राजावर्त
Sanskrit
Etymology
Borrowed from Classical Persian لاجورد (lâjvard).
Pronunciation
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɾɑː.d͡ʑɑː.ʋɐɾ.t̪ɐ/
Noun
राजावर्त • (rājāvarta) stem, m , sometimes n
- lapis lazuli (Bālar.)
- a kind of diamond or other gem (of an inferior quality, said to come from the country विराट (virāṭa), and regarded as a lucky possession though not esteemed as an ornament; = राजमणि (rājamaṇi), VarBṛS., Sch., Kathās.)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | राजावर्तः (rājāvartaḥ) | राजावर्तौ (rājāvartau) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
राजावर्ताः (rājāvartāḥ) राजावर्तासः¹ (rājāvartāsaḥ¹) |
| accusative | राजावर्तम् (rājāvartam) | राजावर्तौ (rājāvartau) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
राजावर्तान् (rājāvartān) |
| instrumental | राजावर्तेन (rājāvartena) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तैः (rājāvartaiḥ) राजावर्तेभिः¹ (rājāvartebhiḥ¹) |
| dative | राजावर्ताय (rājāvartāya) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तेभ्यः (rājāvartebhyaḥ) |
| ablative | राजावर्तात् (rājāvartāt) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तेभ्यः (rājāvartebhyaḥ) |
| genitive | राजावर्तस्य (rājāvartasya) | राजावर्तयोः (rājāvartayoḥ) | राजावर्तानाम् (rājāvartānām) |
| locative | राजावर्ते (rājāvarte) | राजावर्तयोः (rājāvartayoḥ) | राजावर्तेषु (rājāvarteṣu) |
| vocative | राजावर्त (rājāvarta) | राजावर्तौ (rājāvartau) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
राजावर्ताः (rājāvartāḥ) राजावर्तासः¹ (rājāvartāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- → Sogdian: 𐽀𐼰𐼿𐼱𐽀𐽂 (rʾcβrt /rājβart/), [script needed] (rʾzβrt /rājwart/, “Rajwart (name of the king of elephants)”)
- → Tocharian A: rājavart
- → Old Uyghur: 𐽾𐽴𐽰𐽱𐽾𐾀 (rzʾβrt /razavart/)
- → Mongolic: *ᠷᠠᠰᠢᠸᠠᠷᠲ (*rašiwart) (later mistaken as *ᠷᠠᠰᠢᠸᠠᠷᠤᠨ (*rašiwar-un))
- Middle Mongol: ᠷᠠᠰᠢᠸᠠᠷ (rasiwar, “lapis lazuli”), ᠷᠠᠰᠢᠶᠠᠷ (rasiyar)
- → Mongolic: *ᠷᠠᠰᠢᠸᠠᠷᠲ (*rašiwart) (later mistaken as *ᠷᠠᠰᠢᠸᠠᠷᠤᠨ (*rašiwar-un))
- → Old Uyghur: 𐽾𐽴𐽰𐽱𐽾𐾀 (rzʾβrt /razavart/)
- → Tocharian B: rājawat
Noun
राजावर्त • (rājāvarta) stem, n
- cloth of various colors (L.)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | राजावर्तम् (rājāvartam) | राजावर्ते (rājāvarte) | राजावर्तानि (rājāvartāni) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
| accusative | राजावर्तम् (rājāvartam) | राजावर्ते (rājāvarte) | राजावर्तानि (rājāvartāni) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
| instrumental | राजावर्तेन (rājāvartena) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तैः (rājāvartaiḥ) राजावर्तेभिः¹ (rājāvartebhiḥ¹) |
| dative | राजावर्ताय (rājāvartāya) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तेभ्यः (rājāvartebhyaḥ) |
| ablative | राजावर्तात् (rājāvartāt) | राजावर्ताभ्याम् (rājāvartābhyām) | राजावर्तेभ्यः (rājāvartebhyaḥ) |
| genitive | राजावर्तस्य (rājāvartasya) | राजावर्तयोः (rājāvartayoḥ) | राजावर्तानाम् (rājāvartānām) |
| locative | राजावर्ते (rājāvarte) | राजावर्तयोः (rājāvartayoḥ) | राजावर्तेषु (rājāvarteṣu) |
| vocative | राजावर्त (rājāvarta) | राजावर्ते (rājāvarte) | राजावर्तानि (rājāvartāni) राजावर्ता¹ (rājāvartā¹) |
- ¹Vedic
References
- Monier Williams (1899) “राजावर्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 842.