niaukti

Lithuanian

Etymology

Of unclear origin. Persson compares the word to obscure Latin nuscitiones (“having impaired sight at night”), taking the Latin pre-form as *nuc-scos.^[1] Seebold's attempt to connect this lemma with Old English nīpan (“grow dark”) via a hypothetical pre-form *(kʷ)niaukʷ- is very much ad hoc.^[2]

The similarity between niáukti and niaurùs (“sullen”), niūrùs (“gloomy, moody”) has been noted. (Can this⁽⁺⁾ etymology be sourced?)

Pronunciation

IPA^(key): /nʲæʊk.tʲɪ/

Verb

niáukti (third-person present tense niáukia, third-person past tense niáukė)

(transitive, of clouds) overcast, darken, cover
Diẽvo tei̇̃smo dẽbesys jaũ niáukia dañgų. - The clouds of God's judgement are already darkening the sky.
(transitive, figuratively) make gloomy, sully
Ji̇̀s bùvo tóks apsiniaukęs, kàd Lietuvõs rýto pérgalė ti̇̀k niáukė jõ diẽną. - He was so gloomy that Lithuania's morning victory only sullied his day.

Declension

Conjugation of *niaukti*
		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
		singular vienaskaita			plural daugiskaita
		aš	tu	jis/ji	mes	jūs	jie/jos
indicative tiesioginė nuosaka	present esamasis laikas	niáukiu	niáuki	niáukia	niáukiame, niáukiam	niáukiate, niáukiat	niáukia
	past būtasis kartinis laikas	niáukiau	niáukei	niáukė	niáukėme, niáukėm	niáukėte, niáukėt	niáukė
	past frequentative būtasis dažninis laikas	niáukdavau	niáukdavai	niáukdavo	niáukdavome, niáukdavom	niáukdavote, niáukdavot	niáukdavo
	future būsimasis laikas	niáuksiu	niáuksi	niáuks	niáuksime, niáuksim	niáuksite, niáuksit	niáuks
subjunctive tariamoji nuosaka		niáukčiau	niáuktum	niáuktų	niáuktumėme, niáuktumėm, niáuktume	niáuktumėte, niáuktumėt	niáuktų
imperative liepiamoji nuosaka		—	niáuk, niáuki	teniáukia	niáukime, niáukim	niáukite, niáukit	teniáukia

Participles of niaukti

adjectival (dalyviai)
	active	passive
present	niáukiąs, niáukiantis	niáukiamas
past	niáukęs	niáuktas
past frequentative	niáukdavęs	—
future	niáuksiąs, niáuksiantis	niáuksimas
participle of necessity	—	niáuktinas

adverbial
special pusdalyvis		niáukdamas
half-participle padalyviai	present	niáukiant
	past	niáukus
	past frequentative	niáukdavus
	future	niáuksiant
manner of action būdinys		niáukte, niáuktinai

Derived terms

apniáukti
apsiniáukti
niáuktis
užniáukti

Related terms

niùkti, niū̃kti
niūksóti
niūkùs

References

^ Fraenkel, Ernst (1955, 1962–1965) “niáukti”, in Litauisches etymologisches Wörterbuch, volume I, Heidelberg-Göttingen: Carl Winter and Vandenhoeck & Ruprecht, pages 499-500
^ “niaukti”, in Lietuvių kalbos etimologinio žodyno duomenų bazė [Lithuanian etymological dictionary database], 2007–2012

[1] Fraenkel, Ernst (1955, 1962–1965) “niáukti”, in Litauisches etymologisches Wörterbuch, volume I, Heidelberg-Göttingen: Carl Winter and Vandenhoeck & Ruprecht, pages 499-500

[2] “niaukti”, in Lietuvių kalbos etimologinio žodyno duomenų bazė [Lithuanian etymological dictionary database], 2007–2012

[1]

[2]