scáin
Irish
Alternative forms
- sgáin (obsolete)
Etymology
From Middle Irish scáinid (“to burst, cleave”),[1] from Proto-Indo-European *(s)ken- (“to peel”). Cognate with Welsh cen (“skin, scale”) and English skin.
Pronunciation
- IPA(key): /sˠkɑːnʲ/, /sˠkaːnʲ/
Verb
scáin (present analytic scáineann, future analytic scáinfidh, verbal noun scáineadh, past participle scáinte) (ambitransitive)
- to part (divide in two; become divided in two)
- to split, cleave
- to crack (form cracks; make cracks in)
- to scatter (disperse)
Conjugation
conjugation of scáin (first conjugation – A)
verbal noun | scáineadh | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
past participle | scáinte | |||||||
tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | ||||||||
present | scáinim | scáineann tú; scáinir† |
scáineann sé, sí | scáinimid | scáineann sibh | scáineann siad; scáinid† |
a scáineann; a scáineas | scáintear |
past | scáin mé; scáineas | scáin tú; scáinis | scáin sé, sí | scáineamar; scáin muid | scáin sibh; scáineabhair | scáin siad; scáineadar | a scáin / ar scáin* |
scáineadh |
past habitual | scáininn | scáinteá | scáineadh sé, sí | scáinimis; scáineadh muid | scáineadh sibh | scáinidís; scáineadh siad | a scáineadh / a scáineadh* |
scáintí |
future | scáinfidh mé; scáinfead |
scáinfidh tú; scáinfir† |
scáinfidh sé, sí | scáinfimid; scáinfidh muid |
scáinfidh sibh | scáinfidh siad; scáinfid† |
a scáinfidh; a scáinfeas | scáinfear |
conditional | scáinfinn | scáinfeá | scáinfeadh sé, sí | scáinfimis; scáinfeadh muid | scáinfeadh sibh | scáinfidís; scáinfeadh siad | a scáinfeadh / a scáinfeadh* |
scáinfí |
subjunctive | ||||||||
present | go scáine mé; go scáinead† |
go scáine tú; go scáinir† |
go scáine sé, sí | go scáinimid; go scáine muid |
go scáine sibh | go scáine siad; go scáinid† |
— | go scáintear |
past | dá scáininn | dá scáinteá | dá scáineadh sé, sí | dá scáinimis; dá scáineadh muid |
dá scáineadh sibh | dá scáinidís; dá scáineadh siad |
— | dá scáintí |
imperative | ||||||||
– | scáinim | scáin | scáineadh sé, sí | scáinimis | scáinigí; scáinidh† |
scáinidís | — | scáintear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
Synonyms
Derived terms
- scáine
- scáineach
- scáinteacht
References
- ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “scáinid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
Further reading
- Dinneen, Patrick S. (1927) “scáinim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 2nd edition, Dublin: Irish Texts Society, page 952; reprinted with additions 1996, →ISBN
- Ó Dónaill, Niall (1977) “scáin”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN