մանգաղ

Armenian

մանգաղ • (mangaġ)

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մանգաղ (mangaġ)	մանգաղներ (mangaġner)
dative	մանգաղի (mangaġi)	մանգաղների (mangaġneri)
ablative	մանգաղից (mangaġicʻ)	մանգաղներից (mangaġnericʻ)
instrumental	մանգաղով (mangaġov)	մանգաղներով (mangaġnerov)
locative	մանգաղում (mangaġum)	մանգաղներում (mangaġnerum)

	definite forms
nominative	մանգաղը / մանգաղն (mangaġə / mangaġn)	մանգաղները / մանգաղներն (mangaġnerə / mangaġnern)
dative	մանգաղին (mangaġin)	մանգաղներին (mangaġnerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	մանգաղս (mangaġs)	մանգաղներս (mangaġners)
dative	մանգաղիս (mangaġis)	մանգաղներիս (mangaġneris)
ablative	մանգաղիցս (mangaġicʻs)	մանգաղներիցս (mangaġnericʻs)
instrumental	մանգաղովս (mangaġovs)	մանգաղներովս (mangaġnerovs)
locative	մանգաղումս (mangaġums)	մանգաղներումս (mangaġnerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	մանգաղդ (mangaġd)	մանգաղներդ (mangaġnerd)
dative	մանգաղիդ (mangaġid)	մանգաղներիդ (mangaġnerid)
ablative	մանգաղիցդ (mangaġicʻd)	մանգաղներիցդ (mangaġnericʻd)
instrumental	մանգաղովդ (mangaġovd)	մանգաղներովդ (mangaġnerovd)
locative	մանգաղումդ (mangaġumd)	մանգաղներումդ (mangaġnerumd)

Borrowed from Classical Syriac ܡܓܠܐ (maggǝlā), in absolute state ܡܓܠ (maggal).

մանգաղ • (mangał)

sickle
- 5th century, Bible, Deuteronomy 23.25:
  Եւ եթէ մտանիցես ի հունձս ընկերի քո, քաղեսցես ձեռօք քովք զհասկն, եւ մանգաղ մի՛ արկանիցես յոճ ընկերի քո։
  Ew etʻē mtanicʻes i hunjs ənkeri kʻo, kʻałescʻes jeṙōkʻ kʻovkʻ zhaskn, ew mangał mí arkanicʻes yoč ənkeri kʻo.
  When thou comest into the standing corn of thy neighbour, then thou mayest pluck the ears with thine hand; but thou shalt not move a sickle unto thy neighbour's standing corn.

*i-a*-type
	singular	plural
nominative	մանգաղ (mangał)	մանգաղք (mangałkʻ)
genitive	մանգաղի (mangałi)	մանգաղաց (mangałacʻ)
dative	մանգաղի (mangałi)	մանգաղաց (mangałacʻ)
accusative	մանգաղ (mangał)	մանգաղս (mangałs)
ablative	մանգաղէ (mangałē)	մանգաղաց (mangałacʻ)
instrumental	մանգաղաւ (mangaław)	մանգաղաւք = մանգաղօք (mangaławkʻ = mangałōkʻ)
locative	մանգաղի (mangałi)	մանգաղս (mangałs)

post-classical

Armenian: մանգաղ (mangaġ)
→ Aghul: макка́л (makkál), мака́л (makál)
→ Chechen: мангал (mangal, “scythe”)
→ Ingush: мангал (mangal, “scythe”)
→ Lezgi: мукал (mukal), мангал (mangal)
→? Georgian: მაგანა (magana)
→? Mingrelian: მაგანა (magana)
- → Abkhaz: а-мага́на (a-magána), а-бага́на (a-bagána)
→ Old Georgian: მანგალი (mangali), ნამგალი (namgali)
- Georgian: მანგალი (mangali), ნამგალი (namgali), ნამგალ (namgal), ნამღულ (namɣul) — Ingilo
  - → Bats: ნამგალ (namgal), მანგალ (mangal)
  - → Laz: მანგალი (mangali)
  - → Udi: намгали (namgali)
→ Udi: манҝаьл (mangʲäl)

Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “մանգաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 251b
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մանգաղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 311
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 932
Petrosean, Matatʻeay (1879) “մանգաղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy