खाद्य
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit खाद्य (khādya).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kʰɑːd̪.jə/, [kʰäːd̪.jɐ]
Adjective
खाद्य • (khādya) (indeclinable, Urdu spelling کھادیہ)
Noun
खाद्य • (khādya) m (Urdu spelling کھادیہ)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | खाद्य khādya |
खाद्य khādya |
| oblique | खाद्य khādya |
खाद्यों khādyõ |
| vocative | खाद्य khādya |
खाद्यो khādyo |
Synonyms
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- খাদ্য (Assamese script)
- ᬔᬵᬤ᭄ᬬ (Balinese script)
- খাদ্য (Bengali script)
- 𑰏𑰯𑰟𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀔𑀸𑀤𑁆𑀬 (Brahmi script)
- ခါဒျ (Burmese script)
- ખાદ્ય (Gujarati script)
- ਖਾਦ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌖𑌾𑌦𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦑꦴꦢꦾ (Javanese script)
- 𑂎𑂰𑂠𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ಖಾದ್ಯ (Kannada script)
- ខាទ្យ (Khmer script)
- ຂາທ຺ຍ (Lao script)
- ഖാദ്യ (Malayalam script)
- ᡘᠠ᠊ᠠᡩᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘏𑘰𑘟𑘿𑘧 (Modi script)
- ᠻᠠᢗᢑᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑦯𑧑𑦿𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐏𑐵𑐡𑑂𑐫 (Newa script)
- ଖାଦ୍ଯ (Odia script)
- ꢓꢵꢣ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆒𑆳𑆢𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖏𑖯𑖟𑖿𑖧 (Siddham script)
- ඛාද්ය (Sinhalese script)
- 𑩝𑩛𑩭 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚋𑚭𑚛𑚶𑚣 (Takri script)
- க²ாத்³ய (Tamil script)
- ఖాద్య (Telugu script)
- ขาทฺย (Thai script)
- ཁཱ་དྱ (Tibetan script)
- 𑒐𑒰𑒠𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨌𑨊𑨛𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
From the root खाद् (khād, “to chew, eat”) + -य (-ya). Literally, “that which is to be eaten”.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kʰɑːd.jɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kʰɑːd̪.jɐ/
Noun
खाद्य • (khādya) stem, n
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
| accusative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
| instrumental | खाद्येन (khādyena) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्यैः (khādyaiḥ) खाद्येभिः¹ (khādyebhiḥ¹) |
| dative | खाद्याय (khādyāya) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| ablative | खाद्यात् (khādyāt) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| genitive | खाद्यस्य (khādyasya) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यानाम् (khādyānām) |
| locative | खाद्ये (khādye) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्येषु (khādyeṣu) |
| vocative | खाद्य (khādya) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Pali: khajja
- Prakrit: 𑀔𑀚𑁆𑀚 (khajja)
- Assamese: খাজ (khaz)
- Bengali: খাজা (khaja)
- Bhadrawahi: खञ्जौँ (khañja͠u)
- Bihari: खाजा (khājā)
- Gujarati: ખાજ (khāj), ખાજું (khājũ)
- Hindustani: khājā
- Hindi: खाजा
- Urdu: کھاجا
- Kumaoni: खाजा (khājā), खाज (khāj̈)
- Marathi: खाजें (khājẽ)
- Nepali: खाजा (khājā)
- Odia: ଖଜା (khajā)
- Punjabi: khājjā
- Gurmukhi script: ਖਾੱਜਾ (khājjā)
- Shahmukhi script: کھاجّا (khājjā)
- Sindhi: khāj̄u
- Arabic script: کاڄُ
- Devanagari script: खाॼु
Borrowed terms
- → Assamese: খাদ্য (khaiddo) (learned)
- → Bengali: খাদ্য (khaddo) (learned)
- → Gujarati: ખાદ્ય (khādya) (learned)
- → Hindi: खाद्य (khādya) (learned)
- → Kannada: ಖಾದ್ಯ (khādya) (learned)
- → Malayalam: ഖാദ്യം (khādyaṁ) (learned)
- → Marathi: खाद्य (khādya) (learned)
- → Sinhalese: ඛාද්ය (khādya) (learned)
- → Tamil: காத்தியம் (kāttiyam)
- → Telugu: ఖాద్య (khādya) (learned)
Noun
खाद्य • (khādya) stem, m
- = खदिर (khadira), Senegalia catechu (Gal.)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | खाद्यः (khādyaḥ) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्याः (khādyāḥ) खाद्यासः¹ (khādyāsaḥ¹) |
| accusative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्यान् (khādyān) |
| instrumental | खाद्येन (khādyena) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्यैः (khādyaiḥ) खाद्येभिः¹ (khādyebhiḥ¹) |
| dative | खाद्याय (khādyāya) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| ablative | खाद्यात् (khādyāt) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| genitive | खाद्यस्य (khādyasya) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यानाम् (khādyānām) |
| locative | खाद्ये (khādye) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्येषु (khādyeṣu) |
| vocative | खाद्य (khādya) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्याः (khādyāḥ) खाद्यासः¹ (khādyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Adjective
खाद्य • (khādya) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | खाद्यः (khādyaḥ) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्याः (khādyāḥ) खाद्यासः¹ (khādyāsaḥ¹) |
| accusative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्यान् (khādyān) |
| instrumental | खाद्येन (khādyena) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्यैः (khādyaiḥ) खाद्येभिः¹ (khādyebhiḥ¹) |
| dative | खाद्याय (khādyāya) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| ablative | खाद्यात् (khādyāt) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| genitive | खाद्यस्य (khādyasya) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यानाम् (khādyānām) |
| locative | खाद्ये (khādye) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्येषु (khādyeṣu) |
| vocative | खाद्य (khādya) | खाद्यौ (khādyau) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्याः (khādyāḥ) खाद्यासः¹ (khādyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | खाद्या (khādyā) | खाद्ये (khādye) | खाद्याः (khādyāḥ) |
| accusative | खाद्याम् (khādyām) | खाद्ये (khādye) | खाद्याः (khādyāḥ) |
| instrumental | खाद्यया (khādyayā) खाद्या¹ (khādyā¹) |
खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्याभिः (khādyābhiḥ) |
| dative | खाद्यायै (khādyāyai) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्याभ्यः (khādyābhyaḥ) |
| ablative | खाद्यायाः (khādyāyāḥ) खाद्यायै² (khādyāyai²) |
खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्याभ्यः (khādyābhyaḥ) |
| genitive | खाद्यायाः (khādyāyāḥ) खाद्यायै² (khādyāyai²) |
खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यानाम् (khādyānām) |
| locative | खाद्यायाम् (khādyāyām) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यासु (khādyāsu) |
| vocative | खाद्ये (khādye) | खाद्ये (khādye) | खाद्याः (khādyāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
| accusative | खाद्यम् (khādyam) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
| instrumental | खाद्येन (khādyena) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्यैः (khādyaiḥ) खाद्येभिः¹ (khādyebhiḥ¹) |
| dative | खाद्याय (khādyāya) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| ablative | खाद्यात् (khādyāt) | खाद्याभ्याम् (khādyābhyām) | खाद्येभ्यः (khādyebhyaḥ) |
| genitive | खाद्यस्य (khādyasya) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्यानाम् (khādyānām) |
| locative | खाद्ये (khādye) | खाद्ययोः (khādyayoḥ) | खाद्येषु (khādyeṣu) |
| vocative | खाद्य (khādya) | खाद्ये (khādye) | खाद्यानि (khādyāni) खाद्या¹ (khādyā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
References
- Monier Williams (1899) “खाद्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 339, column 2.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “khādya”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press