rúsc
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /ɾˠuːsˠk/
Etymology 1
From Old Irish rúsc (compare Scottish Gaelic rùsg, Manx roost), from Proto-Celtic *rūskos (compare Welsh rhisgl).
Noun
rúsc m (genitive singular rúisc, nominative plural rúisc)
Declension
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Synonyms
Derived terms
- Cora Droma Rúisc (“Carrick-on-Shannon”)
Etymology 2
Verb
rúsc (present analytic rúscann, future analytic rúscfaidh, verbal noun rúscadh, past participle rúscthe)
- alternative form of rúisc (“poke; decorticate; trounce”)
Conjugation
conjugation of rúsc (first conjugation – A)
| verbal noun | rúscadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | rúsctha | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | rúscaim | rúscann tú; rúscair† |
rúscann sé, sí | rúscaimid | rúscann sibh | rúscann siad; rúscaid† |
a rúscann; a rúscas | rúsctar |
| past | rúsc mé; rúscas | rúsc tú; rúscais | rúsc sé, sí | rúscamar; rúsc muid | rúsc sibh; rúscabhair | rúsc siad; rúscadar | a rúsc / ar rúsc* |
rúscadh |
| past habitual | rúscainn | rúsctá | rúscadh sé, sí | rúscaimis; rúscadh muid | rúscadh sibh | rúscaidís; rúscadh siad | a rúscadh / a rúscadh* |
rúsctaí |
| future | rúscfaidh mé; rúscfad |
rúscfaidh tú; rúscfair† |
rúscfaidh sé, sí | rúscfaimid; rúscfaidh muid |
rúscfaidh sibh | rúscfaidh siad; rúscfaid† |
a rúscfaidh; a rúscfas | rúscfar |
| conditional | rúscfainn | rúscfá | rúscfadh sé, sí | rúscfaimis; rúscfadh muid | rúscfadh sibh | rúscfaidís; rúscfadh siad | a rúscfadh / a rúscfadh* |
rúscfaí |
| subjunctive | ||||||||
| present | go rúsca mé; go rúscad† |
go rúsca tú; go rúscair† |
go rúsca sé, sí | go rúscaimid; go rúsca muid |
go rúsca sibh | go rúsca siad; go rúscaid† |
— | go rúsctar |
| past | dá rúscainn | dá rúsctá | dá rúscadh sé, sí | dá rúscaimis; dá rúscadh muid |
dá rúscadh sibh | dá rúscaidís; dá rúscadh siad |
— | dá rúsctaí |
| imperative | ||||||||
| – | rúscaim | rúsc | rúscadh sé, sí | rúscaimis | rúscaigí; rúscaidh† |
rúscaidís | — | rúsctar |
* indirect relative
† archaic or dialect form
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “rúsc”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “rúsc”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
Old Irish
Etymology
From Proto-Celtic *rūskos (compare Welsh rhisgl).
Pronunciation
- IPA(key): /ruːsk/
Noun
rúsc m (genitive rúisc, no plural)
Inflection
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | rúsc | — | — |
| vocative | rúisc | — | — |
| accusative | rúscN | — | — |
| genitive | rúiscL | — | — |
| dative | rúscL | — | — |
Initial mutations of a following adjective:
- H = triggers aspiration
- L = triggers lenition
- N = triggers nasalization
Descendants
Mutation
| radical | lenition | nasalization |
|---|---|---|
| rúsc also rrúsc in h-prothesis environments |
rúsc pronounced with /ɾ-/ |
rúsc also rrúsc |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in Old Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
Further reading
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “rúsc”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language