ဆန်

See also: ဆန်း

Burmese

Pronunciation

  • IPA(key): /sʰàɴ/
  • Romanization: MLCTS: hcan • ALA-LC: chanʻ • BGN/PCGN: hsan • Okell: hsañ
  • Audio:(file)

Etymology 1

Cognate with Nuosu (che), Lolopo cei. Luce compares Old Chinese (OC *sʰaːns, “polished white rice”).[1]

Noun

ဆန် • (hcan)

  1. uncooked rice, husked paddy
  2. seed, grain, kernel
Derived terms
  • ကျည်ဆန် (kyanyhcan)
  • ကြက်ဥဆန်ချောင် (krak-u.hcanhkyaung)
  • ကောက်ဆန်ကြွေ (kaukhcankrwe)
  • ခလောက်ဆန် (hka.laukhcan)
  • ငါးမျက်ဆန်နီ (nga:myakhcanni)
  • စက်ဆန် (cakhcan)
  • ဆတ်ဆန် (hcathcan)
  • ဆန်ကျော် (hcankyau)
  • ဆန်ကြမ်း (hcankram:)
  • ဆန်ကြိတ် (hcankrit)
  • ဆန်ကွဲ (hcankwai:)
  • ဆန်ကုန်မြေလေး (hcankunmrele:)
  • ဆန်ကော (hcankau:)
  • ဆန်ခတ် (hcanhkat)
  • ဆန်ချောင် (hcanhkyaung)
  • ဆန်ခါ (hcanhka)
  • ဆန်ခါချ (hcanhkahkya.)
  • ဆန်ခါတင် (hcanhkatang)
  • ဆန်ခုတ် (hcanhkut)
  • ဆန်စက် (hcancak)
  • ဆန်ညှာ (hcanhnya)
  • ဆန်နှစ် (hcanhnac)
  • ဆန်နုပ် (hcannup)
  • ဆန်ပန်း (hcanpan:)
  • ဆန်ပန်းပေါက်ပေါက် (hcanpan:paukpauk)
  • ဆန်ပြာ (hcanpra)
  • ဆန်ပြုတ် (hcanprut)
  • ဆန်ပြောင်း (hcanpraung:)
  • ဆန်ပိုး (hcanpui:)
  • ဆန်ဖျား (hcanhpya:)
  • ဆန်ဖွပ် (hcanhpwap)
  • ဆန်မှည့် (hcanhmany.)
  • ဆန်မှုန့် (hcanhmun.)
  • ဆန်ရင်း (hcanrang:)
  • ဆန်ရိုးဆန်သား (hcanrui:hcansa:)
  • ဆန်ရေစပါး (hcanreca.pa:)
  • ဆန်လတ် (hcanlat)
  • ဆန်လုံးညို (hcanlum:nyui)
  • ဆန်လုံးတီး (hcanlum:ti:)
  • ဆွမ်းဆန် (hcwam:hcan)
  • ဆွမ်းဆန်စိမ်း (hcwam:hcancim:)
  • ပစ်တောင်းဆန်ခါ (pactaung:hcanhka)
  • ပြုတ်ဆန် (pruthcan)
  • ပိုက်ဆန် (puikhcan)
  • ပိုက်ဆန်လျှော် (puikhcanhlyau)
  • ပဲဆန် (pai:hcan)
  • ဗုံးဆန် (bum:hcan)
  • မျက်ကလူးဆန်ပျာ (myakka.lu:hcanpya)
  • မျက်ကလဲဆန်ပျာ (myakka.lai:hcanpya)
  • မျက်ဆန် (myakhcan)
  • မျက်ဆန်ကျယ် (myakhcankyai)
  • မြက်သီးဆန် (mraksi:hcan)
  • မောင်းထောင်းဆန် (maung:htaung:hcan)
  • လှေကားဆန် (hleka:hcan)
  • လုံးကြီးတင်ဆန်ခတ် (lum:kri:tanghcanhkat)
  • ဝါးပိုးမျက်ဆန်ကျယ် (wa:pui:myakhcankyai)
  • ဝိုင်းဆန်ခါ (wuing:hcanhka)
  • သံဆန်ခါ (samhcanhka)
  • သဲမျက်ဆန်ကြောင် (sai:myakhcankraung)
  • အဆန် (a.hcan)
  • အမြောက်ဆန် (a.mraukhcan)
  • အိုးတန်ဆန်ခတ် (ui:tanhcanhkat)
  • အုန်းသီးဆန် (un:si:hcan)

Etymology 2

Verb

ဆန် • (hcan)

  1. to go upstream, go against the current, go against the wind
  2. (of wind in the abdomen) to rise
  3. to make one's gorge rise
Derived terms
  • ငြင်းဆန် (ngrang:hcan)
  • ဖီဆန် (hpihcan)
  • ရုန်းရင်းဆန်ခတ် (run:rang:hcanhkat)
  • ရေစီးဖောင်ဆန် (reci:hpaunghcan)
  • ရေဆန် (rehcan)
  • လွန်ဆန် (lwanhcan)
  • လေဆန် (lehcan)
  • အာဏာဖီဆန်မှု (anahpihcanhmu.)

Etymology 3

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium. Particularly: “Not mentioned by STEDT or Luce 1981.”)

Verb

ဆန် • (hcan)

  1. to resemble, be like, be similar to (usually of ways and manners)
Derived terms
  • ကဗျာဆန် (ka.byahcan)
  • ခေတ်ဆန် (hkethcan)
  • နန်းဆန် (nan:hcan)
  • ပြောင်းဆန် (praung:hcan)
  • ဖွာဆန်ကြဲ (hpwahcankrai:)
  • မန်းဆန် (man:hcan)
  • မြန်ဆန် (mranhcan)
  • မဟာဆန် (ma.hahcan)
  • မှုန်ဆန် (hmunhcan)
  • ရှေးဆန် (hre:hcan)
  • အင်းဆန် (ang:hcan)
  • အင်းဆန်သွင်း (ang:hcanswang:)

References

  1. ^ Luce, G. H. (1981) “-AN Finals (9. Husked Rice)”, in A Comparative Word-List of Old Burmese, Chinese and Tibetan, London: School of Oriental and African Studies, University of London, →ISBN, page 52

Further reading