akay

Hanunoo

Etymology

Compare Tagalog akay.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈʔakaj/ [ˈʔa.kɐj]
  • Rhymes: -akaj
  • Syllabification: a‧kay

Noun

akay (Hanunoo spelling ᜠᜣᜬ᜴)

  1. direction; guidance; aid; help

Derived terms

  • pagpaakayan

Further reading

  • Conklin, Harold C. (1953) Hanunóo-English Vocabulary (University of California Publications in Linguistics), volume 9, London, England: University of California Press, →OCLC, page 23

Quechua

Noun

akay

  1. excretion, defecation

Declension

Declension of akay
singular plural
nominative akay akaykuna
accusative akayta akaykunata
dative akayman akaykunaman
genitive akaypa akaykunap
locative akaypi akaykunapi
terminative akaykama akaykunakama
ablative akaymanta akaykunamanta
instrumental akaywan akaykunawan
comitative akaynintin akaykunantin
abessive akayninnaq akaykunannaq
comparative akayhina akaykunahina
causative akayrayku akaykunarayku
benefactive akaypaq akaykunapaq
associative akaypura akaykunapura
distributive akayninka akaykunanka
exclusive akaylla akaykunalla
Possessive forms of akay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative akayniy akayniykuna
accusative akayniyta akayniykunata
dative akayniyman akayniykunaman
genitive akayniypa akayniykunap
locative akayniypi akayniykunapi
terminative akayniykama akayniykunakama
ablative akayniymanta akayniykunamanta
instrumental akayniywan akayniykunawan
comitative akayniynintin akayniykunantin
abessive akayniyninnaq akayniykunannaq
comparative akayniyhina akayniykunahina
causative akayniyrayku akayniykunarayku
benefactive akayniypaq akayniykunapaq
associative akayniypura akayniykunapura
distributive akayniyninka akayniykunanka
exclusive akayniylla akayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative akayniyki akayniykikuna
accusative akayniykita akayniykikunata
dative akayniykiman akayniykikunaman
genitive akayniykipa akayniykikunap
locative akayniykipi akayniykikunapi
terminative akayniykikama akayniykikunakama
ablative akayniykimanta akayniykikunamanta
instrumental akayniykiwan akayniykikunawan
comitative akayniykintin akayniykikunantin
abessive akayniykinnaq akayniykikunannaq
comparative akayniykihina akayniykikunahina
causative akayniykirayku akayniykikunarayku
benefactive akayniykipaq akayniykikunapaq
associative akayniykipura akayniykikunapura
distributive akayniykinka akayniykikunanka
exclusive akayniykilla akayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative akaynin akayninkuna
accusative akayninta akayninkunata
dative akayninman akayninkunaman
genitive akayninpa akayninkunap
locative akayninpi akayninkunapi
terminative akayninkama akayninkunakama
ablative akayninmanta akayninkunamanta
instrumental akayninwan akayninkunawan
comitative akayninintin akayninkunantin
abessive akayninninnaq akayninkunannaq
comparative akayninhina akayninkunahina
causative akayninrayku akayninkunarayku
benefactive akayninpaq akayninkunapaq
associative akayninpura akayninkunapura
distributive akaynininka akayninkunanka
exclusive akayninlla akayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative akayninchik akayninchikkuna
accusative akayninchikta akayninchikkunata
dative akayninchikman akayninchikkunaman
genitive akayninchikpa akayninchikkunap
locative akayninchikpi akayninchikkunapi
terminative akayninchikkama akayninchikkunakama
ablative akayninchikmanta akayninchikkunamanta
instrumental akayninchikwan akayninchikkunawan
comitative akayninchiknintin akayninchikkunantin
abessive akayninchikninnaq akayninchikkunannaq
comparative akayninchikhina akayninchikkunahina
causative akayninchikrayku akayninchikkunarayku
benefactive akayninchikpaq akayninchikkunapaq
associative akayninchikpura akayninchikkunapura
distributive akayninchikninka akayninchikkunanka
exclusive akayninchiklla akayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative akayniyku akayniykukuna
accusative akayniykuta akayniykukunata
dative akayniykuman akayniykukunaman
genitive akayniykupa akayniykukunap
locative akayniykupi akayniykukunapi
terminative akayniykukama akayniykukunakama
ablative akayniykumanta akayniykukunamanta
instrumental akayniykuwan akayniykukunawan
comitative akayniykuntin akayniykukunantin
abessive akayniykunnaq akayniykukunannaq
comparative akayniykuhina akayniykukunahina
causative akayniykurayku akayniykukunarayku
benefactive akayniykupaq akayniykukunapaq
associative akayniykupura akayniykukunapura
distributive akayniykunka akayniykukunanka
exclusive akayniykulla akayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative akayniykichik akayniykichikkuna
accusative akayniykichikta akayniykichikkunata
dative akayniykichikman akayniykichikkunaman
genitive akayniykichikpa akayniykichikkunap
locative akayniykichikpi akayniykichikkunapi
terminative akayniykichikkama akayniykichikkunakama
ablative akayniykichikmanta akayniykichikkunamanta
instrumental akayniykichikwan akayniykichikkunawan
comitative akayniykichiknintin akayniykichikkunantin
abessive akayniykichikninnaq akayniykichikkunannaq
comparative akayniykichikhina akayniykichikkunahina
causative akayniykichikrayku akayniykichikkunarayku
benefactive akayniykichikpaq akayniykichikkunapaq
associative akayniykichikpura akayniykichikkunapura
distributive akayniykichikninka akayniykichikkunanka
exclusive akayniykichiklla akayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative akayninku akayninkukuna
accusative akayninkuta akayninkukunata
dative akayninkuman akayninkukunaman
genitive akayninkupa akayninkukunap
locative akayninkupi akayninkukunapi
terminative akayninkukama akayninkukunakama
ablative akayninkumanta akayninkukunamanta
instrumental akayninkuwan akayninkukunawan
comitative akayninkuntin akayninkukunantin
abessive akayninkunnaq akayninkukunannaq
comparative akayninkuhina akayninkukunahina
causative akayninkurayku akayninkukunarayku
benefactive akayninkupaq akayninkukunapaq
associative akayninkupura akayninkukunapura
distributive akayninkunka akayninkukunanka
exclusive akayninkulla akayninkukunalla

Verb

akay

  1. (transitive) to defecate

Conjugation

Conjugation of akay
infinitive akay
agentive akaq
present participle akaspa
past participle akasqa
future participle akana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present akani akanki akan akanchik akayku
akaniku1
akankichik akanku
past
(experienced)
akarqani akarqanki akarqan akarqanchik akarqayku
akarqaniku
akarqankichik akarqanku
past
(reported)
akasqani akasqanki akasqan akasqanchik akasqayku
akasqaniku
akasqankichik akasqanku
future akasaq akanki akanqa akasunchik akasaqku akankichik akanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative akay akachun akasun2
akasunchik
akaychik akachunku
negative ama
akaychu
ama
akachunchu
ama akasunchu
ama akasunchikchu
ama
akaychikchu
ama
akachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

See also

Tagalog

Etymology

From Proto-Philippine *ákay (to guide, direct the motion of someone or something, as a herd of animals). Compare Ilocano akay and Hanunoo akay.

Pronunciation

  • (Standard Tagalog) IPA(key): /ˈʔakaj/ [ˈʔaː.xaɪ̯]
  • Rhymes: -akaj
  • Syllabification: a‧kay

Noun

akay (Baybayin spelling ᜀᜃᜌ᜔)

  1. act of leading someone by hand
  2. (figurative) guidance; training

Adjective

akay (Baybayin spelling ᜀᜃᜌ᜔)

  1. led by hand
  2. (figurative) guided; led; trained (by someone)

Derived terms

References

  • akay”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila, 2018
  • akay”, in Pinoy Dictionary, 2010–2025
  • Blust, Robert; Trussel, Stephen; et al. (2023) “*ákay”, in the CLDF dataset from The Austronesian Comparative Dictionary (2010–), →DOI

Anagrams

Yami

Noun

akay

  1. grandfather