tagair
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /ˈt̪ˠaɡəɾʲ/, /ˈt̪ˠɑɡəɾʲ/
Etymology 1
From Middle Irish tacraid, from Old Irish du·acair (“to plead, declare”).[1]
Verb
tagair (present analytic tagraíonn, future analytic tagróidh, verbal noun tagairt, past participle tagartha)
- (intransitive) to refer [with do ‘to’], allude [with do ‘to’]
- (ambitransitive) to mention [with direct object or do]
- (transitive) to plead (beg) for
- (ambitransitive) to argue, dispute
- (transitive) to sue
Conjugation
verbal noun | tagairt | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
past participle | tagartha | |||||||
tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | ||||||||
present | tagraím | tagraíonn tú; tagraír† |
tagraíonn sé, sí | tagraímid; tagraíonn muid |
tagraíonn sibh | tagraíonn siad; tagraíd† |
a thagraíonn; a thagraíos / a dtagraíonn* |
tagraítear |
past | thagair mé; thagraíos | thagair tú; thagraís | thagair sé, sí | thagraíomar; thagair muid | thagair sibh; thagraíobhair | thagair siad; thagraíodar | a thagair / ar thagair* |
tagraíodh |
past habitual | thagraínn / dtagraínn‡‡ | thagraíteá / dtagraíteᇇ | thagraíodh sé, sí / dtagraíodh sé, s퇇 | thagraímis; thagraíodh muid / dtagraímis‡‡; dtagraíodh muid‡‡ | thagraíodh sibh / dtagraíodh sibh‡‡ | thagraídís; thagraíodh siad / dtagraídís‡‡; dtagraíodh siad‡‡ | a thagraíodh / a dtagraíodh* |
thagraítí / dtagraít퇇 |
future | tagróidh mé; tagród; tagróchaidh mé† |
tagróidh tú; tagróir†; tagróchaidh tú† |
tagróidh sé, sí; tagróchaidh sé, sí† |
tagróimid; tagróidh muid; tagróchaimid†; tagróchaidh muid† |
tagróidh sibh; tagróchaidh sibh† |
tagróidh siad; tagróid†; tagróchaidh siad† |
a thagróidh; a thagrós; a thagróchaidh†; a thagróchas† / a dtagróidh*; a dtagróchaidh*† |
tagrófar; tagróchar† |
conditional | thagróinn; thagróchainn† / dtagróinn‡‡; dtagróchainn†‡‡ | thagrófá; thagróchthᆠ/ dtagrófᇇ; dtagróchthᆇ‡ | thagródh sé, sí; thagróchadh sé, sí† / dtagródh sé, s퇇; dtagróchadh sé, s톇‡ | thagróimis; thagródh muid; thagróchaimis†; thagróchadh muid† / dtagróimis‡‡; dtagródh muid‡‡; dtagróchaimis†‡‡; dtagróchadh muid†‡‡ | thagródh sibh; thagróchadh sibh† / dtagródh sibh‡‡; dtagróchadh sibh†‡‡ | thagróidís; thagródh siad; thagróchadh siad† / dtagróidís‡‡; dtagródh siad‡‡; dtagróchadh siad†‡‡ | a thagródh; a thagróchadh† / a dtagródh*; a dtagróchadh*† |
thagrófaí; thagróchthaí† / dtagrófa퇇; dtagróchtha톇‡ |
subjunctive | ||||||||
present | go dtagraí mé; go dtagraíod† |
go dtagraí tú; go dtagraír† |
go dtagraí sé, sí | go dtagraímid; go dtagraí muid |
go dtagraí sibh | go dtagraí siad; go dtagraíd† |
— | go dtagraítear |
past | dá dtagraínn | dá dtagraíteá | dá dtagraíodh sé, sí | dá dtagraímis; dá dtagraíodh muid |
dá dtagraíodh sibh | dá dtagraídís; dá dtagraíodh siad |
— | dá dtagraítí |
imperative | ||||||||
– | tagraím | tagair | tagraíodh sé, sí | tagraímis | tagraígí; tagraídh† |
tagraídís | — | tagraítear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Synonyms
- (refer to, allude to, mention): luaigh, trácht ar
- (plead): agair
- (argue):, pléigh déan argóint
- (sue): agair
Further reading
- Dinneen, Patrick S. (1904) “tagraim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 708
- Ó Dónaill, Niall (1977) “tagair”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Alternative forms
Verb
tagair
Etymology 3
Verb
tagair (present analytic tagraíonn, future analytic tagróidh, verbal noun tagradh, past participle tagartha)
- alternative form of togair
Conjugation
verbal noun | tagradh | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
past participle | tagartha | |||||||
tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | ||||||||
present | tagraím | tagraíonn tú; tagraír† |
tagraíonn sé, sí | tagraímid; tagraíonn muid |
tagraíonn sibh | tagraíonn siad; tagraíd† |
a thagraíonn; a thagraíos / a dtagraíonn* |
tagraítear |
past | thagair mé; thagraíos | thagair tú; thagraís | thagair sé, sí | thagraíomar; thagair muid | thagair sibh; thagraíobhair | thagair siad; thagraíodar | a thagair / ar thagair* |
tagraíodh |
past habitual | thagraínn / dtagraínn‡‡ | thagraíteá / dtagraíteᇇ | thagraíodh sé, sí / dtagraíodh sé, s퇇 | thagraímis; thagraíodh muid / dtagraímis‡‡; dtagraíodh muid‡‡ | thagraíodh sibh / dtagraíodh sibh‡‡ | thagraídís; thagraíodh siad / dtagraídís‡‡; dtagraíodh siad‡‡ | a thagraíodh / a dtagraíodh* |
thagraítí / dtagraít퇇 |
future | tagróidh mé; tagród; tagróchaidh mé† |
tagróidh tú; tagróir†; tagróchaidh tú† |
tagróidh sé, sí; tagróchaidh sé, sí† |
tagróimid; tagróidh muid; tagróchaimid†; tagróchaidh muid† |
tagróidh sibh; tagróchaidh sibh† |
tagróidh siad; tagróid†; tagróchaidh siad† |
a thagróidh; a thagrós; a thagróchaidh†; a thagróchas† / a dtagróidh*; a dtagróchaidh*† |
tagrófar; tagróchar† |
conditional | thagróinn; thagróchainn† / dtagróinn‡‡; dtagróchainn†‡‡ | thagrófá; thagróchthᆠ/ dtagrófᇇ; dtagróchthᆇ‡ | thagródh sé, sí; thagróchadh sé, sí† / dtagródh sé, s퇇; dtagróchadh sé, s톇‡ | thagróimis; thagródh muid; thagróchaimis†; thagróchadh muid† / dtagróimis‡‡; dtagródh muid‡‡; dtagróchaimis†‡‡; dtagróchadh muid†‡‡ | thagródh sibh; thagróchadh sibh† / dtagródh sibh‡‡; dtagróchadh sibh†‡‡ | thagróidís; thagródh siad; thagróchadh siad† / dtagróidís‡‡; dtagródh siad‡‡; dtagróchadh siad†‡‡ | a thagródh; a thagróchadh† / a dtagródh*; a dtagróchadh*† |
thagrófaí; thagróchthaí† / dtagrófa퇇; dtagróchtha톇‡ |
subjunctive | ||||||||
present | go dtagraí mé; go dtagraíod† |
go dtagraí tú; go dtagraír† |
go dtagraí sé, sí | go dtagraímid; go dtagraí muid |
go dtagraí sibh | go dtagraí siad; go dtagraíd† |
— | go dtagraítear |
past | dá dtagraínn | dá dtagraíteá | dá dtagraíodh sé, sí | dá dtagraímis; dá dtagraíodh muid |
dá dtagraíodh sibh | dá dtagraídís; dá dtagraíodh siad |
— | dá dtagraítí |
imperative | ||||||||
– | tagraím | tagair | tagraíodh sé, sí | tagraímis | tagraígí; tagraídh† |
tagraídís | — | tagraítear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
radical | lenition | eclipsis |
---|---|---|
tagair | thagair | dtagair |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “do-accair”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
Scottish Gaelic
Etymology
From Middle Irish tacraid, from Old Irish du·acair (“plead, sue, argue”).[1]
Pronunciation
- IPA(key): /ˈtʰakɪrʲ/
Verb
tagair (past thagair, future tagraidh, verbal noun tagairt or tagradh, past participle tagairte)
Derived terms
Mutation
radical | lenition |
---|---|
tagair | thagair |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Scottish Gaelic.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “do-accair”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language