वह्य
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ৱহ্য (Assamese script)
- ᬯᬳ᭄ᬬ (Balinese script)
- বহ্য (Bengali script)
- 𑰪𑰮𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀳𑁆𑀬 (Brahmi script)
- ဝဟျ (Burmese script)
- વહ્ય (Gujarati script)
- ਵਹ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌹𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦮꦲꦾ (Javanese script)
- 𑂫𑂯𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ವಹ್ಯ (Kannada script)
- វហ្យ (Khmer script)
- ວຫ຺ຍ (Lao script)
- വഹ്യ (Malayalam script)
- ᠸᠠᡥᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘮𑘿𑘧 (Modi script)
- ᠸᠠᠾᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑧊𑧎𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐴𑑂𑐫 (Newa script)
- ଵହ୍ଯ (Odia script)
- ꢮꢲ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆲𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖪𑖮𑖿𑖧 (Siddham script)
- වහ්ය (Sinhalese script)
- 𑩾𑪂 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚦𑚩𑚶𑚣 (Takri script)
- வஹ்ய (Tamil script)
- వహ్య (Telugu script)
- วหฺย (Thai script)
- ཝ་ཧྱ (Tibetan script)
- 𑒫𑒯𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨱𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-European *wóǵʰ-yo-s (“fit to be carried”), from *weǵʰ- (“to carry, draw”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋɐɦ.jɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ʋɐɦ.jɐ/
Adjective
वह्य • (vahyá) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वह्यः (vahyáḥ) | वह्यौ (vahyaú) वह्या¹ (vahyā́¹) |
वह्याः (vahyā́ḥ) वह्यासः¹ (vahyā́saḥ¹) |
| accusative | वह्यम् (vahyám) | वह्यौ (vahyaú) वह्या¹ (vahyā́¹) |
वह्यान् (vahyā́n) |
| instrumental | वह्येन (vahyéna) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्यैः (vahyaíḥ) वह्येभिः¹ (vahyébhiḥ¹) |
| dative | वह्याय (vahyā́ya) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| ablative | वह्यात् (vahyā́t) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| genitive | वह्यस्य (vahyásya) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्यानाम् (vahyā́nām) |
| locative | वह्ये (vahyé) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्येषु (vahyéṣu) |
| vocative | वह्य (váhya) | वह्यौ (váhyau) वह्या¹ (váhyā¹) |
वह्याः (váhyāḥ) वह्यासः¹ (váhyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वह्या (vahyā́) | वह्ये (vahyé) | वह्याः (vahyā́ḥ) |
| accusative | वह्याम् (vahyā́m) | वह्ये (vahyé) | वह्याः (vahyā́ḥ) |
| instrumental | वह्यया (vahyáyā) वह्या¹ (vahyā́¹) |
वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्याभिः (vahyā́bhiḥ) |
| dative | वह्यायै (vahyā́yai) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्याभ्यः (vahyā́bhyaḥ) |
| ablative | वह्यायाः (vahyā́yāḥ) वह्यायै² (vahyā́yai²) |
वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्याभ्यः (vahyā́bhyaḥ) |
| genitive | वह्यायाः (vahyā́yāḥ) वह्यायै² (vahyā́yai²) |
वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्यानाम् (vahyā́nām) |
| locative | वह्यायाम् (vahyā́yām) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्यासु (vahyā́su) |
| vocative | वह्ये (váhye) | वह्ये (váhye) | वह्याः (váhyāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वह्यम् (vahyám) | वह्ये (vahyé) | वह्यानि (vahyā́ni) वह्या¹ (vahyā́¹) |
| accusative | वह्यम् (vahyám) | वह्ये (vahyé) | वह्यानि (vahyā́ni) वह्या¹ (vahyā́¹) |
| instrumental | वह्येन (vahyéna) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्यैः (vahyaíḥ) वह्येभिः¹ (vahyébhiḥ¹) |
| dative | वह्याय (vahyā́ya) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| ablative | वह्यात् (vahyā́t) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| genitive | वह्यस्य (vahyásya) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्यानाम् (vahyā́nām) |
| locative | वह्ये (vahyé) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्येषु (vahyéṣu) |
| vocative | वह्य (váhya) | वह्ये (váhye) | वह्यानि (váhyāni) वह्या¹ (váhyā¹) |
- ¹Vedic
Noun
वह्य • (vahyá) stem, n
- "fit to be carried"; a portable bed, couch or palanquin
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 4.20.3:
- सा भूमिमा रुरोहिथ वह्यं श्रान्ता वधूरिव ॥
- sā bhūmimā rurohitha vahyaṃ śrāntā vadhūriva.
- On earth hast thou alighted as a weary woman seeks her couch.
- सा भूमिमा रुरोहिथ वह्यं श्रान्ता वधूरिव ॥
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वह्यम् (vahyám) | वह्ये (vahyé) | वह्यानि (vahyā́ni) वह्या¹ (vahyā́¹) |
| accusative | वह्यम् (vahyám) | वह्ये (vahyé) | वह्यानि (vahyā́ni) वह्या¹ (vahyā́¹) |
| instrumental | वह्येन (vahyéna) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्यैः (vahyaíḥ) वह्येभिः¹ (vahyébhiḥ¹) |
| dative | वह्याय (vahyā́ya) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| ablative | वह्यात् (vahyā́t) | वह्याभ्याम् (vahyā́bhyām) | वह्येभ्यः (vahyébhyaḥ) |
| genitive | वह्यस्य (vahyásya) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्यानाम् (vahyā́nām) |
| locative | वह्ये (vahyé) | वह्ययोः (vahyáyoḥ) | वह्येषु (vahyéṣu) |
| vocative | वह्य (váhya) | वह्ये (váhye) | वह्यानि (váhyāni) वह्या¹ (váhyā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Pali: vahya (“vehicle”)
- Prakrit: 𑀯𑁄𑀚𑁆𑀛 (vojjha, “burden”)
Further reading
- Monier Williams (1899) “वह्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 858.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “वह्य”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “vahyá”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press