téacht
See also: teacht
Irish
Etymology
From Middle Irish téchtaige, from Old Irish coiteichtea, from Proto-Celtic *tenkto, from Proto-Indo-European *tenk- (“to contract”), see also Swedish tät, Dutch dicht (“dense”), German dicht (“dense”).[1]
Verb
téacht (present analytic téachtann, future analytic téachtfaidh, verbal noun téachtadh, past participle téachta)
Conjugation
conjugation of téacht (first conjugation – A)
| verbal noun | téachtadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | téachta | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | téachtaim | téachtann tú; téachtair† |
téachtann sé, sí | téachtaimid | téachtann sibh | téachtann siad; téachtaid† |
a théachtann; a théachtas / a dtéachtann* |
téachtar |
| past | théacht mé; théachtas | théacht tú; théachtais | théacht sé, sí | théachtamar; théacht muid | théacht sibh; théachtabhair | théacht siad; théachtadar | a théacht / ar théacht* |
téachtadh |
| past habitual | théachtainn / dtéachtainn‡‡ | théachtá / dtéachtᇇ | théachtadh sé, sí / dtéachtadh sé, s퇇 | théachtaimis; théachtadh muid / dtéachtaimis‡‡; dtéachtadh muid‡‡ | théachtadh sibh / dtéachtadh sibh‡‡ | théachtaidís; théachtadh siad / dtéachtaidís‡‡; dtéachtadh siad‡‡ | a théachtadh / a dtéachtadh* |
théachtaí / dtéachta퇇 |
| future | téachtfaidh mé; téachtfad |
téachtfaidh tú; téachtfair† |
téachtfaidh sé, sí | téachtfaimid; téachtfaidh muid |
téachtfaidh sibh | téachtfaidh siad; téachtfaid† |
a théachtfaidh; a théachtfas / a dtéachtfaidh* |
téachtfar |
| conditional | théachtfainn / dtéachtfainn‡‡ | théachtfá / dtéachtfᇇ | théachtfadh sé, sí / dtéachtfadh sé, s퇇 | théachtfaimis; théachtfadh muid / dtéachtfaimis‡‡; dtéachtfadh muid‡‡ | théachtfadh sibh / dtéachtfadh sibh‡‡ | théachtfaidís; théachtfadh siad / dtéachtfaidís‡‡; dtéachtfadh siad‡‡ | a théachtfadh / a dtéachtfadh* |
théachtfaí / dtéachtfa퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go dtéachta mé; go dtéachtad† |
go dtéachta tú; go dtéachtair† |
go dtéachta sé, sí | go dtéachtaimid; go dtéachta muid |
go dtéachta sibh | go dtéachta siad; go dtéachtaid† |
— | go dtéachtar |
| past | dá dtéachtainn | dá dtéachtá | dá dtéachtadh sé, sí | dá dtéachtaimis; dá dtéachtadh muid |
dá dtéachtadh sibh | dá dtéachtaidís; dá dtéachtadh siad |
— | dá dtéachtaí |
| imperative | ||||||||
| – | téachtaim | téacht | téachtadh sé, sí | téachtaimis | téachtaigí; téachtaidh† |
téachtaidís | — | téachtar |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- antaithéachtach (“anticoagulant”, adjective)
- antaithéachtach m (“anticoagulant”)
- téachtach m (“coagulant”)
- téachtfhuil f (“clotted blood”)
Mutation
| radical | lenition | eclipsis |
|---|---|---|
| téacht | théacht | dtéacht |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- ^ MacBain, Alexander, Mackay, Eneas (1911) “téacht”, in An Etymological Dictionary of the Gaelic Language[1], Stirling, →ISBN, page teuchd
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “téacht”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN