नाचेकी [nät͡seki] | ननाचेकी [nʌ ͜ nät͡seki] | ||
| pl. | नाचेका [nät͡sekä] | ननाचेका [nʌ ͜ nät͡sekä] | ||
| high-resp. | नाच्नुभएको [nät͡snu ͜ bʱʌeko] | ननाच्नुभएको [nʌ ͜ nät͡snu ͜ bʱʌeko] | ||
| 2nd Perfect | normal | नाचे [nät͡se] | ननाचे [nʌ ͜ nät͡se] | |
| high-resp. | नाच्नुभए [nät͡snu ͜ bʱʌe] | ननाच्नुभए [nʌ ͜ nät͡snu ͜ bʱʌe] | ||
| Imperfect | normal | नाच्दा [nät͡sd̪ä] नाच्दै [nät͡sd̪ʌi̯] नाच्दो [nät͡sd̪o] |
ननाच्दा [nʌ ͜ nät͡sd̪ä] ननाच्दै [nʌ ͜ nät͡sd̪ʌi̯] ननाच्दो [nʌ ͜ nät͡sd̪o] | |
| high-resp. | नाच्नुहुँदा [nät͡snuɦũd̪ä] नाच्नुहुँदै [nät͡snuɦũd̪ʌi̯] नाच्नुहुँदो [nät͡snuɦũd̪o] |
ननाच्नुहुँदा [nʌ ͜ nät͡snuɦũd̪ä] ननाच्नुहुँदै [nʌ ͜ nät͡snuɦũd̪ʌi̯] ननाच्नुहुँदो [nʌ ͜ nät͡snuɦũd̪o] | ||
| Infinitival | normal | नाच्ने [nät͡sne] | ननाच्ने [nʌ ͜ nät͡sne] | |
| high-resp. | नाच्नुहुने [nät͡snuɦune] | ननाच्नुहुने [nʌ ͜ nät͡snuɦune] | ||
| Absolutive | नाचि [nät͡si] | |||
| Finite forms of नाच्नु [nät͡snu] | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Person | 1st | 2nd | 3rd | 2nd & 3rd | |||||||||||
| Pronoun | म SING. |
हामी PL. |
तँ LOW-RESP. SING. |
तिमी MID-RESP. |
ऊ LOW-RESP. SING. |
उनी MID-RESP. |
तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP. | ||||||||
| m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | ||||
| Present | + | नाच्छु [nät̚t͡sʰu] |
नाच्छौं [nät̚t͡sʰʌ̃ũ̯] |
नाच्छस् [nät̚t͡sʰʌs] |
नाच्छेस् [nät̚t͡sʰes] |
नाच्छौ [nät̚t͡sʰʌu̯] |
नाच्छ्यौ [nät̚t͡sʰeu̯] |
नाच्छ [nät̚t͡sʰʌʌ] |
नाच्छे [nät̚t͡sʰe] |
नाच्छन् [nät̚t͡sʰʌn] |
नाच्छिन् [nät̚t͡sʰin] |
नाच्नुहुन्छ [nät͡snuɦunt͡sʰʌ] | |||
| – | नाच्दिनँ [nät͡sd̪inʌ̃] |
नाच्दैनौं [nät͡sd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯] |
नाच्दैनस् [nät͡sd̪ʌi̯nʌs] |
नाच्दिनेस् [nät͡sd̪ines] |
नाच्दैनौ [nät͡sd̪ʌi̯nʌu̯] |
नाच्दिनौ [nät͡sd̪inʌu̯] |
नाच्दैन [nät͡sd̪ʌi̯nʌ] |
नाच्दिने [nät͡sd̪ine] |
नाच्दैनन् [nät͡sd̪ʌi̯nʌn] |
नाच्दिनन् [nät͡sd̪inʌn] |
नाच्नुहुँदैन [nät͡snuɦũd̪ʌi̯nʌ] | ||||
| Past | Simple | + | नाचें [nät͡sẽ] |
नाच्यौं [nät͡sẽũ̯] |
नाचिस् [nät͡sis] |
नाच्यौ [nät͡seu̯] |
नाच्यो [nät͡sjo] |
नाची [nät͡si] |
नाचे [nät͡se] |
नाचिन् [nät͡sin] |
नाच्नुभयो [nät͡snu ͜ bʱʌjo] | ||||
| – | नाचिनँ [nät͡sinʌ̃] |
नाचेनौं [nät͡senʌ̃ũ̯] |
नाचेनस् [nät͡senʌs] |
नाचिनेस् [nät͡sines] |
नाचेनौ [nät͡senʌu̯] |
नाचेन [nät͡senʌ] |
नाचिने [nät͡sine] |
नाचेनन् [nät͡senʌn] |
नाचिनन् [nät͡sinʌn] |
नाच्नुभएन [nät͡snu ͜ bʱʌenʌ] | |||||
| Habitual | + | नाच्थें [nät͡st̪ʰẽ] |
नाच्थ्यौं [nät͡st̪ʰẽũ̯] |
नाच्थिस् [nät͡st̪ʰis] |
नाच्थ्यौ [nät͡st̪ʰeu̯] |
नाच्थ्यो [nät͡st̪ʰjo] |
नाच्थी [nät͡st̪ʰi] |
नाच्थे [nät͡st̪ʰe] |
नाच्थिन् [nät͡st̪ʰin] |
नाच्नुहुन्थ्यो [nät͡snuɦun̪t̪ʰjo] | |||||
| – | नाच्दिनथें [nät͡sd̪inʌt̪ʰẽ] |
नाच्दैनथ्यौं [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯] |
नाच्दैनथिस् [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰis] |
नाच्दिनथिस् [nät͡sd̪inʌt̪ʰis] |
नाच्दैनथ्यौ [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯] |
नाच्दिनथ्यौ [nät͡sd̪inʌt̪ʰeu̯] |
नाच्दैनथ्यो [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] |
नाच्दैनथी [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰi] |
नाच्दैनथे [nät͡sd̪ʌi̯nʌt̪ʰe] |
नाच्दिनथिन् [nät͡sd̪inʌt̪ʰin] |
नाच्नुहुँदैनथ्यो [nät͡snuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] | ||||
| Unknown | + | नाचेछु [nät͡set͡sʰu] |
नाचिछु [nät͡sit͡sʰu] |
नाचेछौं [nät͡set͡sʰʌ̃ũ̯] |
नाचेछस् [nät͡set͡sʰʌs] |
नाचिछेस् [nät͡sit͡sʰes] |
नाचेछौ [nät͡set͡sʰʌu̯] |
नाचेछ [nät͡set͡sʰʌ] |
नाचिछे [nät͡sit͡sʰe] |
नाचेछन् [nät͡set͡sʰʌn] |
नाचिछिन् [nät͡sit͡sʰin] |
नाच्नुभएछ [nät͡snu ͜ bʱʌet͡sʰʌ] | |||
| – | नाचेनछु [nät͡senʌt͡sʰu] |
नाचिनछु [nät͡sinʌt͡sʰu] |
नाचेनछौं [nät͡senʌt͡sʰʌ̃ũ̯] |
नाचेनछस् [nät͡senʌt͡sʰʌs] |
नाचिनछेस् [nät͡sinʌt͡sʰes] |
नाचेनछौ [nät͡senʌt͡sʰʌu̯] |
नाचेनछ [nät͡senʌt͡sʰʌ] |
नाचिनछे [nät͡sinʌt͡sʰe] |
नाचेनछन् [nät͡senʌt͡sʰʌn] |
नाचिनछिन् [nät͡sinʌt͡sʰin] |
नाच्नुभएनछ [nät͡snu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ] | ||||
| Future | Definite | + | नाच्नेछु [nät͡snet͡sʰu] |
नाच्नेछौं [nät͡snet͡sʰʌ̃ũ̯] |
नाच्नेछस् [nät͡snet͡sʰʌs] |
नाच्नेछेस् [nät͡snet͡sʰes] |
नाच्नेछौ [nät͡snet͡sʰʌu̯] |
नाच्नेछ्यौ [nät͡snet͡sʰeu̯] |
नाच्नेछ [nät͡snet͡sʰʌ] |
नाच्नेछे [nät͡snet͡sʰe] |
नाच्नेछन् [nät͡snet͡sʰʌn] |
नाच्नेछिन् [nät͡snet͡sʰin] |
नाच्नुहुनेछ [nät͡snuɦunet͡sʰʌ] | ||
| – | नाच्नेछैनँ [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌ̃] |
नाच्नेछैनौं [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯] |
नाच्नेछैनस् [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌs] |
नाच्नेछैनेस् [nät͡snet͡sʰʌi̯nes] |
नाच्नेछैनौ [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌu̯] |
नाच्नेछैन [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌ] |
नाच्नेछैनन् [nät͡snet͡sʰʌi̯nʌn] |
नाच्नुहुनेछैन [nät͡snuɦunet͡sʰʌi̯nʌ] | |||||||
| Indefinite | + | नाचुँला [nät͡sũlä] |
नाचुँली [nät͡sũli] |
नाचौंला [nät͡sʌ̃ũ̯lä] |
नाच्लास् [nät͡släs] |
नाच्लिस् [nät͡slis] |
नाचौला, नाच्लाउ [nät͡sʌu̯lä, nät͡släu̯] |
नाचौली, नाच्लेउ [nät͡sʌu̯li, nät͡sleu̯] |
नाच्ला [nät͡slä] |
नाच्ली [nät͡sli] |
नाच्लान्, नाच्नन् [nät͡slän, nät͡snʌn] |
नाच्लिन्, नाच्निन् [nät͡slin, nät͡snin] |
नाच्नुहोला [nät͡snuɦolä] | ||
| – | नाचोइनँ [nät͡soi̯nʌ̃] |
नाचोइनौं [nät͡soi̯nʌ̃ũ̯] |
नाचोइनस् [nät͡soi̯nʌs] |
नाचोइनौ [nät͡soi̯nʌu̯] |
नाचोइन [nät͡soi̯nʌ] |
नाचोइनन् [nät͡soi̯nʌn] |
नाच्नुहोओइन [nät͡snuɦooi̯nʌ] | ||||||||
| ननाचुँला [nʌ ͜ nät͡sũlä] |
ननाचुँली [nʌ ͜ nät͡sũli] |
ननाचौंला [nʌ ͜ nät͡sʌ̃ũ̯lä] |
ननाच्लास् [nʌ ͜ nät͡släs] |
ननाच्लिस् [nʌ ͜ nät͡slis] |
ननाचौला, ननाच्लाउ [nʌ ͜ nät͡sʌu̯lä, nʌ ͜ nät͡släu̯] |
ननाचौली, ननाच्लेउ [nʌ ͜ nät͡sʌu̯li, nʌ ͜ nät͡sleu̯] |
ननाच्ला [nʌ ͜ nät͡slä] |
ननाच्ली [nʌ ͜ nät͡sli] |
ननाच्लान्, ननाच्नन् [nʌ ͜ nät͡slän, nʌ ͜ nät͡snʌn] |
ननाच्लिन्, ननाच्निन् [nʌ ͜ nät͡slin, nʌ ͜ nät͡snin] |
ननाच्नुहोला [nʌ ͜ nät͡snuɦolä] | ||||
| Injunctive | + | नाचूँ [nät͡sũ] |
नाचौं, नाचूँ [nät͡sʌ̃ũ̯, nät͡sũ] |
नाच्, नाचेस्, नाचे [nät͡s, nät͡ses, nät͡se] |
नाच, नाचे [nät͡sʌ, nät͡se] |
नाचोस् [nät͡sos] |
नाचून् [nät͡sun] |
नाच्नुहोओस् [nät͡snuɦoos] | |||||||
| – | ननाचूँ [nʌ ͜ nät͡sũ] |
ननाचौं, ननाचूँ [nʌ ͜ nät͡sʌ̃ũ̯, nʌ ͜ nät͡sũ] |
ननाच्, ननाचेस्, ननाचे [nʌ ͜ nät͡s, nʌ ͜ nät͡ses, nʌ ͜ nät͡se] |
ननाच, ननाचे [nʌ ͜ nät͡sʌ, nʌ ͜ nät͡se] |
ननाचोस् [nʌ ͜ nät͡sos] |
ननाचून् [nʌ ͜ nät͡sun] |
ननाच्नुहोओस् [nʌ ͜ nät͡snuɦoos] | ||||||||
| Imperative | + | — | — | नाच् [nät͡s] |
नाच [nät͡sʌ] |
— | — | नाच्नुहोस्, नाच्नोस् [nät͡snuɦos, nät͡snos] | |||||||
| – | — | — | ननाच् [nʌ ͜ nät͡s] |
ननाच [nʌ ͜ nät͡sʌ] |
— | — | ननाच्नुहोस्, ननाच्नोस् [nʌnät͡snuɦos, nʌnät͡snos] | ||||||||
Further reading
- “नाच्नु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary][1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018, page ६७४, column 1
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “nŕ̊tyati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 427