چادر
Central Kurdish
Noun
چادر (çadir)
Iraqi Arabic
Etymology
Borrowed from Ottoman Turkish چادر (çadır).
Pronunciation
- IPA(key): /t͡ʃɑːdɪr/
Noun
چادر (čādir) m
Ottoman Turkish
Alternative forms
- چتر (çatır)
Etymology
Attested in Turkic from the 11th century, from Proto-Turkic *čātïr, from Middle Persian čādur (“sheet, veil”) (modern Persian چادر), ultimately from Sanskrit छत्त्र (chattra).
Noun
چادر • (çadır)
- tent, a portable lodge made of skin or canvas used for sheltering people
- balloon, an object designed to transport people through the air
- chador, a loose robe that envelopes the whole person, worn by Muslim women
Derived terms
- چادر تكرلكی (çadır tekerleği, “cap fitted to the top of a tentpole”)
- چادر دیركی (çadır direği, “tentpole”)
- چادر طوپی (çadır topu, “ball surmounting a tent”)
- چادر قازیغی (çadır kazığı, “tent-pin”)
- چادر قورمق (çadır kurmak, “to pitch a tent”)
- چادر چیچكی (çadır çiçeği, “kind of plant”)
- چادرجی (çadırcı, “tent maker”)
- چادری (çadırı, “pertaining to a tent”)
Descendants
- Turkish: çadır, çador
- → Albanian: çadër
- → Armenian: չատըր (čʻatər), չա̈դըր (čʻädər)
- → Czech: čádor
- → Hungarian: sátor
- → Russian: шатёр (šatjór)
- → Serbo-Croatian: (“tent”)
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “çadır2”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 849
- Hindoglu, Artin (1838) “چادر”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[1], Vienna: F. Beck, page 175a
- Kélékian, Diran (1911) “چادر”, in Dictionnaire turc-français[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 458
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Tentorium”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[3], Vienna, column 1661
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “چادر”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[4], Vienna, column 1542
- Nişanyan, Sevan (2002–) “çadır”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “چادر”, in A Turkish and English Lexicon[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 701
Persian
Etymology
From Middle Persian čādur (“sheet, veil”), from Sanskrit छत्त्र (chattra)(Can this(+) etymology be sourced?).
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): /t͡ʃaː.ˈduɾ/, /t͡ʃaː.ˈdiɾ/, /t͡ʃaː.ˈdaɾ/
- (Dari, formal) IPA(key): [t͡ʃʰɑː.d̪äɾ]
- (Iran, formal) IPA(key): [t͡ʃʰɒː.d̪oɹ]
- (Tajik, formal) IPA(key): [t͡ʃʰɔ.d̪äɾ]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | čādur, čādir, čādar |
| Dari reading? | čādar |
| Iranian reading? | čâdor |
| Tajik reading? | čodar |
Audio (Iran): (file)
Noun
چادر • (čādur, čādar / čâdor) (plural چادرها (čādur-hā, čādar-hā / čâdor-hâ), Tajik spelling чодар)
- tent
- Synonym: گیان (guyān / goyân)
- chador (a large single piece of cloth worn as a covering over the clothing)
- (chiefly Dari, Tajik) scarf, veil
- awning
Usage notes
- sense 2 & 3: In Eastern varieties of Persian, چادر (čādar / čâdor) may be used to ref to scarfs and veils broadly, including scarves loosely worn around the head or neck. However, referring to loose scarves as چادر (čādar / čâdor) would be inappropriate in Iranian Persian.
Descendants
Some of these may descend from the Middle Persian ancestor. In particular, the word is recorded in an 11th century dictionary of Turkic languages.
- → Arabic: شَادُور (šādūr)
- → Armenian: չադրա (čʻadra)
- → Assamese: চাদৰ (sador)
- → Azerbaijani: çador
- → Belarusian: чадра (čadra)
- → Bengali: চাদর (cador)
- → Central Kurdish: چادر (çadir)
- → Dutch: chador
- → Finnish: tšador
- → French: tchador
- → Georgian: ჩადრი (čadri)
- → German: Tschador
- → Gujarati: ચાદર (cādar)
- → Hindustani:
- → Hungarian: csador
- → Italian: chador
- → Japanese: チャドル (chadoru)
- → Kazakh: шатыр (şatyr)
- → Korean: 차도르 (chadoreu)
- → Malay: cadar
- → Indonesian: cadar
- → Marathi: चादर (cādar)
- → Norwegian: chador
- → Ottoman Turkish: چادر (çadır), چتر (çatır)
- → Pashto: چادري (čādarí)
- → Polish: czador
- → Portuguese: xador
- → Punjabi:
- → Russian: чадра (čadra)
- → Serbo-Croatian: (“chador”)
- → Slovene: čador
- → Spanish: chador
- → Ukrainian: чадра (čadra)
- → Uzbek: chodir
Further reading
- “چادر”, in The Wilson English - Dari Dictionary (Webonary), SIL International, 2013
- “чодар”, in Таджикский Словарь [Tadžikskij Slovarʹ, Tajik-Russian Dictionary], 2 April 2022
Punjabi
Etymology
From Classical Persian چادر (čādar). Compare Turkish çadır.
Noun
چادَر • (cādar) f (Gurmukhi spelling ਚਾਦਰ)
Declension
2=cādarPlease see Module:checkparams for help with this warning.
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | چادَر (cādar) | چادَراں (cādarāṉ) |
| oblique | چادَر (cādar) | چادَراں (cādarāṉ) |
| vocative | چادَرے (cādare) | چادَرو (cādaro) |
| ablative | چادَروں (cādaroṉ) | چادَراں (cādarāṉ) |
| locative | چادَری (cādarī) | چادَرِیں (cādarīṉ) |
| instrumental | چادَرِیں (cādarīṉ) | چادَرے (cādare) |
Southwestern Fars
Noun
چادر (čâder)
- (Masarm, Deh Sarv, Kuzarg) tent
- (Masarm, Deh Sarv, Kuzarg) chador (a large single piece of cloth worn as a covering over the clothing)
Urdu
Etymology
Borrowed from Classical Persian چادر (čādar, čādur). Compare Assamese চাদৰ (sador), Bengali চাদর (cador), Gujarati ચાદર (cādar), Marathi चादर (cādar), Punjabi ਚਾਦਰ (cādar). Doublet of چھتری (chatri).
Pronunciation
- (Standard Urdu) IPA(key): /t͡ʃɑː.d̪əɾ/
Audio (Pakistan): (file) - Rhymes: -əɾ
Noun
چادَر • (cādar) f (Hindi spelling चादर)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | چادر (cādar) | چادریں (cādarẽ) |
| oblique | چادر (cādar) | چادروں (cādarõ) |
| vocative | چادر (cādar) | چادرو (cādaro) |
Descendants
- → Danish: chador