mącić

• męcić

Inherited from Proto-Slavic *mǭtìti. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /mɑ̃t͡ɕʲit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /mɑ̃t͡ɕʲit͡ɕʲ/

mącić impf

1. (attested in Lesser Poland) to harass, to torment, to persecute
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 105, 42:

     Vzrzal, gdy møczyly sø sye

     [Uźrzał, gdy mącili są sie]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 41, 6:

     Przecz smøtna ies, dusze moia y czemu me *mocisz?

     [Przecz smętna jeś, dusze moja, i czemu mie mącisz?]

2. (attested in Lesser Poland) to shake, to agitate
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 45, 2:

     Ne bødzemy se bacz, gdi se bødze møczicz zema

     [Nie będziemy sie bać, gdy sie będzie męcić ziemia]

• Polish: mącić
• Silesian: mōńcić

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “mącić, męcić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish mącić.

• IPA^(key): /ˈmɔɲ.t͡ɕit͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔɲt͡ɕit͡ɕ
• Syllabification: mą‧cić

mącić impf

1. (transitive) to stir, to disturb, to muddy (e.g. water)

   Synonyms: bełtać, mieszać

   • 1937, Miguel de Cervantes Saavedra, translated by Edward Boye, Przedziwny Hidalgo Don Kichot z Manczy, Wydawnictwo J. Mortkowicza, part 2, chapter 26:

     Jest to prawda bardzo oczywista; pocóż tedy mam się rozbierać z szatek i mścić się na tych drzewach, które mi nic nie zawiniły? Również nie mam potrzeby mącić przezroczej wody w strumieniach, które ugaszą moje pragnienie, gdy mi się pić będzie chciało.

     This is a very evident truth; so why should I take off my robes and take revenge on these trees, which have done nothing to me? Likewise, I have no need to muddy the clear water in the streams which will quench my thirst when I want to drink.

   • 2014, Katarzyna Michalak, Serce Ferrina‎^[4], archived from the original on 7 July 2024:

     Szczękając zębami, uniosła głowę i spojrzała w morze, chcąc choć w ten sposób pożegnać dzielnych morskich towarzyszy, ale powierzchnię wody mąciły jedynie łagodne fale.

     With her teeth chattering, she raised her head and looked at the sea, wanting to say goodbye to her brave companions at sea at least in this way, but only gentle waves disturbed the surface of the water.

2. (transitive) to disturb, to stir (e.g. a situation)

   Synonyms: przeszkadzać, zakłócać

3. (transitive) to ruffle, to muddy (e.g. one's senses)

   Synonyms: mierzwić, stroszyć, wzburzać

4. (transitive) to blather

   Synonyms: see Thesaurus:bredzić

5. (reflexive with się) to be stired (e.g. water)
6. (reflexive with się) to permeate (e.g. a smell)
7. (reflexive with się, of a situation, nation, etc.) to be disturbed, to be stirred; to roil
8. (reflexive with się) to be ruffled, to be muddied (e.g. one's senses)

• mącić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• mącić in Polish dictionaries at PWN