czynić

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *činiti. By surface analysis, czyn +‎ -ić. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /t͡ʃʲʲiɲit͡ɕʲ/
  • IPA(key): (15th CE) /t͡ʃʲʲiɲit͡ɕʲ/

Verb

czynić impf

  1. (ambitransitive) to act, to proceed
  2. (intransitive, law) to initiate a lawsuit, to complain [with o (+ accusative) ‘for what’; or with przeciwo (+ dative) ‘against whom’; or with z (+ instrumental) ‘against whom’; or with instrumental ‘with what’]
    1. (intransitive) yo make a bargain, contract or agreement with [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
  3. (ambitransitive) to do, to make, to create, to perform, to be the perpetrator of; to cause to be [with accusative; or (rare) with genitive; or with instrumental ‘to be whom/what’; or with z (+ genitive) ‘from whom’]
    1. (transitive) to claim (to seek, to act according to law) [with accusative; or with o (+ accusative)]
  4. (intransitive) to consider to be [with instrumental ‘to be whom’]
    1. (copulative) to be, to be equal to
  5. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) Corruption.
    • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[1], Krakow, Brodnia, page 41b:
      Proszimi czie, myloserny panie, krewkosczi nasszey pomoci, yze ktorzi naswiøtszey dzewici Mariey gey szwiante poczøcze czinyemy, gey pomoczø od naszich zlich zlosczi powstalibiszmy
      [Prosimy cie, miłosierny Panie, krewkości naszej pomocy, iże ktorzy Naświętszej Dziewicy Maryjej jej święte poczęcie czyniemy, jej pomocą od naszych złych złości powstalibysmy]

Derived terms

nouns
  • srebro czynione
  • złoto czynione
verbs
  • czynić mało impf
  • czynić na pamięć impf
  • dosyć czynić impf
  • prawem czynić impf

Descendants

  • Polish: czynić
  • Silesian: czynić

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “czynić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “czynić”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “czynić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “czynić”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • K. Nitsch, editor (1955), “czynić”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 414
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “czynić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “czynić”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
  • Wanda Decyk-Zięba, Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Zygmunt Gałecki, Justyna Garczyńska, Halina Karaś, Alina Kępińska, Anna Pasoń, Izabela Stąpor, Barbara Taras, Izabela Winiarska-Górska (2008) “czynić”, in Wanda Decyk-Zięba, Stanisław Dubisz, editors, Glosariusz staropolski - dydaktyczny słownik etymologiczny [Old Polish Glossary - Didactic Etymological Dictionary] (in Polish), Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, →ISBN, page 25

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish czynić. By surface analysis, czyn +‎ -ić.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈt͡ʂɘ.ɲit͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɘɲit͡ɕ
  • Syllabification: czy‧nić

Verb

czynić impf (perfective uczynić)

  1. (transitive) to make, to do
  2. (reflexive with się) to make oneself
  3. (transitive, Przemyśl) synonym of cenić
    Ile czynisz za tego kosa?How much do you price for this blackbird?

Conjugation

Conjugation of czynić impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive czynić
present tense 1st czynię czynimy
2nd czynisz czynicie
3rd czyni czynią
impersonal czyni się
past tense 1st czyniłem,
-(e)m czynił
czyniłam,
-(e)m czyniła
czyniłom,
-(e)m czyniło
czyniliśmy,
-(e)śmy czynili
czyniłyśmy,
-(e)śmy czyniły
2nd czyniłeś,
-(e)ś czynił
czyniłaś,
-(e)ś czyniła
czyniłoś,
-(e)ś czyniło
czyniliście,
-(e)ście czynili
czyniłyście,
-(e)ście czyniły
3rd czynił czyniła czyniło czynili czyniły
impersonal czyniono
future tense 1st będę czynił,
będę czynić
będę czyniła,
będę czynić
będę czyniło,
będę czynić
będziemy czynili,
będziemy czynić
będziemy czyniły,
będziemy czynić
2nd będziesz czynił,
będziesz czynić
będziesz czyniła,
będziesz czynić
będziesz czyniło,
będziesz czynić
będziecie czynili,
będziecie czynić
będziecie czyniły,
będziecie czynić
3rd będzie czynił,
będzie czynić
będzie czyniła,
będzie czynić
będzie czyniło,
będzie czynić
będą czynili,
będą czynić
będą czyniły,
będą czynić
impersonal będzie czynić się
conditional 1st czyniłbym,
bym czynił
czyniłabym,
bym czyniła
czyniłobym,
bym czyniło
czynilibyśmy,
byśmy czynili
czyniłybyśmy,
byśmy czyniły
2nd czyniłbyś,
byś czynił
czyniłabyś,
byś czyniła
czyniłobyś,
byś czyniło
czynilibyście,
byście czynili
czyniłybyście,
byście czyniły
3rd czyniłby,
by czynił
czyniłaby,
by czyniła
czyniłoby,
by czyniło
czyniliby,
by czynili
czyniłyby,
by czyniły
impersonal czyniono by
imperative 1st niech czynię czyńmy
2nd czyń czyńcie
3rd niech czyni niech czynią
active adjectival participle czyniący czyniąca czyniące czyniący czyniące
passive adjectival participle czyniony czyniona czynione czynieni czynione
contemporary adverbial participle czyniąc
verbal noun czynienie

Derived terms

verbs

Further reading

  • czynić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • czynić in Polish dictionaries at PWN
  • Aleksander Saloni (1908) “czynić”, in “Lud rzeszowski”, in Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne (in Polish), volume 10, Kraków: Akademia Umiejętności, page 333