eşmek

See also: esmek, eşmək, and əsmək

Crimean Tatar

Etymology

From Proto-Turkic *ēĺ-. Compare Turkish eşmek below.

Verb

eşmek

  1. to grub
  2. to disarrange

Turkish

Etymology 1

From Ottoman Turkish اشمك (eşmek, “to dig up slightly, scratch the soil”), from Proto-Turkic *eĺ-.[1]

Cognate with Azerbaijani eşmək (“to tear”), Bashkir ишеү (işew, “to row”), Chagatai [script needed] (eşmek, “to dig”), Chuvash алтма (altma, “to dig”), Tuvan эжер (ejer, “to row”), эштир (eştir, “to swim”).

Verb

eşmek (third-person singular simple present eşer)

  1. (transitive) to scratch, dig (the soil) lightly
  2. (transitive) to research and investigate
Synonyms
Derived terms
  • eşebilmek
  • eşelemek
  • eşememek
  • eşici
  • eşilmek
  • eşinmek
  • eşiş
  • eşme
  • eşmemek
  • eştirmek

Etymology 2

From Ottoman Turkish اشمك (eşmek, “to amble”), from Proto-Turkic *ẹĺ- (“to walk, trot, amble”).[2]

Cognate with Old Turkic [script needed] (eş-, “to walk, trot”), Chuvash ишме (išme, “to plod”), Southern Altai эжер (ežer, “to walk, go (with whom)”), Yakut ис (is, “to move”).

Verb

eşmek (third-person singular simple present eşer)

  1. (intransitive, for a horse) to trot

Conjugation

Conjugation of eşmek
positive conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple eşerim eşersin eşer eşeriz eşersiniz eşerler
past eşermişim eşermişsin eşermiş eşermişiz eşermişsiniz eşerlermiş
inferential eşerdim eşerdin eşerdi eşerdik eşerdiniz eşerlerdi
conditional eşersem eşersen eşerse eşersek eşerseniz eşerlerse
continuous continuous simple eşiyorum eşiyorsun eşiyor eşiyoruz eşiyorsunuz eşiyorlar
past eşiyormuşum eşiyormuşsun eşiyormuş eşiyormuşuz eşiyormuşsunuz eşiyorlarmış
inferential eşiyordum eşiyordun eşiyordu eşiyorduk eşiyordunuz eşiyorlardı
conditional eşiyorsam eşiyorsan eşiyorsa eşiyorsak eşiyorsanız eşiyorlarsa
inferential inferential simple eşmişim eşmişsin eşmiş eşmişiz eşmişsiniz eşmişler
past eşmişmişim eşmişmişsin eşmişmiş eşmişmişiz eşmişmişsiniz eşmişlermiş
inferential eşmiştim eşmiştin eşmişti eşmiştik eşmiştiniz eşmişlerdi
conditional eşmişsem eşmişsen eşmişse eşmişsek eşmişseniz eşmişlerse
future future simple eşeceğim eşeceksin eşecek eşeceğiz eşeceksiniz eşecekler
past eşecekmişim eşecekmişsin eşecekmiş eşecekmişiz eşecekmişsiniz eşeceklermiş
inferential eşecektim eşecektin eşecekti eşecektik eşecektiniz eşeceklerdi
conditional eşeceksem eşeceksen eşecekse eşeceksek eşecekseniz eşeceklerse
progressive progressive simple eşmekteyim eşmektesin eşmekte eşmekteyiz eşmektesiniz eşmekteler
past eşmekteymişim eşmekteymişsin eşmekteymiş eşmekteymişiz eşmekteymişsiniz eşmektelermiş
inferential eşmekteydim eşmekteydin eşmekteydi eşmekteydik eşmekteydiniz eşmektelerdi
conditional eşmekteysem eşmekteysen eşmekteyse eşmekteysek eşmekteyseniz eşmektelerse
necessitative necessitative simple eşmeliyim eşmelisin eşmeli eşmeliyiz eşmelisiniz eşmeliler
past eşmeliymişim eşmeliymişsin eşmeliymiş eşmeliymişiz eşmeliymişsiniz eşmelilermiş
inferential eşmeliydim eşmeliydin eşmeliydi eşmeliydik eşmeliydiniz eşmelilerdi
conditional eşmeliysem eşmeliysen eşmeliyse eşmeliysek eşmeliyseniz eşmelilerse
past past simple eştim eştin eşti eştik eştiniz eştiler
conditional eştiysem eştiysen eştiyse eştiysek eştiyseniz eştilerse
conditional conditional simple eşsem eşsen eşse eşsek eşseniz eşseler
past eşseymişim eşseymişsin eşseymiş eşseymişiz eşseymişsiniz eşselermiş
inferential eşseydim eşseydin eşseydi eşseydik eşseydiniz eşselerdi
optative eşeyim eşesin eşe eşelim eşesiniz eşeler
imperative imperative regular — eş eşsin — eşin eşsinler
formal — eşiniz — — eşiniz —
informal — eşsene — — eşsenize —
infinitive eşmek
verbal noun eşme
impersonal participle imperfective eşen
perfective eşmiş
prospective eşecek
personal participle non-prospective eştiğim eştiğin eştiği eştiğimiz eştiğiniz eştikleri
prospective eşeceğim eşeceğin eşeceği eşeceğimiz eşeceğiniz eşecekleri
temporal adverb temporal adverb simple eşerken1
specific eşince
"and" eşip
"since" eşeli
"until" eşesiye
"as long as" eştikçe
modal adverb modal adverb simple eşerek
reduplicated eşe eşe
"as if" eşercesine1
negative conjugation
negative conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple eşmem eşmezsin eşmez eşmeyiz eşmezsiniz eşmezler
past eşmezmişim eşmezmişsin eşmezmiş eşmezmişiz eşmezmişsiniz eşmezlermiş
inferential eşmezdim eşmezdin eşmezdi eşmezdik eşmezdiniz eşmezlerdi
conditional eşmezsem eşmezsen eşmezse eşmezsek eşmezseniz eşmezlerse
continuous continuous simple eşmiyorum eşmiyorsun eşmiyor eşmiyoruz eşmiyorsunuz eşmiyorlar
past eşmiyormuşum eşmiyormuşsun eşmiyormuş eşmiyormuşuz eşmiyormuşsunuz eşmiyorlarmış
inferential eşmiyordum eşmiyordun eşmiyordu eşmiyorduk eşmiyordunuz eşmiyorlardı
conditional eşmiyorsam eşmiyorsan eşmiyorsa eşmiyorsak eşmiyorsanız eşmiyorlarsa
inferential inferential simple eşmemişim eşmemişsin eşmemiş eşmemişiz eşmemişsiniz eşmemişler
past eşmemişmişim eşmemişmişsin eşmemişmiş eşmemişmişiz eşmemişmişsiniz eşmemişlermiş
inferential eşmemiştim eşmemiştin eşmemişti eşmemiştik eşmemiştiniz eşmemişlerdi
conditional eşmemişsem eşmemişsen eşmemişse eşmemişsek eşmemişseniz eşmemişlerse
future future simple eşmeyeceğim eşmeyeceksin eşmeyecek eşmeyeceğiz eşmeyeceksiniz eşmeyecekler
past eşmeyecekmişim eşmeyecekmişsin eşmeyecekmiş eşmeyecekmişiz eşmeyecekmişsiniz eşmeyeceklermiş
inferential eşmeyecektim eşmeyecektin eşmeyecekti eşmeyecektik eşmeyecektiniz eşmeyeceklerdi
conditional eşmeyeceksem eşmeyeceksen eşmeyecekse eşmeyeceksek eşmeyecekseniz eşmeyeceklerse
progressive progressive simple eşmemekteyim eşmemektesin eşmemekte eşmemekteyiz eşmemektesiniz eşmemekteler
past eşmemekteymişim eşmemekteymişsin eşmemekteymiş eşmemekteymişiz eşmemekteymişsiniz eşmemektelermiş
inferential eşmemekteydim eşmemekteydin eşmemekteydi eşmemekteydik eşmemekteydiniz eşmemektelerdi
conditional eşmemekteysem eşmemekteysen eşmemekteyse eşmemekteysek eşmemekteyseniz eşmemektelerse
necessitative necessitative simple eşmemeliyim eşmemelisin eşmemeli eşmemeliyiz eşmemelisiniz eşmemeliler
past eşmemeliymişim eşmemeliymişsin eşmemeliymiş eşmemeliymişiz eşmemeliymişsiniz eşmemelilermiş
inferential eşmemeliydim eşmemeliydin eşmemeliydi eşmemeliydik eşmemeliydiniz eşmemelilerdi
conditional eşmemeliysem eşmemeliysen eşmemeliyse eşmemeliysek eşmemeliyseniz eşmemelilerse
past past simple eşmedim eşmedin eşmedi eşmedik eşmediniz eşmediler
conditional eşmediysem eşmediysen eşmediyse eşmediysek eşmediyseniz eşmedilerse
conditional conditional simple eşmesem eşmesen eşmese eşmesek eşmeseniz eşmeseler
past eşmeseymişim eşmeseymişsin eşmeseymiş eşmeseymişiz eşmeseymişsiniz eşmeselermiş
inferential eşmeseydim eşmeseydin eşmeseydi eşmeseydik eşmeseydiniz eşmeselerdi
optative eşmeyeyim eşmeyesin eşmeye eşmeyelim eşmeyesiniz eşmeyeler
imperative imperative regular — eşme eşmesin — eşmeyin eşmesinler
formal — eşmeyiniz — — eşmeyiniz —
informal — eşmesene — — eşmesenize —
infinitive eşmemek
verbal noun eşmeme
impersonal participle imperfective eşmeyen
perfective eşmemiş
prospective eşmeyecek
personal participle non-prospective eşmediğim eşmediğin eşmediği eşmediğimiz eşmediğiniz eşmedikleri
prospective eşmeyeceğim eşmeyeceğin eşmeyeceği eşmeyeceğimiz eşmeyeceğiniz eşmeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple eşmezken1
specific eşmeyince
"and" eşmeyip
"since" eşmeyeli
"until" eşmeyesiye
"as long as" eşmedikçe
modal adverb modal adverb simple eşmeyerek
reduplicated eşmeye eşmeye
"as if" eşmezcesine1
potential conjugation
potential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple eşebilirim eşebilirsin eşebilir eşebiliriz eşebilirsiniz eşebilirler
past eşebilirmişim eşebilirmişsin eşebilirmiş eşebilirmişiz eşebilirmişsiniz eşebilirlermiş
inferential eşebilirdim eşebilirdin eşebilirdi eşebilirdik eşebilirdiniz eşebilirlerdi
conditional eşebilirsem eşebilirsen eşebilirse eşebilirsek eşebilirseniz eşebilirlerse
continuous continuous simple eşebiliyorum eşebiliyorsun eşebiliyor eşebiliyoruz eşebiliyorsunuz eşebiliyorlar
past eşebiliyormuşum eşebiliyormuşsun eşebiliyormuş eşebiliyormuşuz eşebiliyormuşsunuz eşebiliyorlarmış
inferential eşebiliyordum eşebiliyordun eşebiliyordu eşebiliyorduk eşebiliyordunuz eşebiliyorlardı
conditional eşebiliyorsam eşebiliyorsan eşebiliyorsa eşebiliyorsak eşebiliyorsanız eşebiliyorlarsa
inferential inferential simple eşebilmişim eşebilmişsin eşebilmiş eşebilmişiz eşebilmişsiniz eşebilmişler
past eşebilmişmişim eşebilmişmişsin eşebilmişmiş eşebilmişmişiz eşebilmişmişsiniz eşebilmişlermiş
inferential eşebilmiştim eşebilmiştin eşebilmişti eşebilmiştik eşebilmiştiniz eşebilmişlerdi
conditional eşebilmişsem eşebilmişsen eşebilmişse eşebilmişsek eşebilmişseniz eşebilmişlerse
future future simple eşebileceğim eşebileceksin eşebilecek eşebileceğiz eşebileceksiniz eşebilecekler
past eşebilecekmişim eşebilecekmişsin eşebilecekmiş eşebilecekmişiz eşebilecekmişsiniz eşebileceklermiş
inferential eşebilecektim eşebilecektin eşebilecekti eşebilecektik eşebilecektiniz eşebileceklerdi
conditional eşebileceksem eşebileceksen eşebilecekse eşebileceksek eşebilecekseniz eşebileceklerse
progressive progressive simple eşebilmekteyim eşebilmektesin eşebilmekte eşebilmekteyiz eşebilmektesiniz eşebilmekteler
past eşebilmekteymişim eşebilmekteymişsin eşebilmekteymiş eşebilmekteymişiz eşebilmekteymişsiniz eşebilmektelermiş
inferential eşebilmekteydim eşebilmekteydin eşebilmekteydi eşebilmekteydik eşebilmekteydiniz eşebilmektelerdi
conditional eşebilmekteysem eşebilmekteysen eşebilmekteyse eşebilmekteysek eşebilmekteyseniz eşebilmektelerse
necessitative necessitative simple eşebilmeliyim eşebilmelisin eşebilmeli eşebilmeliyiz eşebilmelisiniz eşebilmeliler
past eşebilmeliymişim eşebilmeliymişsin eşebilmeliymiş eşebilmeliymişiz eşebilmeliymişsiniz eşebilmelilermiş
inferential eşebilmeliydim eşebilmeliydin eşebilmeliydi eşebilmeliydik eşebilmeliydiniz eşebilmelilerdi
conditional eşebilmeliysem eşebilmeliysen eşebilmeliyse eşebilmeliysek eşebilmeliyseniz eşebilmelilerse
past past simple eşebildim eşebildin eşebildi eşebildik eşebildiniz eşebildiler
conditional eşebildiysem eşebildiysen eşebildiyse eşebildiysek eşebildiyseniz eşebildilerse
conditional conditional simple eşebilsem eşebilsen eşebilse eşebilsek eşebilseniz eşebilseler
past eşebilseymişim eşebilseymişsin eşebilseymiş eşebilseymişiz eşebilseymişsiniz eşebilselermiş
inferential eşebilseydim eşebilseydin eşebilseydi eşebilseydik eşebilseydiniz eşebilselerdi
optative eşebileyim eşebilesin eşebile eşebilelim eşebilesiniz eşebileler
imperative imperative regular — eşebil eşebilsin — eşebilin eşebilsinler
formal — eşebiliniz — — eşebiliniz —
informal — eşebilsene — — eşebilsenize —
infinitive eşebilmek
verbal noun eşebilme
impersonal participle imperfective eşebilen
perfective eşebilmiş
prospective eşebilecek
personal participle non-prospective eşebildiğim eşebildiğin eşebildiği eşebildiğimiz eşebildiğiniz eşebildikleri
prospective eşebileceğim eşebileceğin eşebileceği eşebileceğimiz eşebileceğiniz eşebilecekleri
temporal adverb temporal adverb simple eşebilirken1
specific eşebilince
"and" eşebilip
"since" eşebileli
"until" eşebilesiye
"as long as" eşebildikçe
modal adverb modal adverb simple eşebilerek
reduplicated eşebile eşebile
"as if" eşebilircesine1
impotential conjugation
impotential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple eşemem eşemezsin eşemez eşemeyiz eşemezsiniz eşemezler
past eşemezmişim eşemezmişsin eşemezmiş eşemezmişiz eşemezmişsiniz eşemezlermiş
inferential eşemezdim eşemezdin eşemezdi eşemezdik eşemezdiniz eşemezlerdi
conditional eşemezsem eşemezsen eşemezse eşemezsek eşemezseniz eşemezlerse
continuous continuous simple eşemiyorum eşemiyorsun eşemiyor eşemiyoruz eşemiyorsunuz eşemiyorlar
past eşemiyormuşum eşemiyormuşsun eşemiyormuş eşemiyormuşuz eşemiyormuşsunuz eşemiyorlarmış
inferential eşemiyordum eşemiyordun eşemiyordu eşemiyorduk eşemiyordunuz eşemiyorlardı
conditional eşemiyorsam eşemiyorsan eşemiyorsa eşemiyorsak eşemiyorsanız eşemiyorlarsa
inferential inferential simple eşememişim eşememişsin eşememiş eşememişiz eşememişsiniz eşememişler
past eşememişmişim eşememişmişsin eşememişmiş eşememişmişiz eşememişmişsiniz eşememişlermiş
inferential eşememiştim eşememiştin eşememişti eşememiştik eşememiştiniz eşememişlerdi
conditional eşememişsem eşememişsen eşememişse eşememişsek eşememişseniz eşememişlerse
future future simple eşemeyeceğim eşemeyeceksin eşemeyecek eşemeyeceğiz eşemeyeceksiniz eşemeyecekler
past eşemeyecekmişim eşemeyecekmişsin eşemeyecekmiş eşemeyecekmişiz eşemeyecekmişsiniz eşemeyeceklermiş
inferential eşemeyecektim eşemeyecektin eşemeyecekti eşemeyecektik eşemeyecektiniz eşemeyeceklerdi
conditional eşemeyeceksem eşemeyeceksen eşemeyecekse eşemeyeceksek eşemeyecekseniz eşemeyeceklerse
progressive progressive simple eşememekteyim eşememektesin eşememekte eşememekteyiz eşememektesiniz eşememekteler
past eşememekteymişim eşememekteymişsin eşememekteymiş eşememekteymişiz eşememekteymişsiniz eşememektelermiş
inferential eşememekteydim eşememekteydin eşememekteydi eşememekteydik eşememekteydiniz eşememektelerdi
conditional eşememekteysem eşememekteysen eşememekteyse eşememekteysek eşememekteyseniz eşememektelerse
necessitative necessitative simple eşememeliyim eşememelisin eşememeli eşememeliyiz eşememelisiniz eşememeliler
past eşememeliymişim eşememeliymişsin eşememeliymiş eşememeliymişiz eşememeliymişsiniz eşememelilermiş
inferential eşememeliydim eşememeliydin eşememeliydi eşememeliydik eşememeliydiniz eşememelilerdi
conditional eşememeliysem eşememeliysen eşememeliyse eşememeliysek eşememeliyseniz eşememelilerse
past past simple eşemedim eşemedin eşemedi eşemedik eşemediniz eşemediler
conditional eşemediysem eşemediysen eşemediyse eşemediysek eşemediyseniz eşemedilerse
conditional conditional simple eşemesem eşemesen eşemese eşemesek eşemeseniz eşemeseler
past eşemeseymişim eşemeseymişsin eşemeseymiş eşemeseymişiz eşemeseymişsiniz eşemeselermiş
inferential eşemeseydim eşemeseydin eşemeseydi eşemeseydik eşemeseydiniz eşemeselerdi
optative eşemeyeyim eşemeyesin eşemeye eşemeyelim eşemeyesiniz eşemeyeler
imperative imperative regular — eşeme eşemesin — eşemeyin eşemesinler
formal — eşemeyiniz — — eşemeyiniz —
informal — eşemesene — — eşemesenize —
infinitive eşememek
verbal noun eşememe
impersonal participle imperfective eşemeyen
perfective eşememiş
prospective eşemeyecek
personal participle non-prospective eşemediğim eşemediğin eşemediği eşemediğimiz eşemediğiniz eşemedikleri
prospective eşemeyeceğim eşemeyeceğin eşemeyeceği eşemeyeceğimiz eşemeyeceğiniz eşemeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple eşemezken1
specific eşemeyince
"and" eşemeyip
"since" eşemeyeli
"until" eşemeyesiye
"as long as" eşemedikçe
modal adverb modal adverb simple eşemeyerek
reduplicated eşemeye eşemeye
"as if" eşemezcesine1

1 The suffixes -ken and -cesine may be suffixed to the base form of any of the following tenses: aorist, continuous, inferential (even when it follows another suffix), and future.

References

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ēĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ẹĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.