कमर

Hindi

Etymology 1

Borrowed from Classical Persian کمر (kamar). Compare Bengali কোমর (kōmor), Gujarati કમર (kamar), Marathi कंबर (kambar), Punjabi ਕਮਰ (kamar).

Pronunciation

  • IPA(key): [kəˈməɾ]

Noun

कमर • (kamarf (Urdu spelling کَمَرْ)

  1. waist
    Synonyms: कटि (kaṭi), मध्यदेश (madhyadeś), मध्यभाग (madhyabhāg)
Declension
Declension of कमर (fem cons-stem)
singular plural
direct कमर
kamar
कमरें
kamarẽ
oblique कमर
kamar
कमरों
kamarõ
vocative कमर
kamar
कमरो
kamaro

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /qə.məɾ/, [qɐ.mɐɾ], /kə.məɾ/, [kɐ.mɐɾ]

Proper noun

कमर • (kamarm (Urdu spelling قمر)

  1. nuqtaless form of क़मर (qamar, moon)
Declension
Declension of कमर (sg-only masc cons-stem)
singular
direct कमर
kamar
oblique कमर
kamar
vocative कमर
kamar

Further reading

  • Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “कमर”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
  • Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “कमर”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
  • McGregor, Ronald Stuart (1993) “कमर”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
  • कमर”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

From कम् (kam, to desire, love, lust for, root), from काम (kā́ma, desire, love, lust), from Proto-Indo-European *kóh₂-mo-s.

Pronunciation

Adjective

कमर • (kamara) stem

  1. desirous, wishing, lustful

Declension

Masculine a-stem declension of कमर
singular dual plural
nominative कमरः (kamaraḥ) कमरौ (kamarau)
कमरा¹ (kamarā¹)
कमराः (kamarāḥ)
कमरासः¹ (kamarāsaḥ¹)
accusative कमरम् (kamaram) कमरौ (kamarau)
कमरा¹ (kamarā¹)
कमरान् (kamarān)
instrumental कमरेण (kamareṇa) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरैः (kamaraiḥ)
कमरेभिः¹ (kamarebhiḥ¹)
dative कमराय (kamarāya) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरेभ्यः (kamarebhyaḥ)
ablative कमरात् (kamarāt) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरेभ्यः (kamarebhyaḥ)
genitive कमरस्य (kamarasya) कमरयोः (kamarayoḥ) कमराणाम् (kamarāṇām)
locative कमरे (kamare) कमरयोः (kamarayoḥ) कमरेषु (kamareṣu)
vocative कमर (kamara) कमरौ (kamarau)
कमरा¹ (kamarā¹)
कमराः (kamarāḥ)
कमरासः¹ (kamarāsaḥ¹)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of कमरा
singular dual plural
nominative कमरा (kamarā) कमरे (kamare) कमराः (kamarāḥ)
accusative कमराम् (kamarām) कमरे (kamare) कमराः (kamarāḥ)
instrumental कमरया (kamarayā)
कमरा¹ (kamarā¹)
कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमराभिः (kamarābhiḥ)
dative कमरायै (kamarāyai) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमराभ्यः (kamarābhyaḥ)
ablative कमरायाः (kamarāyāḥ)
कमरायै² (kamarāyai²)
कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमराभ्यः (kamarābhyaḥ)
genitive कमरायाः (kamarāyāḥ)
कमरायै² (kamarāyai²)
कमरयोः (kamarayoḥ) कमराणाम् (kamarāṇām)
locative कमरायाम् (kamarāyām) कमरयोः (kamarayoḥ) कमरासु (kamarāsu)
vocative कमरे (kamare) कमरे (kamare) कमराः (kamarāḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of कमर
singular dual plural
nominative कमरम् (kamaram) कमरे (kamare) कमराणि (kamarāṇi)
कमरा¹ (kamarā¹)
accusative कमरम् (kamaram) कमरे (kamare) कमराणि (kamarāṇi)
कमरा¹ (kamarā¹)
instrumental कमरेण (kamareṇa) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरैः (kamaraiḥ)
कमरेभिः¹ (kamarebhiḥ¹)
dative कमराय (kamarāya) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरेभ्यः (kamarebhyaḥ)
ablative कमरात् (kamarāt) कमराभ्याम् (kamarābhyām) कमरेभ्यः (kamarebhyaḥ)
genitive कमरस्य (kamarasya) कमरयोः (kamarayoḥ) कमराणाम् (kamarāṇām)
locative कमरे (kamare) कमरयोः (kamarayoḥ) कमरेषु (kamareṣu)
vocative कमर (kamara) कमरे (kamare) कमराणि (kamarāṇi)
कमरा¹ (kamarā¹)
  • ¹Vedic

Further reading