သေ
See also: သေး
Burmese
Etymology
Inherited from Old Burmese သိယ် (siy), from Proto-Sino-Tibetan *sij (“to die”). Compare Chinese 死 (sǐ), Dzongkha ཤི (shi).
The "stable" and "wine" senses are grouped with the "die" sense by MED, perhaps as "dying" is a form of "stability (no action)"; for a semantic parallel, compare English die down.
Pronunciation
- IPA(key): /θè/
- Romanization: MLCTS: se • ALA-LC: se • BGN/PCGN: the • Okell: thei
Verb
| Base | သေ (se) |
|---|---|
| Causative | သတ် (sat) |
သေ • (se)
Synonyms
- ကွယ်လွန် (kwailwan)
- ဆုံး (hcum:)
- ဆရာများ သားသေ (hca.ra-mya: sa:se)
Adjective
သေ • (se)
- dead (no longer living)
Derived terms
- ကံသေကံမ (kamsekamma.)
- ကျိန်းသေ (kyin:se)
- ကျိန်းသေပေါက် (kyin:sepauk)
- ကြက်သေသေ (kraksese)
- ကိန်းသေ (kin:se)
- ကိန်းသေပေါက် (kin:sepauk)
- ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေ (kuiy.kuiykuisatse)
- ကိုယ်တစ်ခြမ်းသေရောဂါ (kuiytachkram:serau:ga)
- ကိုယ်တစ်ပိုင်းသေရောဂါ (kuiytacpuing:serau:ga)
- ကုလားသေကုလားမော (ku.la:seku.la:mau:)
- ခွန်သေ (hkwanse)
- စာသေ (case)
- ဆေးသေပေါက် (hce:sepauk)
- ဇက်သေလက်သေ (jakselakse)
- တစ်ပိုင်းသေ (tacpuing:se)
- တပ်အပ်သေချာ (tap-apsehkya)
- တရားသေ (ta.ra:se)
- တရားသေလွှတ် (ta.ra:sehlwat)
- ဒဏ်သေ (danse)
- ဓာတ်လိုက်သေ (dhatluikse)
- နည်းသေ (nany:se)
- ပန်းသေ (pan:se)
- ပန်းသေရောဂါ (pan:serau:ga)
- ပွဲပြီးမီးသေ (pwai:pri:mi:se)
- ပုံသေ (pumse)
- ပုံသေကားကျ (pumseka:kya.)
- ပုံသေတိုး (pumsetui:)
- ပုံသေနည်း (pumsenany:)
- ပုံသေနှုန်း (pumsehnun:)
- ပုံသေလစာ (pumsela.ca)
- ဖွားသေစာရင်း (hpwa:secarang:)
- ဖဲသေ (hpai:se)
- မျက်ကြောသေ (myakkrau:se)
- မျက်နှာပိုးသေ (myakhnapui:se)
- မျက်နှာသေ (myakhnase)
- မြွေမသေတုတ်မကျိုး (mrwema.setutma.kyui:)
- မသေကောင်းမပျောက်ကောင်း (ma.sekaung:ma.pyaukkaung:)
- မသေထမင်းမသေဟင်း (ma.sehta.mang:ma.sehang:)
- မသေမရှင် (ma.sema.hrang)
- မှင်သေ (hmangse)
- မီးတောင်သေ (mi:taungse)
- မီးမသေရေမကြည် (mi:ma.serema.krany)
- မီးမသေရေမနောက် (mi:ma.serema.nauk)
- မီးသေ (mi:se)
- မူသေ (muse)
- ရုပ်သေ (rupse)
- ရေသေ (rese)
- ရေသေရက် (reserak)
- လက်သေ (lakse)
- လက်အန်သေ (lak-anse)
- လူသေမှု (lusehmu.)
- လောက်သေ (laukse)
- သီးစားပင်သေ (si:ca:pangse)
- သူခိုးသေဖော်ညှိ (suhkui:sehpauhnyi.)
- သူသေ (suse)
- သေကံကောင်း (sekamkaung:)
- သေကျေပျက်စီး (se-kye-pyakci:)
- သေကြောင်းကြံ (se-kraung:kram)
- သေကွင်း (se-kwang:)
- သေကွဲ (se-kwai:)
- သေကောင်ပေါင်းလဲ (sekaungpaung:lai:)
- သေခန်းပြတ် (sehkan:prat)
- သေခန်းရှင်ခန်းပြတ် (sehkan:hranghkan:prat)
- သေချင်စော်နံ (sehkyangcaunam)
- သေချင်ပက်ကျိ (sehkyangpakkyi.)
- သေချာ (sehkya)
- သေချာဂန (sehkyaga.na.)
- သေချာပေါက် (sehkyapauk)
- သေခြင်း (sehkrang:)
- သေခြင်းဆိုး (sehkrang:hcui:)
- သေခွေ (sehkwe)
- သေငယ်ဇောနှင့်မြော (se-ngaijau:hnang.mrau:)
- သေစာရှင်စာ (secahrangca)
- သေဆုံး (sehcum:)
- သေဇောငင် (sejau:ngang)
- သေတစ်ပန်သက်တစ်ဆုံး (setacpansaktachcum:)
- သေတမ်းစစ်ချက် (setam:cachkyak)
- သေတမ်းစာ (setam:ca)
- သေတွင်း (se-twang:)
- သေတူရှင်ဖက် (setuhranghpak)
- သေဒဏ် (sedan)
- သေနာကောင် (senakaung)
- သေနေ့စေ့ (sene.ce.)
- သေပန်းပွင့် (sepan:pwang.)
- သေပြေးရှင်ပြေးပြေး (se-pre:hrangpre:pre:)
- သေပေါက်တိုး (sepauktui:)
- သေဖော်ညှိ (sehpauhnyi.)
- သေဘေး (sebhe:)
- သေမင်း (semang:)
- သေမင်းငင် (semang:ngang)
- သေမင်းတမန် (semang:ta.man)
- သေရွာပြန် (serwa-pran)
- သေရေးရှင်ရေး (sere:hrang-re:)
- သေလုနီးပါး (selu.ni:pa:)
- သေလုမတတ် (selu.ma.tat)
- သေလုမြောပါး (selu.mrau:pa:)
- သေဝနီးပါး (sewa.ni:pa:)
- သေဝပ် (sewap)
- သေသပ် (sesap)
- သေသေကျေကျေ (sese-kye-kye)
- အကင်းသေ (a.kang:se)
- အကြောသေ (a.krau:se)
- အစိမ်းသေ (a.cim:se)
- အပိုးသေ (a.pui:se)
- အရှိန်သေ (a.hrinse)
- အသားသေ (a.sa:se)
- အောက်ပိုင်းသေရောဂါ (aukpuing:serau:ga)
Noun
သေ • (se)
Derived terms
- သေရည်သေရက် (seranyserak)
- အရက်သေစာ (a.rakseca)
- အောင်သေအောင်သား (aungseaungsa:)
Further reading
- “သေ” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
- Hill, Nathan W. "Evolution of the Burmese vowel system." Transactions of the Philological Society 110.1 (2012): 64-79.
Pa'o Karen
Etymology 1
From Proto-Karen *k-sreᵀ (“horse”). Cognate with Western Pwo ကၥ့ၪ or ၥ့ၪ, Western Kayah ꤒꤢ꤬ꤞꤤ (tàthi), S'gaw Karen ကသ့ၣ် (ka thaỳ). Compare Proto-Mon-Khmer *ʔseh (“horse”) and Danau ထေ (tʰè).
Noun
သေ (sè)
Etymology 2
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb
သေ (sè)
- to know