luaidh

Irish

Etymology

From Middle Irish lúaidid (“to move”),[1] from Old Irish luïd (“to move”).[2] Doublet of luaigh.

Pronunciation

Verb

luaidh (present analytic luaidheann, future analytic luaidhfidh, verbal noun luadh, past participle luaidhte) (literary)

  1. (transitive) to move, set in motion, transport
  2. (intransitive) to move, go

Conjugation

conjugation of luaidh (first conjugation – A)
verbal noun luadh
past participle luaidhte
tense singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative
present luaidhim luaidheann tú;
luaidhir† 		luaidheann sé, sí luaidhimid luaidheann sibh luaidheann siad;
luaidhid† 		a luaidheann; a luaidheas luaidhtear
past luaidh mé; luaidheas luaidh tú; luaidhis luaidh sé, sí luaidheamar; luaidh muid luaidh sibh; luaidheabhair luaidh siad; luaidheadar a luaidh /
ar luaidh* 		luaidheadh
past habitual luaidhinn luaidhteá luaidheadh sé, sí luaidhimis; luaidheadh muid luaidheadh sibh luaidhidís; luaidheadh siad a luaidheadh /
a luaidheadh* 		luaidhtí
future luaidhfidh mé;
luaidhfead 		luaidhfidh tú;
luaidhfir† 		luaidhfidh sé, sí luaidhfimid;
luaidhfidh muid 		luaidhfidh sibh luaidhfidh siad;
luaidhfid† 		a luaidhfidh; a luaidhfeas luaidhfear
conditional luaidhfinn luaidhfeá luaidhfeadh sé, sí luaidhfimis; luaidhfeadh muid luaidhfeadh sibh luaidhfidís; luaidhfeadh siad a luaidhfeadh /
a luaidhfeadh* 		luaidhfí
subjunctive
present go luaidhe mé;
go luaidhead† 		go luaidhe tú;
go luaidhir† 		go luaidhe sé, sí go luaidhimid;
go luaidhe muid 		go luaidhe sibh go luaidhe siad;
go luaidhid† 		— go luaidhtear
past dá luaidhinn dá luaidhteá dá luaidheadh sé, sí dá luaidhimis;
dá luaidheadh muid 		dá luaidheadh sibh dá luaidhidís;
dá luaidheadh siad 		— dá luaidhtí
imperative
– luaidhim luaidh luaidheadh sé, sí luaidhimis luaidhigí;
luaidhidh† 		luaidhidís — luaidhtear

* indirect relative
† archaic or dialect form

References

  1. ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “1 lúaidid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
  2. ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “luïd”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language

Further reading

  • Dinneen, Patrick S. (1927) “luaḋaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 2nd edition, Dublin: Irish Texts Society, page 679; reprinted with additions 1996, →ISBN
  • Ó Dónaill, Niall (1977) “luaidh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN

Scottish Gaelic

Pronunciation

  • IPA(key): /l̪ˠuəj/

Etymology 1

From Middle Irish lúaidid (“to move”),[1] from Old Irish luïd (“to move”).[2]

Verb

luaidh (past luaidh, future luaidhidh, verbal noun luadh or luadhadh, past participle luaidhte)

  1. full, waulk

Etymology 2

From Old Irish lúad. Cognate to Latin laus.

Verb

luaidh (past luaidh, future luaidhidh, verbal noun luaidh, past participle luaidhte)

  1. praise
  2. mention, allude

Noun

luaidh m (genitive singular luaidh, plural luaidhean)

  1. verbal noun of luaidh
  2. praise
    Synonyms: cliù, moladh
  3. mention, allusion
  4. (colloquial) Term of endearment for a friend, family member, child, etc., particularly in the vocative case; darling, dear, loved one
Usage notes
  • Use in the vocative case is not gender-specific, despite luaidh being a masculine noun.
Derived terms

Etymology 3

Noun

luaidh f (genitive singular luaidhe)

  1. alternative form of luaidhe (“lead”)

References

  1. ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “1 lúaidid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
  2. ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “luïd”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.