uraigh
See also: úraigh
Irish
Alternative forms
- urdhubhuigh (obsolete)
Etymology
From ur- + dubh (“black”) + -aigh (verbal suffix), a back-formation from the verbal noun.
Verb
uraigh (present analytic uraíonn, future analytic uróidh, verbal noun urú, past participle uraithe)
Conjugation
conjugation of uraigh (second conjugation)
| verbal noun | urú | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | uraithe | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | uraím | uraíonn tú; uraír† |
uraíonn sé, sí | uraímid; uraíonn muid |
uraíonn sibh | uraíonn siad; uraíd† |
a uraíonn; a uraíos / a n-uraíonn* |
uraítear |
| past | d'uraigh mé; d'uraíos / uraigh mé‡; uraíos‡ |
d'uraigh tú; d'uraís / uraigh tú‡; uraís‡ |
d'uraigh sé, sí / uraigh sé, sí‡ |
d'uraíomar; d'uraigh muid / uraíomar‡; uraigh muid‡ |
d'uraigh sibh; d'uraíobhair / uraigh sibh‡; uraíobhair‡ |
d'uraigh siad; d'uraíodar / uraigh siad‡; uraíodar‡ |
a d'uraigh / ar uraigh* |
uraíodh; huraíodh† |
| past habitual | d'uraínn / uraínn‡; n-uraínn‡‡ |
d'uraíteá / uraíteá‡; n-uraíteᇇ |
d'uraíodh sé, sí / uraíodh sé, sí‡; n-uraíodh sé, s퇇 |
d'uraímis; d'uraíodh muid / uraímis‡; uraíodh muid‡; n-uraímis‡‡; n-uraíodh muid‡‡ |
d'uraíodh sibh / uraíodh sibh‡; n-uraíodh sibh‡‡ |
d'uraídís; d'uraíodh siad / uraídís; uraíodh siad‡; n-uraídís‡‡; n-uraíodh siad‡‡ |
a d'uraíodh / a n-uraíodh* |
d'uraítí / uraítí‡; n-uraít퇇 |
| future | uróidh mé; uród; uróchaidh mé† |
uróidh tú; uróir†; uróchaidh tú† |
uróidh sé, sí; uróchaidh sé, sí† |
uróimid; uróidh muid; uróchaimid†; uróchaidh muid† |
uróidh sibh; uróchaidh sibh† |
uróidh siad; uróid†; uróchaidh siad† |
a uróidh; a urós; a uróchaidh†; a uróchas† / a n-uróidh*; a n-uróchaidh*† |
urófar; uróchar† |
| conditional | d'uróinn; d'uróchainn† / uróinn‡; uróchainn†‡; n-uróinn‡‡; n-uróchainn†‡‡ | d'urófá; d'uróchthᆠ/ urófá‡; uróchthᆇ; n-urófᇇ; n-uróchthᆇ‡ | d'uródh sé, sí; d'uróchadh sé, sí† / uródh sé, sí‡; uróchadh sé, s톇; n-uródh sé, s퇇; n-uróchadh sé, s톇‡ | d'uróimis; d'uródh muid; d'uróchaimis†; d'uróchadh muid† / uróimis‡; uródh muid‡; uróchaimis†‡; uróchadh muid†‡; n-uróimis‡‡; n-uródh muid‡‡; n-uróchaimis†‡‡; n-uróchadh muid†‡‡ | d'uródh sibh; d'uróchadh sibh† / uródh sibh‡; uróchadh sibh†‡; n-uródh sibh‡‡; n-uróchadh sibh†‡‡ | d'uróidís; d'uródh siad; d'uróchadh siad† / uróidís‡; uródh siad‡; uróchadh siad†‡; n-uróidís‡‡; n-uródh siad‡‡; n-uróchadh siad†‡‡ | a d'uródh; a d'uróchadh† / a n-uródh*; a n-uróchadh*† |
d'urófaí; d'uróchthaí† / urófaí‡; uróchtha톇; n-urófa퇇; n-uróchtha톇‡ |
| subjunctive | ||||||||
| present | go n-uraí mé; go n-uraíod† |
go n-uraí tú; go n-uraír† |
go n-uraí sé, sí | go n-uraímid; go n-uraí muid |
go n-uraí sibh | go n-uraí siad; go n-uraíd† |
— | go n-uraítear |
| past | dá n-uraínn | dá n-uraíteá | dá n-uraíodh sé, sí | dá n-uraímis; dá n-uraíodh muid |
dá n-uraíodh sibh | dá n-uraídís; dá n-uraíodh siad |
— | dá n-uraítí |
| imperative | ||||||||
| – | uraím | uraigh | uraíodh sé, sí | uraímis | uraígí; uraídh† |
uraídís | — | uraítear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Mutation
| radical | eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
|---|---|---|---|
| uraigh | n-uraigh | huraigh | not applicable |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “uraigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- “uraigh”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025