सुक्षिति
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- সুক্ষিতি (Assamese script)
- ᬲᬸᬓ᭄ᬱᬶᬢᬶ (Balinese script)
- সুক্ষিতি (Bengali script)
- 𑰭𑰲𑰎𑰿𑰬𑰰𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑀼𑀓𑁆𑀱𑀺𑀢𑀺 (Brahmi script)
- သုက္ၑိတိ (Burmese script)
- સુક્ષિતિ (Gujarati script)
- ਸੁਕ੍ਸ਼ਿਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍁𑌕𑍍𑌷𑌿𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦱꦸꦏ꧀ꦰꦶꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂮𑂳𑂍𑂹𑂭𑂱𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಸುಕ್ಷಿತಿ (Kannada script)
- សុក្ឞិតិ (Khmer script)
- ສຸກ຺ຩິຕິ (Lao script)
- സുക്ഷിതി (Malayalam script)
- ᠰᡠᡬᢢᡳᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘭𑘳𑘎𑘿𑘬𑘱𑘝𑘱 (Modi script)
- ᠰᠤᢉᢔᠢᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑧍𑧔𑦮𑧠𑧌𑧒𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐳𑐸𑐎𑑂𑐲𑐶𑐟𑐶 (Newa script)
- ସୁକ୍ଷିତି (Odia script)
- ꢱꢸꢒ꣄ꢰꢶꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆱𑆶𑆑𑇀𑆰𑆴𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖭𑖲𑖎𑖿𑖬𑖰𑖝𑖰 (Siddham script)
- සුක්ෂිති (Sinhalese script)
- 𑪁𑩒𑩜 𑪙𑪀𑩑𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚨𑚰𑚊𑚶𑚮𑚙𑚮 (Takri script)
- ஸுக்ஷிதி (Tamil script)
- సుక్షితి (Telugu script)
- สุกฺษิติ (Thai script)
- སུ་ཀྵི་ཏི (Tibetan script)
- 𑒮𑒳𑒏𑓂𑒭𑒱𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨰𑨃𑨋𑩇𑨯𑨁𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *Hsućšitíš (“a good dwelling”), from *Hsu- (“good”) + *ćšítiš (“dwelling”), from Proto-Indo-European *tḱí-ti-s. Cognate with Avestan 𐬵𐬎𐬱𐬆𐬌𐬙𐬌 (hušəiti), 𐬵𐬎𐬱𐬌𐬙𐬌 (hušiti, “good place to live”). Synchronically analysable as सु- (su-, “good”) + क्षिति (kṣiti, “dwelling”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /suk.ʂi.tí/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪uk.ʂi.t̪i/
Noun
सुक्षिति • (sukṣití) stem, f
- a good place to live; a safe dwelling
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 4.45.1:
- अयां॑समग्ने सुक्षि॒तिं जना॒यायां॑समु म॒घव॑द्भ्यः सुवृ॒क्तिम् ।
विश्वं॒ तद्भ॒द्रं यदव॑न्ति दे॒वा बृ॒हद्व॑देम वि॒दथे॑ सु॒वीराः॑ ॥- áyāṃsamagne sukṣitíṃ jánāyā́yāṃsamu maghávadbhyaḥ suvṛktím.
víśvaṃ tádbhadráṃ yádávanti devā́ bṛhádvadema vidáthe suvī́rāḥ. - Agni, I gave a good dwelling to the people, and to the princes goodly preparation.
Blessed is all that Gods regard with favour. Loud may we speak, with heroes, in assembly.
- áyāṃsamagne sukṣitíṃ jánāyā́yāṃsamu maghávadbhyaḥ suvṛktím.
- अयां॑समग्ने सुक्षि॒तिं जना॒यायां॑समु म॒घव॑द्भ्यः सुवृ॒क्तिम् ।
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | सुक्षितिः (sukṣitíḥ) | सुक्षिती (sukṣitī́) | सुक्षितयः (sukṣitáyaḥ) |
| accusative | सुक्षितिम् (sukṣitím) | सुक्षिती (sukṣitī́) | सुक्षितीः (sukṣitī́ḥ) |
| instrumental | सुक्षित्या (sukṣityā́) सुक्षिती¹ (sukṣitī́¹) |
सुक्षितिभ्याम् (sukṣitíbhyām) | सुक्षितिभिः (sukṣitíbhiḥ) |
| dative | सुक्षितये (sukṣitáye) सुक्षित्यै² (sukṣityaí²) सुक्षिती¹ (sukṣitī́¹) |
सुक्षितिभ्याम् (sukṣitíbhyām) | सुक्षितिभ्यः (sukṣitíbhyaḥ) |
| ablative | सुक्षितेः (sukṣitéḥ) सुक्षित्याः² (sukṣityā́ḥ²) सुक्षित्यै³ (sukṣityaí³) |
सुक्षितिभ्याम् (sukṣitíbhyām) | सुक्षितिभ्यः (sukṣitíbhyaḥ) |
| genitive | सुक्षितेः (sukṣitéḥ) सुक्षित्याः² (sukṣityā́ḥ²) सुक्षित्यै³ (sukṣityaí³) |
सुक्षित्योः (sukṣityóḥ) | सुक्षितीनाम् (sukṣitīnā́m) |
| locative | सुक्षितौ (sukṣitaú) सुक्षित्याम्² (sukṣityā́m²) सुक्षिता¹ (sukṣitā́¹) |
सुक्षित्योः (sukṣityóḥ) | सुक्षितिषु (sukṣitíṣu) |
| vocative | सुक्षिते (súkṣite) | सुक्षिती (súkṣitī) | सुक्षितयः (súkṣitayaḥ) |
- ¹Vedic
- ²Later Sanskrit
- ³Brāhmaṇas
References
- Monier Williams (1899) “सुक्षिति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1220.