صقال
Old Anatolian Turkish
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *sakal (“beard”). Cognate with Bashkir һаҡал (haqal), Chuvash сухал (suh̬al), Kazakh сақал (saqal), Kyrgyz сакал (sakal), Turkmen sakgal, Uyghur ساقال (saqal) and Uzbek soqol.
Noun
صقال • (saqal) (definite accusative صقالی (saqalı), plural صقاللر (saqallar))
Derived terms
- اق صقاللو (aq saqallu, “aqsaqal”)
- صقال باشی كوسترمك (saqal başı göstermek, “to present oneself as an important person”)
- صقالن چقارمق (saqalın çıqarmaq, “to pluck one's beard”)
- صقالندن یدلمك (saqalından yẹdilmek, “to be dragged”)
Descendants
- Azerbaijani: saqqal
- Gagauz: sakal
- Ottoman Turkish: صقال (sakal)
- Turkish: sakal
- → Armenian: սախալ (saxal)
Further reading
- Kanar, Mehmet (2018) “sakal”, in Eski Anadolu Türkçesi Sözlüğü [Old Anatolian Turkish Dictionary] (in Turkish), 2nd edition, Istanbul: Say Yayınları, page 564
- XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212)[1] (in Turkish), volume V, Ankara: Türk Dil Kurumu, 1971, page 3252
- Nişanyan, Sevan (2002–) “sakal”, in Nişanyan Sözlük
Ottoman Turkish
Etymology
Inherited from Old Anatolian Turkish صقال (saqal), from Proto-Turkic *sakal (“beard”). Cognate with Azerbaijani saqqal, Bashkir һаҡал (haqal), Chuvash сухал (suh̬al), Kazakh сақал (saqal), Kyrgyz сакал (sakal), Turkmen sakgal, Uyghur ساقال (saqal) and Uzbek soqol.
Noun
صقال • (sakal) (definite accusative صقالی (sakalı), plural صقاللر (sakallar))
- beard, the hair that grows on the jaw, chin, cheeks, and neck of humans and some animals
- Synonyms: ریش (riş), لحیه (lihiye)
- whisker, that part of the beard which grows upon the sides of the face or upon the chin, or upon both
- Synonym: یان صقال (yan sakal)
- (nautical) dolphin striker, a near-vertical, ancillary spar spanning between the bowsprit and martingale
Derived terms
- آق صقال (ak sakal, “grey beard”)
- تخته صقال (tahta sakal, “flat, even, longish beard”)
- تكه صقالی (teke sakalı, “goat's-beard, salsify”)
- صقال باشی طاغتمق (sakal başı dağıtmak, “to threaten”)
- صقال باشی چویرمك (sakal başı çevirmek, “to leave the side face unshaven”)
- صقال براقمق (sakal bırakmak, “to let the beard grow”)
- صقال جوجوكی (sakal cücüğü, “a person's weak point”)
- صقال دوكن (sakal döken, “kind of itch”)
- صقال صالیویرمك (sakal salıvermek, “to let the beard grow”)
- صقاللو (sakallı, “bearded”)
- صقاله صوغان طوغرامق (sakala soğan doğramak, “to esteem a fool”)
- صقاله كولمك (sakala gülmek, “to deceive”)
- صقالی اله ویرمك (sakalı ele vermek, “to allow oneself to be led by the nose”)
- صقالی صایدرمق (sakalı saydırmak, “to let one take undue liberties”)
- طوپ صقال (top sakal, “short and thick beard”)
- قبا صقال (kaba sakal, “thick, longish beard”)
- كوسه صقال (köse sakal, “very thin and scattered beard”)
- كچی صقالی (keçi sakalı, “goatee”)
- یان صقال (yan sakal, “whisker”)
Descendants
- Turkish: sakal
- → Armenian: սախալ (saxal)
Further reading
click to expand
- Barbier de Meynard, Charles (1886) “صقال”, in Dictionnaire turc-français, volume II, Paris: E. Leroux, page 211
- Çağbayır, Yaşar (2007) “sakal”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 4025
- Hindoglu, Artin (1838) “صقال”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[2], Vienna: F. Beck, page 301a
- Kélékian, Diran (1911) “صقال”, in Dictionnaire turc-français[3] (in French), Constantinople: Mihran, page 763
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Barba”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[4], Vienna, column 114
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “صقال”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[5], Vienna, columns 2971–2972
- Nişanyan, Sevan (2002–) “sakal”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “صقال”, in A Turkish and English Lexicon[6], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1180