bluźnić

Uncertain.

• Boryś and Sławski suggest inherited from Proto-Slavic *bľuzniti suggesting a connection to *bľьvati (see Old Polish bluć) with a semantic shift of to vomit > to speak nonsense > to blaspheme.
• Bańkowski suggests bluzna (“festering wound, ulcer”) +‎ -ić, an alternative form of blizna with a semantic shift of to fester with pus > to speak poorly of > to blaspheme.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /blʲuʑɲit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /blʲuʑɲit͡ɕʲ/

bluźnić impf

1. (intransitive, religion) to blaspheme (to speak against God or religious doctrine) [with naprzeciwo (+ dative) ‘against whom’]
   • 15th century, Spowiedź powszechna - Confessio generalis, number 3:

     Tesz sya davam vynyen deo omnipotenti ze dvanascye *czlongow vyary svyateg krzescyanskyey, acz bych tesz grzesny czlovyek... vyerzącz w czary... blvsznyl naprzecyvo bogu

     [Też się dawam winien Deo omnipotenti ze dwanaście członkow wiary świętej krześcijańskiej, aczbych też grzeszny człowiek... wierząc w czary... bluźnił naprzeciwo Bogu]

   • 1874-1891 [XV p.pr.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XVI, page 347:

     Blusny blas[phe]maverat

     [Bluźni blas[phe]maverat]

• Polish: bluźnić
• Silesian: bluźnić

• Boryś, Wiesław (2005) “bluźnić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “bluźnić”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “bluźnić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “bluźnić”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1953), “bluźnić”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 105
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bluźnić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish bluźnić.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -uʑɲit͡ɕ
• Syllabification: bluź‧nić

bluźnić impf (perfective zbluźnić)

1. (intransitive, religion) to blaspheme (to speak against God or religious doctrine) [with przeciwko (+ dative) ‘against whom’; or with dative ‘to whom’; or (Middle Polish) with accusative ‘whom’; or (Middle Polish) with na (+ accusative) ‘whom’; or (Middle Polish) with instrumental ‘with what words’]

   bluźnić Bogu ― to blaspheme to God

   bluźnić Duchowi ― to blaspheme to the Holy Spirit

   bluźnić rozumowi ― to blaspheme to reason

   bluźnić notorycznie ― to blaspheme notoriously

   bluźnić publicznie ― to blaspheme publicly

   bluźnić przeciwko Bogu ― to blaspheme against God

2. (intransitive, by extension, proscribed or dialectal, Far Masovian) to swear (to use offensive language)

   Synonyms: bluzgać, kląć, przeklinać

3. (intransitive, Western Greater Poland) to waste time; to live improperly

   Lepiéj w mieście dostać obowiązek, jak na wsi doma bluźnić. ― It's better to get a duty in the city than to stay home in the village idling.

4. (transitive, Middle Polish, religion) to blaspheme (to speak against God or religious doctrine)
5. (transitive, Middle Polish) to curse; to badmouth (to speak out against someone or something, to insult, to slander in a non-religious context)

• bluźnić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• bluźnić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bluźnić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Dorota Adamiec (21.03.2012) “BLUŹNIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bluźnić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “bluźnić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bluźnić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 170
• Jan Karłowicz (1900) “bluźnić”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 90

Inherited from Old Polish bluźnić.

• IPA^(key): /ˈbluʑ.ɲit͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -uʑɲit͡ɕ
• Syllabification: bluź‧nić

bluźnić impf

1. (intransitive, religion) to blaspheme (to speak against God or religious doctrine)

• bluźnić in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “bluźnić”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 64
• Aleksandra Wencel (2023) “blujźnić”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 65