قزان

See also: قرآن and قرأن

Ottoman Turkish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *kaŕgan (“cauldron”); cognate with Azerbaijani qazan, Bashkir ҡаҙан (qaźan), Chuvash хуран (huran), Kazakh қазан (qazan), Kumyk къазан (qazan), Kyrgyz казан (kazan), Turkmen gāzan and Uzbek qozon.

Noun

قزان • (kazan) (definite accusative قزانی (kazanı), plural قزانلر (kazanlar))

  1. cauldron, kettle, a large bowl-shaped pot
    Synonyms: قدر (kidr), مرجل (mircel)
  2. steam boiler, a boiler designed to produce steam

Declension

Declension of قزان (kazan)
singular plural
nominative قزان (kazan) قزانلر (kazanlar)
definite accusative قزانی (kazanı) قزانلری (kazanları)
dative قزانه (kazana) قزانلره (kazanlara)
locative قزانده (kazanda) قزانلرده (kazanlarda)
ablative قزاندن (kazandan) قزانلردن (kazanlardan)
genitive قزانك (kazanıñ) قزانلرك (kazanlarıñ)
Possessive forms
1st person singular
singular plural
nominative قزانم (kazanım) قزانلرم (kazanlarım)
definite accusative قزانمی (kazanımı) قزانلرمی (kazanlarımı)
dative قزانمه (kazanıma) قزانلرمه (kazanlarıma)
locative قزانمده (kazanımda) قزانلرمده (kazanlarımda)
ablative قزانمدن (kazanımdan) قزانلرمدن (kazanlarımdan)
genitive قزانمك (kazanımıñ) قزانلرمك (kazanlarımıñ)
2nd person singular
singular plural
nominative قزانك (kazanıñ) قزانلرك (kazanlarıñ)
definite accusative قزانكی (kazanıñı) قزانلركی (kazanlarıñı)
dative قزانكه (kazanıña) قزانلركه (kazanlarıña)
locative قزانكده (kazanıñda) قزانلركده (kazanlarıñda)
ablative قزانكدن (kazanıñdan) قزانلركدن (kazanlarıñdan)
genitive قزانكك (kazanıñıñ) قزانلركك (kazanlarıñıñ)
3rd person singular
singular plural
nominative قزانی (kazanı) قزانلری (kazanları)
definite accusative قزاننی (kazanını) قزانلرینی (kazanlarını)
dative قزاننه (kazanına) قزانلرینه (kazanlarına)
locative قزاننده (kazanında) قزانلرنده (kazanlarında)
ablative قزانندن (kazanından) قزانلرندن (kazanlarından)
genitive قزاننك (kazanınıñ) قزانلرینك (kazanlarınıñ)
1st person plural
singular plural
nominative قزانمز (kazanımız) قزانلرمز (kazanlarımız)
definite accusative قزانمزی (kazanımızı) قزانلرمزی (kazanlarımızı)
dative قزانمزه (kazanımıza) قزانلرمزه (kazanlarımıza)
locative قزانمزده (kazanımızda) قزانلرمزده (kazanlarımızda)
ablative قزانمزدن (kazanımızdan) قزانلرمزدن (kazanlarımızdan)
genitive قزانمزك (kazanımızıñ) قزانلرمزك (kazanlarımızıñ)
2nd person plural
singular plural
nominative قزانكز (kazanıñız) قزانلركز (kazanlarıñız)
definite accusative قزانكزی (kazanıñızı) قزانلركزی (kazanlarıñızı)
dative قزانكزه (kazanıñıza) قزانلركزه (kazanlarıñıza)
locative قزانكزده (kazanıñızda) قزانلركزده (kazanlarıñızda)
ablative قزانكزدن (kazanıñızdan) قزانلركزدن (kazanlarıñızdan)
genitive قزانكزك (kazanıñızıñ) قزانلركزك (kazanlarıñızıñ)
3rd person plural
singular plural
nominative قزانلری (kazanları) قزانلری (kazanları)
definite accusative قزانلرینی (kazanlarını) قزانلرینی (kazanlarını)
dative قزانلرینه (kazanlarına) قزانلرینه (kazanlarına)
locative قزانلرنده (kazanlarında) قزانلرنده (kazanlarında)
ablative قزانلرندن (kazanlarından) قزانلرندن (kazanlarından)
genitive قزانلرینك (kazanlarınıñ) قزانلرینك (kazanlarınıñ)

Derived terms

  • قزان دیبی (kazan dibi, “food remaining in the bottom of a cauldron”)
  • قزان قالدرمق (kazan kaldırmak, “to mutiny, revolt”)
  • قزانجق (kazancık, “small cauldron”)
  • قزانجی (kazancı, “maker or seller of cauldrons”)

Descendants

  • Turkish: kazan
  • → Albanian: kazan
  • → Arabic: قَزَان (qazān), قَازَان (qāzān)
  • → Armenian: խազան (xazan), ղազան (ġazan), կազան (kazan), ղզղան (ġzġan)
  • → Aromanian: cãzáne
  • → Bulgarian: каза́н (kazán)
  • → Greek: καζάνι (kazáni)
  • → Hungarian: kazán
  • → Macedonian: казан (kazan)
  • → Romanian: cazàn
  • → Serbo-Croatian:
    Cyrillic script: ка̀зан
    Latin script: kàzan
  • → Northern Kurdish: quşxane

Proper noun

قزان • (kazan)

  1. Kahramankazan (a town and district of Ankara Province, Turkey)

Descendants

Further reading

  • Barbier de Meynard, Charles (1886) “قزان”, in Dictionnaire turc-français, volume II, Paris: E. Leroux, page 515
  • Çağbayır, Yaşar (2007) “kazan1”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 2506
  • Kélékian, Diran (1911) “قزان”, in Dictionnaire turc-français‎[1] (in French), Constantinople: Mihran, page 959
  • Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Lebes”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum‎[2], Vienna, column 928
  • Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “قزان”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum‎[3], Vienna, column 3688
  • Nişanyan, Sevan (2002–) “kazan”, in Nişanyan Sözlük
  • Nişanyan, Sevan (2010–) “Kahramankazan”, in Nişanyan Yeradları: Türkiye ve Çevre Ülkeler Yerleşim Birimleri Envanteri [Index Anatolicus: An inventory of place names of Turkey and surrounding countries] (in Turkish)
  • Поленаковиќ, Харалампие (2007) “362. CǍZÁNE sb. f. pl. cǎzǎńi”, in Зузана Тополињска, Петар Атанасов, editors, Турските елементи во ароманскиот [Turskite elementi vo aromanskiot]‎[4], put into Macedonian from the author’s Serbo-Croatian Turski elementi u aromunskom dijalektu (1939, unpublished) by Веселинка Лаброска, Скопје: Македонска академија на науките и уметностите [Makedonska akademija na naukite i umetnostite], →ISBN, page 101
  • Redhouse, James W. (1890) “قزان”, in A Turkish and English Lexicon‎[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1451
  • Sezen, Tahir (2017) “Kazan”, in Osmanlı Yer Adları [Ottoman Place Names]‎[6], 2nd edition, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, page 442

Tatar

Noun

قزان • (transliteration needed) (Cyrillic spelling казан, Latin spelling qazan)

  1. (Old Tatar) kettle

Proper noun

قزان • (transliteration needed) (Cyrillic spelling Казан, Latin spelling Qazan)

  1. (Old Tatar) Kazan (the capital and largest city of the Republic of Tatarstan, Russia)

See also

This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.