zarzec

From za- +‎ rzec. Compare Czech zaříct, Silesian zarzec, and Polish zarzec.

• IPA^(key): /ˈza.r̝ɛt͡s/
• Rhymes: -ar̝ɛt͡s
• Syllabification: za‧rzec

zarzec pf (imperfective zarzekac)

1. (reflexive with sã) to swear (to promise fervently)

• Stefan Ramułt (1893) “zařec są”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 264
• Jan Trepczyk (1994) “mylić”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “zarzec”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1], volume 2, page 1505
• “zarzec sã”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

From za- +‎ rzec. First attested in the 15th century. Compare Old Czech zařéci.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zar̝ɛt͡sʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /zar̝ɛt͡sʲ/

zarzec pf

1. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to forfeit (to give up in defeat by voluntary withdrawal)
   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 143:

     Chczely szye na wyeky szwego zadawku zarzecz y rolą yey wolno wszdacz

     [Chceli sie na wieki szwego zadawku zarzec i rolę jej wolno wzdać]

2. (reflexive with się) to make a promise, to vow to renounce something
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 90, 3:

     Rzekl (sc. rzecznik), ysze zarzeklem szye w spowyedzy nygdy rzecznykowacz nykomv na szyyą

     [Rzekł (sc. rzecznik), iże zarzekłem sie w spowiedzi nigdy rzecznikować nikomu na szyję]

• Polish: zarzec
• Silesian: zarzec

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zarzec”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish zarzec. By surface analysis, za- +‎ rzec. Compare Czech zaříct and Kashubian zarzec.

• Rhymes: -aʐɛt͡s
• Syllabification: za‧rzec

zarzec pf (imperfective zarzekać)

1. (transitive, obsolete, occult) to curse (to cast a bad spell on)

   Synonym: zakląć

2. (transitive, obsolete) to foresee

   Synonym: wyprorokować

3. (reflexive with się) to swear (to promise fervently)

   Synonyms: zapewnić, zaręczyć, zarzeknąć się

4. (reflexive with się, literary or archaic) to abjure, to relinquish, to renounce

   Synonyms: wyprzeć się, wyrzec się, zarzeknąć się

• zarzec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zarzec in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zarzec sié”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zarzec”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “zarzec”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zarzec”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 257

Inherited from Old Polish zarzec. By surface analysis, za- +‎ rzec. Compare Czech zaříct and Kashubian zarzec.

• IPA^(key): /ˈza.ʐɛt͡s/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -aʐɛt͡s
• Syllabification: za‧rzec

zarzec pf (imperfective zarzykać)

1. (reflexive with sie) to swear (to promise fervently)

This verb needs an inflection-table template.

• zarzec_sie in silling.org